Psittacidae ailesinin üyesi olan papağanlar çok farklı renklerde çok farklı büyüklüklerde olabilmektedir. Ama tüm papağanlar için karakteristik olan ortak özellik sahip oldukları kıvrık ve keskin kavisli güçlü gagalarıdır. Öyle ki oldukça güçlü olan gagalarını tırmanmak için ayak gibi kullanabilirler.
Ayrıca ayak yapısı da çok karakteristiktir. İki arkada, iki önde olacak şekilde dört parmağının olması papağanları, diğer türlerden ayıran bir özelliktir. Ayaklarının bu yapısı yiyeceklerini kolayca kavramasını sağlar ve ayrıca papağanlar, yemek için ayaklarını el gibi kullanabilen tek kuş türüdür.
Papağanlar, eşsiz ve göz alıcı parlak renkleri, insan veya hayvan sesi dahil olmak üzere pek çok sesi taklit edebilme yetenekleri ile çok eski dönemlerden beri insanların ilgisini çekmiş ve kafes kuşu olarak papağan kafesi içerisinde beslenmiştir. Papağanların ses telleri yoktur ancak Syrinks olarak bilinen ses organları bulunmaktadır.
Her Papağan Cinsi Konuşma Yeteneğine Sahip Değildir
Tüm papağan türlerinde konuşma yeteneği aynı derecede gelişmemiştir. Gri papağan olarak da bilinen Jako papağanı, papağan cinsleri arasında en iyi konuşma yeteneğine sahip olan papağan cinsidir. Papağan türleri ve bunlara bağlı olan alt gruptaki tüm türlerin büyüklükleri, renkleri ve hatta konuşma yetenekleri farklılık gösterebilmektedir.
Göz alıcı renklere sahip papağanların dişi ve erkekleri birbirine çok benzer ve dış görünümlerinden cinsiyet ayırımı yapmak mümkün değildir. Bu duruma istisna olan tek papağan türü Eclectus papağanıdır. Bu türün dişileri siyah gagalı, kırmızı başlı, vücudu mavi ve kırmızı renkte, erkekleri ise alev gibi görünen sarı kırmızı gagalı, gövdesi ise yeşil renklidir.
Papağanlar zeki kuşlardır ve eğitilebilirler. Erken yaşlardan itibaren eğitime başlandığı takdirde pek çok akrobatik hareketler, kelimeler, hatta telefon numarası dahi öğretilebilir. Bu papağanların taklit yeteneği ile değil, öğrenebilme yeteneği ile ilgilidir. Afrika Gri Papağanının 200 kelimeye kadar öğrenip konuşabildiği, hatta durum değerlendirmesi yapabildiği ve kelimeleri ilişkilendirdiği bilinmektedir. Bazı uzmanlar bu papağanın 4 veya 5 yaşında bir çocuğun zekasına sahip olduğunu düşünmektedir.
Hareketli ve oyuncu bir yapıya sahip olan papağanlar özellikle, kemirebilecekleri oyuncakları severler. Bu eylemler sırasında izlenen papağanların çoğunlukla sol ayaklarını kullandığı gözlemlenmiştir. Genel tercihleri çoğunlukla bu yönde olsa da, papağanlar her iki ayağını da aktif olarak kullanabilirler.
Papağanlar Müziği ve Ritmini Hissedebilir
Papağanları diğer kuş türlerinden farklı kılan bir özellikte müziği ve müziğin ritmini hissedebilmeleridir. Eminiz bir çok insan müzikle birlikte ritim tutan papağan videoları izlemiştir.
Bilinen en büyük papağan türü Kakapo türü papağandır. Gece papağanı olarak da bilinen ve Yeni Zelanda’ya özgü olan bu papağan türü, soyu tükenme tehlikesi altında olan papağan türleri arasındadır. Uçma yeteneğini kaybetmiş olan bu papağanlar ortalama 4 kg ağırlığa kadar erişebilmektedir. Yaşam süresinin uzun olması da bu türü en nadir papağan türleri arasına sokmaktadır. Ortalama 90 – 95 yıl yaşayan bu türün, 126 yıl boyunca yaşayan bir örneği de bulunmaktadır. Kakapo papağanı aynı zamanda, özellikle geceleri aktif olan, uçamayan ve dişileri erkeklerden küçük olan tek papağan türü olarak da diğer türlerden farklıdır.
Papağanlar arasında diğer bir farklı türde Cacatoos papağanıdır. Bu tür başının üzerinde bulunan tüyleri hareket ettirebilme yeteneği ile diğer papağan türlerinde olmayan spesifik bir özelliğe sahiptir.
