Köpek bakımı, diğer evcil hayvanların bakımında da olduğu gibi sorumluluk gerektiren ciddi bir iştir. Öyle ki, köpek dostlarımızın yaşamları boyunca farklı hastalıklar ile karşılaşma olasılıkları yüksektir. Bu hastalıklara cilt hastalıkları da dahildir. Köpeklerin cildi birçok hayvan ile karşılaştırıldığında daha hassas bir yapıya sahiptir. Cilt hastalıklarına maruz kalmamaları için yaşadıkları alanlarda çeşitli önlemler almak, beslenmelerine dikkat etmek ve veteriner kontrollerini ihmal etmemek gerekir. Köpeklerde oluşabilecek birçok cilt problemi bulunmaktadır. Bunlardan birisi de uyuz hastalığıdır. Uyuz, özellikle yavru köpekleri tehdit eden bulaşıcı bir cilt hastalığı olarak karşımıza çıkar. Yavru köpeklerin bağışıklık sistemi tam olarak gelişmediği için uyuz hastalığının etkileri konusunda daha dezavantajlıdırlar. Ayrıca yeterli beslenemeyen yavruların da uyuz konusunda risk altında olduğunu söyleyebiliriz. Peki, yavru köpeklere uyuz hastalığı nasıl bulaşır? Yavru köpeklerde uyuz belirtileri nelerdir?
Uyuz Hastalığı Yavru Köpeklere Nasıl Bulaşır?
Uyuz, köpeklerde yaygın olarak görülen bir cilt hastalığıdır. Genellikle sokak köpeklerinde karşılaştığımız bu cilt hastalığı, evde beslenen yavru ve genç köpeklerde de görülebilir. Köpeklerde uyuz hastalığının nedeni parazitlerdir. Parazitler, derinin epidermis tabakasına ve kıl foliküllerine yerleşirler. Aslına bakılırsa parazitlerin pek çoğu sağlıklı köpeklerin derisinde genellikle mevcuttur. Ancak yeterli sayılara ulaşmadıkları sürece genellikle herhangi bir sağlık problemine neden olmazlar. Uyuz hastalığına neden olan parazitler ise şunlardır:
- Sarcoptes
- Demodex
- Otodectes
- Notoedres
- Cheyletiella
Köpeklerde en sık karşılaşılan parazit türü “demodex”tir. Deride doğal olarak bulunan bu parazit, genellikle köpekte herhangi bir hastalık bulgusuna neden olmadan yaşamaya devam eder. Ancak daha önce de bahsettiğimiz gibi yavru köpeklerin bağışıklık sistemi henüz tam olarak gelişmemiştir. Bu nedenle annelerinden dahi uyuz geçebilmektedir. Aslına bakılırsa parazitler, bağışıklık sistemi güçlü köpeklerde genellikle soruna yol açmazken, bağışıklık sistemi zayıf yavru köpeklerde ölümcül sonuçlara bile yol açabilmektedir.
İlginizi çekebilir: Köpek Vitaminleri
Yavru köpeklerde uyuz hastalığının bir diğer nedeni ise köpeğin çevresinde dolaşan ve uyuz hastalığına yakalanmış köpekler ile temas etmesidir. Yine yavrunun çöplük vb. alanlarda dolaşması da oldukça önemli bir husustur. Özellikle demodex, yavru ve genç köpekleri tehdit ettiği için köpeğinizin aşıları tamamlanmadan bilmediğiniz alanlarda gezdirmemeli ve başka bir köpek ile temas etmemesi konusunda dikkatli olmalısınız. Ayrıca yavru köpeğinizin bağışıklık sisteminin güçlü olmasına son derece önem vermelisiniz.
Uyuz hastalığı, her ne kadar yavruluk döneminde olan bağışıklığı düşük köpekler için risk taşısa da, uyuz köpekler ile aynı ortamı paylaşan ve aynı kaptan yiyen yetişkin ve yaşlı köpekler için de tehlikeli bir hastalıktır. Burada önemli olan nokta ise köpeğin bağışıklık sisteminin uyuza neden olan parazitler ile savaşabilme gücüdür.
Uyuz, Köpekten İnsana Bulaşır mı?
Köpeklerde uyuz hastalığına yol açan parazitlerden yukarıda bahsetmiştik. İnsanlarda uyuza neden olan parazit ise “Acarus Scabieei” olarak adlandırılmaktadır. Bazı uyuz türleri; köpeklerden insanlara, insanlardan da köpeklere geçebilir. Köpekten insana geçen uyuz, herhangi bir müdahalede bulunulmasa bile 15 veya 20 gün içerisinde geçmektedir. Ayrıca uygun ilaçlar ile kısa süre içerisinde iyileşmektedir. Örneğin sarcoptes uyuzu insana bulaşabilirken, demodex uyuzu insana veya kedilere bulaşmaz.
Yavru Köpeklerde Uyuz Belirtileri Nelerdir?
