Bu yazımızda Sultan papağanı hakkında merak edilen konular üzerinde durmaya çalıştık. Ayrıca Sultan papağanının sahibi ile kurduğu iletişimin bir neticesi olarak ortaya çıkan davranış biçimlerinin ne anlama geldiğine dair bir bilgilendirme de eklemeye çalıştık.
Sultan Papağanı Kaç Yıl Yaşar
Doğal yaşam alanlarında yaşam süresi biraz daha uzun olmakla birlikte kafes içerisinde bu süre daha kısadır. Sultan papağanının ortalama ömrü 12 – 15 yıl kadar olabilmektedir. Bu süre, iyi bakım şartlarında 20 – 25 yıla kadar çıkabilmektedir.
Sultan Papağanı Renkleri
Sultan papağanları tek renk, iki veya üç renk olabilmektedir. Sultan papağanları yaygın olarak gri, beyaz, sarı renklerde ve bu renklerin çeşitli varyasyonlarında olabilmektedir. Sultan papağanı ne renk olursa olsun yanaklarında bulunan turuncu lekesi ve tepesinde bulunan tüyler (sorguç) ile tanınmaktadır.
Sultan Papağanı Fiyatları
Sultan papağanı fiyatları renklerine, eğitimine, yaşına göre değişkenlik göstermektedir. Sultan papağanı fiyatını etkileyen önemli bir diğer faktör de papağanın cinsiyetidir. Dişi sultan papağanını konuşturmak zordur. Ama erkek sultan papağanının taklit edebilme yeteneği daha fazla olduğundan erkek sultan papağanı dişiye göre daha pahalıdır.
Sultan Papağanı Konuşur Mu?
Sultan papağanı konuşma yeteneği çok düşük olan papağan türlerindendir. Konuşmaktan çok ıslık çalmayı sever. Çığlık benzeri ses çıkararak öter ama rahatsız edici değildir. Taklit edebilme yetenekleri vardır. Erken dönemlerden itibaren eğitim verilirse, sık ve düzenli olarak ilgilenilerek konuşma egzersizleri yaptırılırsa konuşabilir. Ancak öğrendiği kelimeler kısa ve sınırlı sayıda olacaktır.
Erkek sultan papağanı çok erken dönemlerden itibaren ıslık çalmayı öğrenir. Konuşması için çok sabırlı tekrar gerekir ama konuşabilir. Dişi sultanlar ıslık çalamaz, konuşturmak ise çok zordur. Dişinin ıslık çaldığını veya konuştuğunu görmek çok nadir olmakla birlikte çığlık benzeri sesler ile size istediğini anlatacaktır.
Eğitim sırasında ödül kullanmanız işinizi kolaylaştırabilir. Özellikle ay çekirdeği ve darı bu amaçla kullanabileceğiniz ideal ödüllerdir. Her ikisini de çok sevdiğinden yiyebilmek için her şeyi yapacaktır.
İlginizi çekebilir: Papağan Yemleri
Sultan Papağanı İsimleri
Sultan papağanı için isim verirken genellikle karakteri ve tüylerine göre isimler tercih edilmekle birlikte kolay öğrenebileceği tek heceli isimler tercih edilmektedir. Sık kullanılan en popüler sultan papağan isimleri için bazı örnekler şöyledir;
Aşkım, Afrodit, Arsız, Avarel, Badem, Bambino, Bıcırık, Bızdık, Bici, Biber, Bocuk, Cadı, Cambaz, Cazibe, Ceviz, Cırtlak, Cilveli, Cilvenaz, Cimbom, Cimcime, Cingöz, Cips, Çapkın, Çatlak, Çıtır, Çıtırık, Çiko, Fırfır, Fişek, Dombili, Geveze, Gofret, Huysuz, İbiş, İbikli, İnci, İpek, Jack, Joe, Kadife, Keşkül, Kızım, Lili, Limon, Lokum, Lola, Misket, Nazlı, Pamuk, Paytak, Rıfkı, Saldıray, Sultan, Sultiş, Sürmeli, Sütlaç, Şakir, Şaşkın, Şapşik, Şeker, Şımarık, Şıpsevdi, Tarçın, Tayyar, Tepeli, Tombik, Tombili, Tweety, Uykucu, Vecihi, Zeytin, Zıpır, Zıpzıp.
