Ülkemizde bazı köpek ırklarını beslemek yasaklanmış ve bu yasak çıkarılan yasa ile resmi hale getirilmiştir. Yasanın çıkmasından önce bu köpek ırklarına sahip kişilerin köpeklerini kayıt ettirmeleri için belli bir süre tanınmıştı. Belirtilen süre içerisinde kayıt işlemini gerçekleştiren kişiler, belli koşullar ile bu ırkları beslemeye devam edebilmiştir. Ancak yasanın çıkması ile birlikte belli ırkları beslemek tamamen yasaklanmış ve bu yasağı ihlal edenler için çeşitli cezalar getirilmiştir. Türkiye’de bazı köpek ırklarının beslenmesini yasak kılan kanun ise Çevre ve Orman Bakanlığı’nın 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’dur. Bu kanunun 14. maddesinin ilk bendine göre Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasileiro, American Staffordshire Terrier, American Bully gibi tehlikeli köpek ırkları ve bu ırkların melezleri olan köpek ırklarının Türkiye’ye girişi, üretilmesi, sahiplendirilmesi, reklamının yapılması, takas edilmesi, sergilenmesi ya da hediye edilmesi yasaktır. Bahsi geçen kanundaki kriterlere uyan, ve dünya üzerindeki bazı ülkelerde de yasaklanmış veya sınırlamalar getirilmiş kas ve çene yapısı güçlü köpekler olarak da adlandırılmış olan yaklaşık 10 yasaklı köpek ırkı bulunmaktadır. Peki, Türkiye’de yasaklanan köpek ırkları hangileridir?
Türkiye’de Yasaklanan Köpek Irkları
Türkiye’de yasaklı köpek ırkları aynı zamanda dünyanın pek çok yerinde beslenmesi yasaklanmış ırklardır. Kas ve çene yapısı güçlü bu köpek ırkları, diğer köpeklere göre daha sert bir yapıya sahiptir. Ancak sert yapılı olmaları canavar oldukları anlamına gelmez. Çünkü her köpekte olduğu gibi bu köpeklerde de koruma içgüdüsü vardır. Fakat yasaklı köpeklerde koruma içgüdüsü biraz daha fazladır. Onları tehlikeli yapan şey ise insanların onları, doğru ve düzgün eğitmemesi ve gerektiği şekilde sosyalleştirmemesi ve hatta daha da ileri giderek dövüş köpeği olarak iyice saldırgan hale getirmeleridir. Genel olarak bahsedilen yasaklı köpek türleri ise şunlardır:
1. Pitbull Terrier
Pitbull Terrier cinsi köpekler, Türkiye başta olmak üzere birçok ülkede yasaklanmış köpek sınıfında yer alırlar. Çok güçlü bir çene yapısına sahip olan bu köpekler, çenelerini kullanarak 1 tona kadar basınç uygulayabilirler. Yalnızca tek bir sahip tanırlar ve eğitimleri ile ilgili inatçı bir tavır sergilerler. Bu nedenle Pitbull Terrier cinsi köpeklerin eğitimi için onlarla iyi bir bağ kurmak ve sabırlı olmak gerekmektedir.
Türkiye’de yasaklanan köpek ırkları arasında yer alan Pitbull Terrierler düşmanları ile ölesiye mücadele ederler. Fakat iyi bir eğitim ile kimin iyi niyetli olup olmadığını anlayabilir, iyi huylu ve itaatkar bir köpek haline gelebilirler.
2. Brezilya Mastiff (Fila Brasileiro)
Türkiye’de bakılması yasak olan köpekler listesinde Brezilya Mastiff cinsi köpekler de yer alır. Güçlü ve kaslı bir kemik yapısına sahip bu köpekler sahiplerine bağlı hayvanlardır. Fakat yabancılara ve diğer hayvanlara karşı kuşkucu tavırlar sergiler ve her an saldırıya geçebilirler. Evde bakıma uygun olmadıkları gibi küçük bahçelerde de beslenemezler. Çünkü sahip oldukları enerjiyi ancak geniş arazilerde atabilirler.
3. Japanese Tosa (Tosa Inu)
Japon dövüş köpeği olarak da adlandırılan Japanese Tosa cinsi köpekler; dayanıklı, zeki, saldırgan ve cesur hayvanlardır. Tehdit edici olabilen bu Japanese Tosalar, aile yaşantısına uygun değildirler. Aile içerisinde alıştırılsalar dahi lider kişilikleri nedeniyle tam olarak itaat etmez ve kendi istediklerini yaptırmaya çalışırlar. Diğer hayvanlar ile sosyalleştirilmeleri de oldukça zordur. Türkiye dışında Norveç, Danimarka, Yeni Zelanda, İzlanda ve Malezya gibi ülkelerde de yasaklı köpek ırkları arasındadır.
4. Dogo Argentino
Dogo Argentino cinsi köpekler, Türkiye’de bakılması yasak köpekler arasında yer alır ve Türkiye harici daha pek çok ülkede yasaklı köpekler listesinde yer alırlar. Bu ülkelerin başında ise Portekiz, Avustralya ve Yeni Zelanda gelmektedir. Yeni insanlarla ve hayvanlar ile tanışırken her zaman şüpheci davranan Dogo Argentinolar, ailelerine zarar verilmesine asla izin vermez ve onları canları pahasına korurlar. Yine hemen her dominant köpek ırkında olduğu gibi erken sosyalleştirme ve eğitim ile agresif tavırlarının üstesinden gelinebilir.
