Tekir kediler, ülkemizde hemen her mahalle ve sokakta görebileceğimiz melez kedilerdir. Diğer kedi ırkları gibi saf bir ırk olmamalarına rağmen görünüş ve karakter bakımından ortak birçok özellikleri bulunmaktadır. Genellikle gri, beyaz, sarı ve kahverengi gibi renklere sahip tekir kedilerin kürkü ise siyah çubuklar ya da benekler ile süslüdür. Ancak melez oldukları için renk ve desen bakımından çok farklı varyasyonlarda görülebilirler. Tekir kediler insanların çevresinde bulunmaktan büyük keyif alan, zeki ve oyuncu canlılardır. Bulundukları evi, sahibini ve diğer aile üyelerini sahiplenen bir yapıları vardır. Diğer pek çok kedi ırkı ile karşılaştırıldıklarında zorlu koşullara ve hastalıklar karşı daha dayanıklıdırlar. Bakımları ise genel olarak çok zor değildir. Fakat özgür bir yapıya sahip oldukları için zaman zaman evi dağıtabilir ya da mutfak tezgahı gibi istenmeyen yerlere çıkabilirler.
Tekir Kedilerin Kökeni
Türkiye’de “sokak kedisi” olarak da anılan tekir kedi, Avrupa’nın Mahalli Vahşi Kedisi “Felis Sylvestris Sylverstris” ile Afrika Vahşi Kedisi olarak bilinen “Felis Sylvestris Lybica”nın karışımından türemiştir. Ülkemizde pek çok evde beslenen bu melez cinsin geliştirilmesi ile desenleri çok daha canlı ve net bir hal almıştır. Sonuç olarak ise günümüzde görülen tekir postu ortaya çıkmıştır.
Tekir kelimesi genel olarak bir renk olarak algılanmaktadır. Oysa tekir bir renk değil kürk desenidir. Kelimenin etimolojik kökeni ise Eski Yunan ve Latin dillerinde kaplan anlamına gelen “Tigris” kelimesine dayanmaktadır. Tekir kedilerin çizgili ve benekli postları ile kaplanların sırtı arasındaki benzerlik nedeniyle “Tigris” kelimesinden “Tekir” kelimesi türetilmiştir.
Tekir Kedilerin Genel Özellikleri
Tekir kediler melez oldukları için özelliklerini, Van kedileri ya da Siyam kedilerinin özellikleri gibi net bir şekilde ortaya koyabilmemiz oldukça zordur. Hemen hepsi tüm evcil kedilerin karakter ve yapısını sergileyebilir. Ancak yine de görünüş ve karakter bakımından benzer bazı özelliklerden bahsedebiliriz. Bu anlamda tekir kedilerin özellikleri kısaca aşağıdaki gibidir.
Görünüş ve Vücut Yapıları
Tekir kedilerin ayırıcı en önemli özelliği, kafalarının ön kısmındaki “M” harfine benzer desendir. Kürklerindeki çizgili desenler genellikle çok bariz ve canlı bir görünüme sahiptir. Fakat arkeologların mağara duvarlarında yaptığı incelemelerden çıkan sonuçlara göre bu kedilerin desenleri 3-4 bin yıl öncesinde çok soluk haldeydi. Zaman içerisinde Afrika ve Avrupa kedi türlerinin birleştirilmesiyle melez cins gelişmiş ve desenleri daha canlı ve net bir hal almıştır.
Tekir kediler postlarındaki desenlerine göre farklı isimler ile anılırlar. Desenlerine göre isimlendirilmeleri ise şöyledir:
- Mackerel Tabby (Uskumru Desenli Tekir): Türkiye’de çok sık görülen bu türün, uskumru balığının sırtındaki desenler ile benzerlik gösteren koyu renk çizgileri vardır. Ayrıca bu desenler oldukça barizdir. Boyun ve kuyruk kısmında kesiksiz şekilde halkaları bulunur ve alnında “M” harfi şeklinde bir desen mevcuttur.
- Spotted Tabby (Benekli Tekir): Bu kedilerin sahip oldukları beneklerin klasik tekir çizgilerinin parçalanması ile oluştuğu düşünülür.
- Ticked Tabby (Alaca Tekir): Alaca tekirlerin tekir hatları korunmuş olmakla birlikte kürkleri, Somali ve Habeş kedilerinde de olduğu gibi siyah, sarı ve kahverengi çizgiler ile süslüdür.
- Blotched Tabby (Lekeli Tekir): Lekeli tekirlerin isimlerinden de anlaşılacağı üzere kürklerinde leke şeklinde irili ve ufaklı desenler bulunmaktadır.
- Patched Tabby (Yamalı Tekir): Yamalı tekir kediler ise çift renkli kürke sahiptir. Ayrıca İngilizcede, kaplumbağa rengini andırdıkları düşüncesiyle “tortoise” yani kaplumbağa sözcüğünden yola çıkılarak “Torbie” olarak da anılırlar.