Sultan Papağanı Cinsiyet Ayrımı Nasıl Yapılır
Sultan papağanlarında çok erken dönemlerde cinsiyet ayrımı yapabilmek oldukça güçtür. Erkek ve dişinin cinsiyet ayrımı, ötüşü, hareketleri, ıslık çalması ve renklere göre yapılabilir. Erken yaşlarda bu belirleyici kriterleri görmek pek mümkün olmaz, boyut olarak ve renk olarak fark yok gibidir. Ancak 6 – 9 ay gibi bir süre sonra ergin hale geçince renklenmeler ve farklılıklar başlar böylece ayırımları daha kolaylaşır.
Renklere Göre Ayrım
Gri Sultan papağanında dişi ve erkeğin ayrımını yapmak diğer renklere (Lutino, Pearly) göre daha kolaydır. Gri papağanların yavru tüyleri dökülüp yetişkin tüyleri tamamlandığında cinsiyet ayrımları kolayca yapılır.
Erkek gri sultan papağanının baş bölgesi ve yüzü belirgin parlak sarı bir renge sahiptir, tepe tüyleri de genellikle sarı renktedir, dişiler ise soluk sarı izleri olan gri bir yüz rengine sahiptir.
Erkeğin vücudu koyu gridir ancak dişi olanların gri ile birlikte kahverengi tonda tüyleri bulunur.
Henüz yavru iken dişi ve erkeğin kuyruk tüyleri alaca renktedir. Erişkin hale geçtikten sonra erkeklerin kuyruğu düz ve gri renk tüylerle kaplanır ama dişi olanlarda kuyruk alacalıdır. Kuyruk rengine bakılarak dişi ve erkek gri sultanın ayrımı kolayca yapılabilir. Gri dışındaki Sultan papağanlarında bu kriterlere bakarak cinsiyet ayrımı yapmak pek kolay değildir.
Lutino Sultan papağanlarında kanat altındaki tüylere bakılarak cinsiyet ayrımı yapılabilir ancak yanılma oranı yüksektir.
Dişi Lutino Sultan papağanında kanat altında açık renkli bant şeklinde tüyler vardır. Ancak kesin bir yöntem değildir çünkü bazı açık renkli erkek sultanlarda da görülebilmektedir.
Diğer bir yöntemde kanat şekline bakarak cinsiyet ayrımı yapmaktır. Lutino papağanının erkeklerinde kanat açıldığında bir kavis görülür ama dişi Lutinoların kanatları daha düz açılı ve üçgen görünümlüdür. Bu durumda yanıltıcıdır. Çünkü kanat altı tüylerin şekli genç ve yetişkinlerde değişiklikler gösterir.
Sultan papağanının cinsiyetinden % 100 emin olabilmek için DNA testi yapılabilir. Kan, tüy veya yumurta kabuğundan alınan numuneler ile bu test yapılabilmektedir.
Davranış, Ötüş ve Islığa Göre Cinsiyet Ayrımı
Sultan papağanlarında genellikle davranışlarına, ötüşüne ve ıslık çalıp çalmaması gibi kriterlere bakılarak cinsiyet ayrımı yapılması en sık kullanılan yöntemlerden bir diğeridir. Bu amaçla;
Çıkardığı seslere ve ötüşlerine bakılarak cinsiyet ayrımı yapılabilir. Erkekler daha güzel ve uzun öter, melodik sesler çıkarır, dişiler ise genelde sessizdir.
Erkek sultan papağanı ıslık çalar, dişi sultanlar ıslık çalmaz ve çığlık atma eğilimindedir.
Dişiler genellikle tıslama ve ısırma eğilimindedir. Bu içgüdüsel bir harekettir. Genellikle yumurtalarını korumak için veya kendini güvende hissetmediği zamanlarda bu şekilde davranır. Erkeklerde bu davranışlar pek görülmez.
Sultan papağanının turuncu yanak yamaları erkek olanlarda daha koyu veya daha parlak renktedir.
Sultan papağanında kuyruk tüyleri ve kanatlarda bulunan nokta, leke tarzında işaretlere bakılarak cinsiyet ayırımı yapılabilir. Genellikle dişilerde kanat altı, kanat üstü ve kuyruk altında lekeler bulunur. Erkeklerde ise bu lekelere pek rastlanmaz.