Bilinen en küçük papağan türü ise yaklaşık 9 – 10 cm uzunluğa ve 10 gr civarında ağırlığı olan, Papua Yeni Gine ve Endonezya ormanlarında yaşayan Pigme papağanı ya da diğer adıyla cüce papağandır.
Bilinen en oyuncu ve haylaz papağan türü Kea papağanıdır. Kayak pistlerinde kaymak, halatları kemirmek, su oluklarından kaymak ve hatta para ve eşya çalmak bu papağanın en sevdiği işler arasında sayılabilir.
Bilinen en büyük uçan papağan türü Sümbül papağanıdır. Genel olarak papağanların gagası güçlüdür, ancak Sümbül papağanının gagası tüm türlerden daha güçlüdür, bir Hindistan cevizini dahi kırabilir.
Papağanların Yaşam Bölgeleri
Papağanlar genellikle ormanlık bölgelerde ve ağaçlar üzerinde, gruplar halinde yaşar. Dünya genelinde 350 den fazla bilinen papağan türü bulunmaktadır.
En yaygın olarak bilinen Macaw, Lori, Amazon, Gri papağan gibi pek çok tür Afrika’dan Asya’ya, Amerika’dan Avustralya’ya kadar pek çok bölgede yaşamaktadır. Muhabbet kuşu ve paraketlerde papağan ailesinin üyelerindendir ve dünya genelinde yaygın olarak beslenen türlerdir.
Papağanların pek çok türü güney yarım kürede sıcak bölgelerde yabani hayatta yaşamaktadır. Buna karşın karlı bölgelerde, soğuk iklimlerde yaşayan papağan türleri de bulunmaktadır. Örnek vermek gerekirse Kea papağanı, kalın gagalı papağan, bordo alınlı papağan gibi türler daha soğuk iklimlerde yaşayan papağan türleri arasındadır.
Genel olarak bilinen lokal papağan türleri de bulunmaktadır. Bunlar arasında en spesifik olan Sisserou olarak da bilinen Dominik amazon papağanı, yalnızca Karayip adası Dominika’da bulunan bir papağan türüdür. Dominika’nın ulusal kuşu olarak kabul edilmiş ve ülkenin bayrağında yer almıştır.
Tek eşli bir yaşam süren papağanlar doğal yaşamlarında yuva yapmak yerine, ağaç delikleri veya kaya oyuklarına yumurtalarını bırakır. Papağan çeşitlerine göre yumurta sayısı fark gösterebilir ancak, papağan yumurtası tüm türlerde beyaz renktedir. Papağanların kuluçka süresi de türlerine göre değişiklik göstermekle birlikte genellikle 24 ile 28 gün arasındadır. Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra, hem dişi hem de erkek papağan yavruların beslenmesinde görev yapsa da yavruyu bekleyen genellikle anne papağandır.
Çok ince bir tüy tabakası ile doğan yavrular, yaklaşık iki hafta kadar göremez. Tüyler üçüncü haftadan sonra çıkmaya başlar. Bir papağanın yetişkinliğe geçiş süresi, papağan türlerine göre değişkenlik gösterse de, ortalama 2 ile 4 yaş arasındadır.
Papağanlar otçul olarak beslenseler bile, bir çok papağan türünün ayrıca böcek de yediği bilinmektedir
Papağanların doğal yaşamlarında tohumlar, tahıllar, çekirdekler, meyve ve bitki özleri ile otçul bir yaşam sürerler. Ancak bunun yanı sıra bir çok papağan türünün böceklerle de beslendiği bilinmektedir.
Görmek isteyebilirsiniz: Papağan yemleri
Papağanların tüyleri bakterilere karşı doğal bir korunma aracıdır. Papağanlar Psittacofulvins adı verilen ve bakterilere karşı direnç gösteren bir pigment salgılar. Sadece papağanların ürettiği bu pigment, papağanların tüylerine renk vermekle kalmaz aynı zamanda antibakteriyel etkide gösterir.
Tüm dünya ülkelerinde keyifle evcil hayvan olarak beslenen papağanların, Hindistan da evde tutulması yasaktır.
Konuşabilmesi ve zeki olmasının yanı sıra, uzun yaşam süresine de sahip olan papağanlar, bu özellikleri nedeniyle evcil hayvan olarak daha fazla tercih edilmiştir. Genel olarak küçük papağan türleri 15 – 20 yıl, orta boy türler 25 – 30 yıl, büyük papağanlar ise 60 ile 100 yıl arası yaşayabilmektedir.
En çok konuşan papağan türleri konulu yazımızı da okumak ister misiniz?
