Sağlıklı bir balığın renkleri canlı ve parlaktır. Ayrıca hareketlidir, refleksleri çalışır ve sevdiği yiyeceklere karşı iştahlıdır. Ancak akvaryum koşullarındaki bozukluklar, beslenme hataları, mantar, parazit ve bakteriler balıkların hastalanmasına neden olabilir. Bir balığın hastalandığını anlamak ise çok zor değildir. Çünkü hasta balıklar; normal davranışlarından uzaklaşır, derilerinde pul dökülmesi ve soluklaşma meydana gelir. Yine iştahları azalır, bir köşeye çekilir ve çevreye olan ilgileri azalır. Bu sayılan belirtiler ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Bu nedenle balığınızda saydığımız belirtilerin bir ya da birkaçı varsa vakit kaybetmeden bir başka akvaryuma almalı ve hastalığın türüne göre akvaryumu dezenfekte etmelisiniz. Tüm balık hastalıkları sahiplerinin dikkatsizliği ya da ihmali sonucunda ortaya çıkar. Bu nedenle balıklarınızın sağlığını korumak için akvaryumda balık bakımı ile ilgili bilinçlenmelisiniz. Peki, sağlıklı balık bakımı nasıl olur?
Sağlıklı Balık Bakımı ile İlgili Öneriler
Balıkların sağlıklı ve uzun ömürlü olmaları, akvaryum koşullarının sağlıklı olması ile doğru orantılıdır. Fakat balıklar kendi yaşam koşullarını kendileri oluşturamazlar. Bu nedenle balıklarınızın sağlıklı kalması sizin çabalarınıza bağlıdır. Aksi halde kötü akvaryum koşulları ve hatalı beslenme nedeniyle balıklarınız ve akvaryumdaki diğer canlılar hastalanarak ölebilirler. Balıklarınızın sağlığını korumak ve kayıpsız balık bakabilmek için yapmanız gerekenleri ise aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
Balıklarınıza Doğal Ortamlarını En İyi Şekilde Sunun!
Yalnızca balıkların değil, diğer tüm evcil hayvanların bakımı sırasında doğal ortamlarında nasıl yaşadıklarını göz önünde bulundurmak ve buna göre bir ortam yaratmak gerekmektedir. Örneğin, beta balığı beslemek istiyorsanız anavatanının neresi olduğunu ve hangi koşullarda yaşadığını da mutlaka bilmelisiniz. Beta balıklarının anavatanı Tayland’dır. Yaşadığı alanlar ise genellikle pirinç tarlası gibi yoğun bitkili sulardır. Bu durumda beta balığınızı bitkisiz bir fanus ya da akvaryumda beslemeniz strese girmesine ve hastalanmasına neden olabilir. Mutlu ve sağlıklı olmasını istiyorsanız yaşadığı ortamda akvaryum bitkisi bulundurmanızda fayda vardır.
Farklı balık türlerine aynı akvaryum içerisinde bakmak istiyorsanız bu durumda hangi balıklar bir arada yaşar, hangileri yaşayamaz iyi araştırmanız gerekir. Bu, sağlıklı balık bakımı için oldukça önemli bir husustur. Çünkü bazı türler anlaşamaz ve birbirlerine zarar verebilirler. Ayrıca her balık türünün su ısısı, su pH değeri, beslenme, üreme vb. ihtiyaçları da farklıdır. Dolayısıyla birbirleriyle uyumlu ve aynı akvaryum koşullarını seven balık türleri arasından seçim yapmanız gerekir.

Yeterli Büyüklükte Bir Akvaryum Seçtiğinizden Emin Olun!
Her balık türü yaşamını suyun farklı bir bölgesinde sürdürür. Bazı balık cinsleri suyun dibinde yaşarken bazıları üstünde bazıları ise orta bölümlerde vakit geçirirler. Bu nedenle farklı türde balıkları bir arada beslemek istiyorsanız ağırlıklı olarak suyun hangi kısmında yaşadıklarını da hesaplamalısınız. Eğer tercih ettiğiniz akvaryum yeteri kadar büyük değilse, aynı bölgede yaşayan balık türlerinden güçlü olanlar zayıf olanları rahatsız edecektir. Bu da zayıf türlerin strese girmelerine ve sağlıksız bir yaşam sürmelerine neden olacaktır.
Sağlıklı balık bakımı için akvaryumun boyutları kadar nerede konumlandırılacağı da önemlidir. Bu anlamda akvaryumunuzu direkt olarak güneş almayan bir yere yerleştirmelisiniz. Çünkü güneş ışınları akvaryumda yosun oluşumuna, su ısısının ve değerlerinin değişmesine neden olabilir. Bunlar akvaryum balıklarının sağlığını tehdit eden durumlardır. Ayrıca akvaryumun insanların sürekli gelip geçtiği gürültülü bölgelerden uzak bir noktaya yerleştirmenizde fayda vardır. Çünkü balıklar dış hareketlilikten ve yüksek sesten rahatsız olur ve strese girerler. Balıklarda stres ise hastalanmalarına ve hatta ölmelerine neden olabilen bir durumdur.