Erkek sultanlar daha hareketlidir, kafesten çıkmaya meyillidir. Kafes içerisinde kanatlarını kaldırıp göğsünü kabartıp dışarı çıkma isteğini belli ederler. Dişiler ise daha çok kafeste kalmak ve kafesi koruma eğilimindedir.
Ayna yöntemi, sultan papağanının cinsiyetini tespit için kullanılan ve genellikle iyi sonuç veren ilginç bir yöntemdir. Kuşunuzun önüne bir ayna yerleştirin ve tepkisini gözlemleyin. Kuşunuz erkek ise aynada gördüğü kuşa kur yapmaya başlayacaktır ve aynanın başından ayrılmayacaktır. Eğer Sultan papağanı dişi ise aynada gördüğü kuşa hiç tepki vermez ve kısa sürede ilgisini kaybederek oradan ayrılır.
Sultan Papağanı Davranış Anlamları
Diğer papağan türleri ile kıyaslandığında sultan papağanları farklı davranış sergileyen papağan türlerinden biridir. Sahibine bir şeyler anlatmak için beden dilini ve seslerini en çok kullanan türdür.
Sultan papağanının yaptığı bazı hareketlere bakarak size ne anlatmak istediğini anlayabilirsiniz.
1- Papağanınız eğer kendi ismini tekrarlıyorsa ilgi istiyor demektir. Bu durumda papağanınızla konuşmanız, onu sevmeniz ve ilgi göstermeniz gerekir. Başının okşanmasından çok hoşlanır. Sahibi ile güçlü bağ kurabilen sultan papağanı bir süre sonra sahibinin omzundan ayrılmaz sürekli onunla gezebilir.
2- Kafes içerisinde sürekli hareket halinde ise veya tünekte sallanmaya başlayıp sürekli ötüyorsa bu kuşunuzun kafesten çıkmak istediği anlamına gelir.
3- Sultan papağanı gaga gıcırdatarak ses çıkarır. Bu hareket Sultan papağanına özeldir. Özellikle erkekleri, alt gagayı sağa sola hareket ettirebilir ve bu sırada özel bir ses çıkarır. Bu sesi duyduğunuzda endişelenmeyin çünkü bu sultan papağanınızın mutlu olduğunun göstergesidir. Özellikle uyku öncesi gevşeme halinde iken sık karşılaşılan bu hareket ile size uykusunun geldiğini anlatmaktadır.
4- Sosyal hayvanlar olan sultanlar, sahibine bir şeyler anlatmayı ve sahibi ile iletişim kurmayı sever. Onu rahatsız eden bir şey olduğunda ise yüksek sesle çığlık benzeri ses çıkarırlar. İrrite edici ve rahatsızlık veren bu ses onun bir şey istediği, bir şeyden rahatsız olduğu veya uçmak istediği anlamına gelir. Onu neyin rahatsız ettiğini gözlemleyerek bularak mutlu olmasını sağlamalısınız.
5- Kafesinin içerisinde sürekli kanat çırpıyorsa veya kanatlarını açıp gerdirmeye çalışıyorsa kuşunuz kafesinden çıkmak istiyor demektir. Dışarı çıkarmanız ve biraz uçmasına izin vermelisiniz.
6- Sultan papağanı kafesinin yerinin değiştirilmesinden hiç hoşlanmaz. Kafesinin yeri değiştiğinde çığlık atabilir, öterek veya kanat çırparak mutsuzluğunu belli eder. Bu nedenle kafesinin yerini değiştirmemeye dikkat etmelisiniz.
7- Kafes içerisindeki yemliği, suluğu veya oyuncaklarını gagalayıp yerinden çıkarmak için uğraşıyorsa sıkıldığını ve ilgi istediğini anlamalısınız. Onunla konuşmanız, elinize almanız veya biraz uçmasına izin vermeniz gerekir.
8- Sultan papağanları çok tüy döker. Özellikle tüy değişim dönemlerinde bu durum oldukça artar ve aynı zamanda çok fazla kaşınır. Bu durumu bilmeniz ve onu rahatsız etmemeniz gerekir. Bu dönemde artan kepek döküntüsü de sizi endişelendirmemelidir. Kaşınmak sultan papağanı için aslında mutluluk göstergesidir. Özellikle uyku öncesi kaşınmayı sever. Bu hareket mutlu olduğunu, tüylerini temizlediği ve keyfini bozmamanız gerektiğini gösterir.