İlginizi çekebilir: Köpek Eğitim Tasması
5. American Staffordshire Terrier
American Staffordshire cinsi köpeklerde Türkiye’de yasaklanan köpek ırkları arasında yer alır. Ailesine oldukça düşkün olan bu ırk erken yaşlarda sahiplenilmeli ve eğitilmelidir. İyi ve etkili bir eğitim agresif tavırların ortaya çıkışını engelleyebilir. American Staffordshire Terrier yüksek enerji seviyesine sahiptir ve bu nedenle mutlaka koşup oynayarak enerjisini harcamalıdır. Aksi taktirde evde istemediğiniz hasarlara neden olabilir. Türkiye’nin yanı sıra Almanya, Danimarka, Norveç, İsviçre, Portekiz, Singapur, İspanya, Romanya gibi pek çok ülkede de ya yasaklı ya da kısıtlı ırklar arasındadır.
6. American Bully
Geçmişi çok da eskiye dayanmayan ve yeni bir tür olarak ortaya çıkan American Bully kaslı, güçlü yapısı ve tehlikeli görünüşü ile ürkütücü görünse de aslında iyi bir mizaca sahiptir. Kışkırtıldığında tehlikeli olabilen bu ırk için mutlaka iyi bir eğitim verilmeli ve sosyalleştirilmelidir. Türkiye’de yasaklanan ırklar arasına kısa süre önce eklenmiştir. Ailesi ile vakit geçirmekten hoşlanan bu ırk için çok fazla olmasa da belli oranda bir aktivite sağlanmalıdır.
7. Presa Canario
Türkiye’de yasaklanan köpek ırkları listesinde adı geçmese de bazı ülkelerde yasaklı listesinde yer alan bir diğer ırk ise Presa Canariodur. Son derece sert karakterli olan bu köpeklerin evcil hayvan olarak tercih edilmesi uygun değildir. Çünkü söylenen hiçbir şeyi yapmaz ve itaat etmezler. Mastiff ve Pitbull kırması Presa Canario cinsi köpekler, yalnızca Amerika’da suçluların yakalanması için kullanılmaktadır. Avustralya ve Yeni Zelanda’da yasaklanmış ırklar arasındadır.
8. Napoliten Mastiff
Bermuda ve Singapur’da yasak olan, Romanya ve Malezya’da ise kısıtlamalara tabi olup, ciddi ve güçlü görünümleri ile ürküten bu köpekler, adaleli bir vücuda ve bol kırışıklığa sahiptir. Her ne kadar ürkütücü bir görünüme sahip olsalar da insanlara karşı barışçıl bir tutum sergilerler. Ancak horlama, salya ve tüy dökme gibi problemler nedeniyle apartman dairelerinde beslenmeye uygun değildirler. Sahiplerine karşı iyi huylu olan Napoliten Mastiff cinsi köpekler, yabancılara karşı kuşkucu davranırlar ve diğer hayvanlar ile yalnız bırakılmamaları gerekir. Türkiye’de yasaklı ırklar listesinde değildir.
9. Amerikan Bulldog
Danimarka ve Singapur gibi ülkelerde yasaklı olan Amerikan Bulldoglar, aile üyelerine karşı son derece sevecen ve uyumlu davranırlar. Buna rağmen yabancılara ve diğer köpeklere karşı her daim şüpheyle yaklaşırlar. Otoriter kişilikleri ile bilinen bu köpeklerin diğer evcil hayvanlar ile uyum içerisinde yaşamaları için küçük yaşlardan itibaren aynı ortamda bulunmaları gerekmektedir. Yine çok güçlü ve atik olan Amerikan Bulldoglar, ailelerine karşı herhangi bir tehdit algıladıklarında onları canları pahasına korurlar. Türkiye’de yasaklı ırklar listesinde değildir.
10. Wolfdog
Wolfdog cinsi köpeklerin bir çok farklı ülkede yasaklanan köpek ırkları arasına dahil edilmelerinin en önemli nedeni genetikleri ile çok fazla oynanmış olmasıdır. Vahşi kurt ile köpek kırması olan Wolfdoglar, köpeklere oranla daha güçlü bir kas yapısına sahiptirler. Kondisyonları çok güçlüdür ve kurt kırması olmaları nedeniyle öldürücü olabilirler. Ayrıca bu köpekler son derece dengesiz hayvanlardır. Bazen köpek gibi hareket ederken bazen ise kurt gibi hareket edebilirler. Yani verecekleri tepkiyi önceden kestirmek neredeyse imkansızdır. Türkiye’de yasaklanmış ırklar listesinde değildir.
11. Bandog
Oldukça ağır ve kaslı bir vücuda sahip Bandoglar, pek çok ülkede dövüş köpeği olarak kullanıldıkları için bazı ülkelerde beslenmesi yasaklanmış köpek cinsleri arasında yer almaktadır. Sahiplerine karşı çok sadık ve sevecen olan bu köpekler, onları memnun edip korumak için yaşarlar. Eğer herhangi bir tehlike sezerlerse havlamak yerine direkt olarak tehlikenin üzerine gitmeyi tercih ederler. Yine yanlış eğitilmeleri sonucunda çok sert ve tehlikeli köpekler haline gelebilirler. Bu nedenle ilk defa köpek besleyecek kişiler için önerilmezler. Çünkü Bandogların köpek içgüdüsünden anlayan kişiler tarafından doğru bir şekilde yönlendirilmeye ihtiyaçları vardır. Yeterince iyi eğitilir ve diğer evcil hayvanlar ile birlikte büyütülürlerse onlarla iyi anlaşmaları mümkündür.
Dogo Argentino Özellikleri konulu yazımızda ilginizi çekebilir.