Su Değişimlerini İhmal Etmeyin!
Balık sağlığı ile ilgili dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan birisi de düzenli su değişimleridir. Akvaryum su değişimi, akvaryumdaki kirletici maddelerin ve biyolojik atıkların temizlenmesini sağlar. Tazelenen su içerisinde balıklar çok daha mutlu yaşarlar. Bunun için su değişimini bir ay içerisinde akvaryum suyunuzun tamamen değişeceği şekilde ayarlamalısınız. Örneğin, haftada bir kez %25 su değişimi yapabilirsiniz.
Bunların yanı sıra balıklarınızın sağlıklı kalması için su sıcaklığını da belli aralıkta tutmalısınız. Çünkü balıklar vücut sıcaklıklarını sabit tutamazlar. Eğer akvaryum suyu ihtiyaçları olandan daha sıcak ya da soğuk olursa strese girerler. Bu nedenle akvaryumda beslediğiniz tüm balıkların yaşayabileceği uygun sıcaklığı belirlemeli ve olabildiğince sabit tutmalısınız. Ayrıca su değişimleri sırasında ekleyeceğiniz suyun sıcaklığına da dikkat etmeniz gerekir.
Aşırı Kimyasal Kullanımından Kaçının!
Günümüzde akvaryum balıklarını sağlıklı tutmak için akvaryum su düzenleyici ya da pH ayarlayıcı gibi ürünler satılmaktadır. Ancak bu kimyasalların kesinlikle bilinçli ve dozunda kullanılması gerekir. Aksi halde balıkların strese girmelerine neden olabilirler. Yine akvaryum suyunun pH değerini değiştirmek için kimyasallar kullanmak yerine daha sağlıklı yöntemler de tercih edebilirsiniz. Örneğin, pH miktarını yükseltmek için kayalar, düşürmek için ise akvaryum bitkileri kullanabilirsiniz. Ancak her durumda ani ph değişimlerinden kaçınmalısınız.

Yeni Balıklar İçin Karantina Akvaryumu Kullanın!
Suyu oturmuş ve hastalıksız bir akvaryuma sahipseniz, balıklarınızın herhangi bir hastalığa yakalanma riski oldukça düşüktür. Bu riski artıran önemli faktörlerden birisi ise akvaryuma yeni bir balık eklemektir. Çünkü akvaryumunuz ne kadar temiz ve balıklarınız ne kadar sağlıklı olursa olsun, yeni gelen balıklar her zaman hastalık riskini artırırlar. Eğer akvaryumunuza yeni balık ekleyecekseniz öncelikli olarak boş bir akvaryumda 15 – 20 gün kadar karantinaya almanızda fayda vardır. Eğer karantina süresinin sonunda yeni balıkta herhangi bir sorun görmüyorsanız akvaryumunuza ekleyebilirsiniz.
Bunların yanı sıra yalnızca yeni balıkları değil, akvaryumunuzdaki agresif balıkları da ayırmanız gerekir. Bu, sağlıklı balık bakımı için önem arz eden bir durumdur. Çünkü sürekli agresif davranışlar gösteren balıklar diğerlerini kovalar ve rahatsız ederler. Çözüm için öncelikle balıkların saklanabileceği akvaryum dekorasyon ürünleri satın alarak saklanma bölgeleri oluşturmayı deneyebilirsiniz. Ancak bu değişiklik herhangi bir fark yaratmazsa agresif balık ya da balıklarınızı başka bir akvaryuma almalısınız.
Beslenme Düzenine Dikkat Edin!
Balıklarda beslenme hastalıkları arasında; aşırı şişmanlık, bağırsak iltihabı, kabızlık ve kısırlık gibi hastalıklar yer almaktadır. Bu hastalıkların önüne geçmek için balıkların beslenme düzenine dikkat etmek gerekir. Çoğu balığa gün içerisinde sabah ve akşam olmak üzere iki kere yem vermek yeterli olmaktadır. Ancak balık yemi tek bir alana bırakılmamalı ve homojen bir şekilde dağılmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca balıkların yemediği yemler bir süre sonra akvaryumdan alınmalıdır. Aksi halde suyun amonyak seviyesi hızla yükselecektir. Yine her balık aynı tür yem ile beslenemez. Bu nedenle balık için yem seçimi yaparken ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak ve bu yönde bir tercih yapmak gerekir.
Akvaryum Modelleri konulu yazımızı da okumak ister misiniz?