9- Sıcak ortamları seven Sultan papağanları ortam ısısı düştüğünde bunu hemen belli eder. Özellikle tüysüz olan ayakları hemen soğuktan etkilenir. Eğer papağanınız ayaklarının birini kaldırmış ve tüylerinin altında tutuyorsa üşümüş ve ısınmaya çalışıyor demektir. Evin ısısını kontrol etmeniz ve ısıyı artırmanız gerekir.
10- Diğer papağan türlerinden oldukça farklı davranışlar sergileyebilen sultan papağanının çıkardığı tıslama sesi de en ilginç hareketlerinden biridir. Özellikle yumurtası olan dişilerin yaptığı bu hareket koruma amaçlı yapılan bir uyarı anlamındadır. Kanatlarını hafifçe açarak kaldırıyor, ses çıkarıyor, tıslıyor ve sallanıyorsa yaklaşmamanız için uyarı yapıyor demektir. Bu hareket içgüdüsel bir koruma hareketidir.
11- Sultan papağanları çiftleşme isteklerinde de beden dilini kullanırlar. Erkek sultan papağanı gagasını vurarak çiftleşmek istediğini belli eder. Kafes teline, yuvalığa veya yemliğine vurarak bu isteğini dişiye duyurur.
12- Tek başına erkek sultan papağanınız varsa ve gittikçe artan melodik bir ötüş sergiliyorsa kuşunuzu çiftleştirmeniz gerekiyor demektir. Bu davranışla erkek sultanlar, dişiyi etkilemek ve çiftleşme isteğini dişiye belli etmek için kur yapıyor demektir. Bu çiftleşme ötüşü sıklaştı ise mutlaka bir dişi almanız gerekecektir.
13- Dişi olanlar ise kuyruğunu havaya kaldırarak öne doğru eğilir veya arka kısmını sürterek çiftleşme isteğini belli eder. Eğer tek bakıyorsanız ve bu hareketi sık sık yapmaya başladıysa bir erkek sultan papağanı almanız ve çiftleştirmeniz iyi olacaktır.
14- Dişiler yanında erkek sultan olduğunda çiftleşme isteğini erkeğin ayağını ısırarak belli eder ve bu şekilde erkeği çiftleşmeye zorlar.
Sultan Papağanının Yaşı Nasıl Anlaşılır
Sultan papağanının yaş tayini için ayaklarına, tüylerine, gagasına ve davranışlarına bakmak gerekir. Ama belirtmeliyiz ki bu göründüğü ve söylendiği kadar kolay değildir. Tam olarak yaşı anlaşılamaz ama en azından bulunduğu yaş aralığı tahmin edilebilir. Bakılabilecek kriterlere göre yaş tahmini şöyledir;
1- Yavru Sultan papağanının gözleri açık değilse bu yavrunun 1 haftalıktan daha küçük olduğu anlamına gelir ve yavru bu süreçte hemen hemen tüysüzdür.
2- Tüyleri çıkmaya başlamış, gözleri açık ise ama anne baba tarafından besleniyorsa yavru 15 – 30 günlük demektir.
3- 1 yaşına kadar olan yavrularda gözler yuvarlak şekildedir, göz çevresi ilk aylarda daha az tüylü olabilir.
4- Yavru sultanlarda, gaga ve cere açık pembe renklidir. Gaga pürüzsüzdür katmanlar oluşmamıştır.
5- Yavru papağanın ayakları ince, pembe renktedir. Ayak derisinde pullanma ve sertleşmeler yoktur.
6- Yavrularda omuz genişliği dardır ve kanatların çıkıntısı fazla değildir. ! yaşına kadar olan yavrularda kuyruk tüyleri ince ve kısadır. 1 yaşını aşmış yetişkinlerde kuyruk tüyleri daha kalın ve daha uzundur.
7- Sultan papağanı 1 yaşını aşmış ise ayak parmakları daha kalın, derisi daha soluk ve pürtüklüdür. 8 – 10 yaşını aşmış olan sultanlarda ayaklardaki kalınlaşmalar oldukça belirgindir.