Yavru köpeklerde uyuz hastalığının ilk belirtileri yoğun kaşıntı ve tüy dökülmesidir. Köpekler, uyuz hastalığına yakalandıklarında tüylerinin öbek öbek ve lokal bir şekilde döküldüğü görülür. Hatta köpekteki tüy dökülmesi nedeniyle derisi net bir şekilde görülmeye başlar. Dökülmeler ilk olarak köpeğin baş, kulak, yüz ve boyun bölgesinde meydana gelir. Ardından bacak, sırt ve karın bölgelerinde görülmeye başlar. Ancak öncelikle lokal olarak baş bölgesindeki tüylerin döküldüğünü belirtmekte fayda bulunmaktadır.
Yavru köpeklerde uyuz belirtileri yalnızca şiddetli kaşıntı ve tüy dökülmesi ile sınırlı değildir. Diğer belirtiler ise şunlardır:
- Kızarıklık ve cilt iltihabı
- Hızlı kilo kaybı
- Yemek yememe (anoreksi)
- Ciltte pullanma
- Ciltte kötü koku
- Hızlı kilo kaybı
- Özellikle kulak çevresinde pullanma ve kabuklanma
- Ağır vakalarda görme veya işitme kaybı
- Ciltte küçük yumrular
- Hasar nedeniyle cildin kalınlaşması
- Derinin renk değiştirerek zamanla gri bir renk almaya başlaması
Bunlara ek olarak kaşıntı, köpeklerde görülen her uyuz türünde karşılaşılan net bir belirti değildir. Yani bazı uyuz vakalarında belirgin bir kaşıntı görülmeyebilir. Fakat köpeğinizde kaşıntı olmasa da, derisinde kızarıklık ve tüy dökülmesi varsa zaman kaybetmeden onu bir veteriner hekime götürmeniz gerekir.
Uyuz Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Veteriner hekim, ciltten örnek alıp mikroskop altında gözlem yaparak kesin teşhisi koyabilir. Çünkü bu yöntem ile parazitler net bir şekilde görülür. Fakat parazitlerin görülemediği durumlar da olabilir. Böyle bir durumda parazitlerin neden olduğu lezyon ve belirtilere bakmak gerekir. Ancak köpeklerde uyuz tedavisi için uyuzun kısa süre içerisinde teşhis edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle köpeğinizin gösterdiği belirtileri ve değişiklikleri iyi yorumlamalı, hızlı bir şekilde veteriner hekime başvurarak çözüm bulmasını sağlamalısınız.
İlginizi çekebilir: Köpek Şampuanları
Köpeğiniz uyuz olduysa evdeki diğer köpekler ve aile üyeleriniz de uyuz hastalığına yakalanabilirler. Bu durumda belirtiler ortaya çıkmamış olsa dahi tedavi edilmeleri gerekir. Uyuz tedavisi için çok gerekmese de bazen köpeğinizin tüylerinin kırpılması gerekebilir. Yine ilaç ve iğne tedavisi uygulanabilir. Eğer enfeksiyon ciddiyse ya da ikincil komplikasyonlar geliştiyse hastanede kalması gerecektir. Fakat ağır durumlar dışında uyuz tedavisi genellikle evde gerçekleştirilir. Uygulanan tedaviye rağmen köpeğinizde herhangi bir iyileşme göremezseniz veteriner hekim ile tekrar görüşmeli ve sağlığı için gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlamalısınız.
Uyuz Tedavisi Sonrasında Nelere Dikkat Edilmeli?
Yavru köpeklerde uyuz tedavisi sonrasında dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Çünkü evcil dostunuzun hastalığı yaklaşık 6 hafta sürebilir. Bu süreç içerisinde yaşanan durumları eksiksiz olarak veteriner hekim ile paylaşmalı, onun yönlendirmelerini harfiyen yerine getirmelisiniz. Özellikle yan etkiler ve tedavi ile ilgili aklınıza takılanlar konusunda mutlaka iletişime geçmelisiniz.
Köpeğinizin sağlığı için daha önce kullandığı yatağı atmalı ya da sıcak su ve uygun temizleyiciler ile dezenfekte etmelisiniz. Sağlığı düzelene kadar evinizdeki diğer eşyalar ile temas etmesinden kaçınmalı, durumu hassas olan diğer köpek ya da aile üyelerinizden uzak tutmalısınız. Ayrıca beslenme düzenine de dikkat etmeniz gerekir.
Sonuç olarak, minik dostunuzu tedavi ettirmeniz durumunda eski sağlığına kavuşacaktır. Bu noktada önemli olan ise uyuz olduğu için ondan vazgeçip bırakmamak ve geç kalmadan bir veteriner hekime başvurmaktır. Unutmamalısınız ki tedavisi için geç kalmanız, ölümle sonuçlanabilecek kadar mühim sonuçlar doğurabilir.
Coronavirüs (Koronavirüs) Hayvanlar İçin Tehlikeli Mi? konulu yazımızda ilginizi çekebilir.