Tekir kediler yalnızca desenlerine göre değil, renk ve tonlarına göre de isimlendirilirler. Bunlar arasında; Blue Tabby (Mavi Tekir), Blue Patched Tabby (Yamalı Mavi Tekir), Brown Tabby (Kahverengi Tekir), Cameo Tabby (Akik Renkli Tekir),Chocolate Silver Tabby (Gümüşi çikolata Renkli Tekir), Chocolate Silver Tabby (Gümüşi çikolata Renkli Tekir) ve Red Tabby (Kızıl Tekir)’den bahsedebiliriz. Ancak farklı renk tonlarına sahip daha pek çok tekir kedi bulunmaktadır.
Tekir kedi desenleri ve renklerine yukarıda kısaca değindik. Bu kedilerin ağırlığı ise 2 ile 8 kilo arasında değişiklik göstermektedir. Ayrıca boyları 50 cm’ye kadar ulaşabilir.
Ortalama Yaşam Süreleri
Tekir kedi beslemek isteyenlerin merak ettiği konulardan birisi de ne kadar yaşadıklarıdır. Tekir kedilerin ömrü diğer kedi ırkları ile kıyaslandığında daha uzundur. Ancak bu, uygun koşullarda yaşadıkları sürece geçerlidir. Eğer iyi bir şekilde bakılıp beslenirlerse ortalama 12-18 yıl kadar yaşayabilirler. Fakat sokakta yaşayan tekir kediler evde beslenenler kadar iyi şartlarda yaşamadıkları için ömürleri daha kısadır.
Karakter Özellikleri
Tekir kediler, oldukça sevecen ve sadık hayvanlardır. Yalnızca sahipleri ile değil, evin diğer üyeleriyle de iyi anlaşırlar. Tekir kedileri sokakta görenler genellikle hırçın olduklarını zannedebilir. Oysa sokakta yaşayan tekir kediler, genellikle insanların bilinçli veya bilinçsiz şekilde yaptıkları kötü davranışlar nedeniyle hırçın davranırlar. Normal şartlarda ise çok uysal, oyuncu ve zekidirler.
Tekir kediler, diğer kediler gibi günde en az 16 saat uyur ve geri kalan zamanı oyun oynayarak geçirirler. Hatta sahipleri oyunu bırakmadığı sürece onlar da bırakmazlar. Ayrıca evde yalnız kalmaktan hiç hoşlanmazlar. Bu nedenle tekir kedi sahiplenmek istiyorsanız onunla yeterince ilgilenebileceğinizden emin olmanız gerekir. Yine yavru bir tekir kedi sahiplenirseniz onu daha kolay kendi yaşam tarzınıza uygun şekilde eğitebilirsiniz.
Tekir Kedi Bakımı ve Beslenmesi
Tekir kedi bakımı oldukça kolaydır. Ancak yine de dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Bunlardan birisi de tüy bakımıdır. Tekir kedilerin bazıları kısa bazıları ise daha uzun tüylüdür. Kısa tüylü olanları haftada bir kez uygun bir kedi tarağı ile taramak yeterliyken, uzun tüylü tekir kediler haftada en az iki kez tüy bakımına ihtiyaç duyarlar. Yine kulak ve göz çevreleri haftada bir kontrol edilmeli ve temizlenmelidir. Bunun için özel olarak üretilen alkolsüz kedi ıslak mendili kullanılabilir. Ayrıca kum kabı düzenli olarak temizlenmeli, en azından iki günde bir kedi kumu küreği ile kumdaki kirler toplanmalıdır.
İlginizi çekebilir: Kedi Tarağı ve Fırçaları
Tekir kedi beslenmesi için diğer kedi türlerinin beslenmesinde de olduğu gibi kedi maması kullanılması tavsiye edilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus kedinin yaşıdır. Eğer kedi 1 yaşından küçükse yavru kedi maması ile beslenmesi gerekir. Yine 1 ile 7 yaş arasındaysa yetişkin kedi maması, 7 yaş üzerindeyse yaşlı kedi maması tercih edilmelidir. Ayrıca kedi kısırlaştırılmış ise kısır kedi maması gibi özel içeriklere sahip mamaların kullanılması gerekir.
Tekir kediler, melez olmalarının etkisiyle diğer kedi türlerine göre bir çok sağlık problemine karşı daha dayanıklıdırlar. Bu nedenle dışarıdan ya da başka kedilerden hastalık kapma olasılıkları sah ırk kedilere oranla daha düşüktür. Ancak bu hiç hastalanmayacakları anlamına gelmez. Karşılaşabilecekleri hastalıkların önüne geçmek için bakım ve beslenmeleri konusunda dikkatli olmak oldukça önemlidir.
Ragdoll Kedisi (Bez Bebek Kedisi) konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