8- 1 ile 8 yaş aralığında olan Sultan papağanları oldukça gösterişli parlak tüylere sahiptir. Gagasında katmanlar vardır. Bu yaş aralığında göz şeklinde belirgin değişiklik olur. Yuvarlaklık kaybolur. İleri dönemlerinde göz çevresi tüylerinde azalmalar görülür.
9- Sultan papağanı 8 – 16 yaş arasındaki olgunluk dönemindedir. Bu dönemde hareketlerinde azalmalar belirgindir. Ayakları ve gagaları katmanlaşmıştır. Renkleri ise koyulaşır.
10- 16 yaşın üzerinde ise yaşlı dönem olarak kabul edilir. Bu dönemde ayak ve gaganın dışında görülen en önemli belirti uyku süresinin artmasıdır. Günün büyük bir kısmını uyuyarak ve hareketsiz geçirir.
11- Sultan papağanının yavru veya yetişkin olduğunu anlamak için yanak yaması da fikir verir. Türüne göre yanak yaması olan bir sultan papağanının yavru döneminde yanak yaması daha soluk renktedir. 1 ile 8 yaş arası yetişkin döneminde ise yanak yaması daha canlı ve parlak renktedir.
Sultan Papağanı Eğitimi
Kolay eğitilebilen sultan papağanının doğru eğitim alması onun sosyalleşme sürecini hızlandırır ve kısa sürede elinize ve omzunuza gelmeye başlar. Eğer imkanınız varsa tanıdık bir üreticiden alacağınız yavruları tercih etmelisiniz. Çünkü ithal olan sultan papağanlarının sosyalleşmesi daha uzun sürebilir.
İnsanlarla olmayı seven ve oldukça sosyal karakteri olan sultan papağanının eğitimi kolaydır. Eve ilk geldiği andan itibaren kuşunuzu papağan kafesi ile birlikte rahatsız olmayacağı sessiz bir yere koymalısınız. Koyacağınız yeri önceden belirleyerek bir daha yerini değiştirmemeye özen göstermelisiniz zira kafesinin yerini değiştirmeniz onu çok mutsuz eder.
İlk birkaç gün boyunca yemini ve suyunu verip kendi haline bırakmalısınız. Kafesine, ev ortamına, size ve diğer aile bireylerine alışması için ona süre tanımalısınız. Bu süreçte ele almaya çalışmak, korkutacak bir hareket, ani ses ve gürültü yapılmaması önemlidir. Zaten henüz korku içinde olan kuşunuzun ayrıca korkması sosyalleşme sürecini uzatır. Size yaklaşmaktan sakınabilir.
Birkaç gün sonra yemini ve suyunu verdikten sonra biraz daha onunla zaman geçirmeye başlayabilirsiniz. Ona yumuşak ses tonu ile bir şeyler söyleyerek size iyice alışmasını sağlamalısınız. Kafes dışından ona seveceği yiyecekler sunarak size iyice alışmasını sağlayabilirsiniz. Önce sakınabilir, yaklaşmayabilir. Sabırlı olup onun yiyeceğe gelmesini beklemelisiniz. Yanınıza yaklaşıp yemeye başlaması artık onun sizi kabullendiği ve tanıdığını, güvendiğini gösterir. 7 veya 10 gün sonra artık kafesini açarak onu dışarı çıkması için özgür bırakabilirsiniz. Elinizi kafes içerisine sokarken yine de sakin ve yavaş davranmalısınız.
Kuşunuza daima önden değil yandan yaklaşmayı tercih edin. İlk başta elinize tepki verebilir, çırpınabilir veya ısırabilir. Kesinlikle elinizi hareket ettirmemeli ve beklemelisiniz, ısırsa dahi elinizi hareket ettirmemeniz gerekir. Böylece onu korkutmamış olursunuz. Panikleyip ani hareket yaparak elinizi kaçırmanız onun daha da korkmasına neden olur. Ama bu sırada daha sert bir tonla “hayır” diyerek bunu tekrarlayın. Kısa sürede size alışacak, güvenecek ve elinize, omzunuza gelecektir. Bu süreçte dikkat etmeniz gereken önemli konu ise asla zorlayıcı olmamanız ve onu korkutmamanızdır.
Sultan Papağanı Ne Yer? Nasıl Beslenir? konulu yazımızı da okumak ister misiniz?
