Papağanlar ailesinin küçük boy grubunun bir üyesi olan muhabbet kuşu ana vatanı Avusturalya’dır. 1840 yılında yeşil muhabbet kuşunun İngiltere’ye götürülmesi ile Avrupa’da yayılmıştır. Bu gün bile hala dünya genelinde popüler küçük kafes kuşu ünvanını elinde bulundurmaktadır.
İngiltere’de 1925 yılında ilk muhabbet kuşu kulübü kurulmuştur. Bu dernek muhabbet kuşlarının özelliklerinin standartlaşabilmesi, kayıt altına alınması ve şovlar için çalışmalar yapmış ve muhabbet kuşlarının yayılmasında büyük katkı sağlamıştır.
Ana vatanı olan Avustralya da yapılan araştırmalar muhabbet kuşlarının tarihinin milyonlarca yıl öncesine dayandığını göstermektedir. Dünya üzerinde pek çok bölgede yaşayan muhabbet kuşlarının bazı türleri, farklı bölgelerde farklı isimlerle tanınmaktadır.
Muhabbet kuşu yaşam süresi bazı türlerinde farklılık göstermekle birlikte ortalama 5 – 10 yıldır. Ancak doğal hayatta 12 – 15 yıl yaşayabildikleri bilinmektedir. Yeşil muhabbet kuşları diğer türlerden daha güçlü bir yapıya sahiptir ve iyi bakım şartları ile daha uzun yaşayabilirler. Muhabbet kuşu küçük boy bir kuştur. Yaklaşık 18 cm uzunluğunun büyük bir bölümünü kuyruğu oluşturur. Dişi ve erkekleri hemen hemen aynı boyutlardadır ve ortalama 30 – 40 gr vücut ağırlığına sahiptir. Tüm papağanlarda olduğu gibi muhabbet kuşlarında da çift ayaklılık görülür. Yani iki parmak önde, iki parmak arkadadır.
Muhabbet kuşu erken dönemlerde eğitildiği takdirde papağanlar gibi sesleri taklit edebilme yeteneğine sahiptir. Ancak konuşmaları papağanlar kadar net anlaşılmaz. Daha çok ıslık benzeri sesler şeklindedir.
Yaygın olarak tüyleri; mavi, sarı ve yeşil olabilmektedir. Kanatlar ve baş bölgesi siyah çizgilerle kaplıdır. Genel olarak gövde ve bacaklarda düz tek renk tüyler, kanatlar ve baş bölgesinde çizgiler şeklinde siyah tüyler bulunur. Kuyrukta ise uçlara doğru siyah tüyler daha fazladır ama aralarında gövde rengi tüylerde bulunur.
Muhabbet kuşlarının mor yanak yamaları ve bu yamaların altında bulunan siyah renkli boyun lekeleri spesifiktir.
Muhabbet Kuşunun Normal Fiziksel Özellikleri
Vücut ısısı; yaklaşık 40 – 42 derece
Kalp atım sayısı; istirahat halinde 270 – 275 / Dakika – Heyecan halinde 600 – 700 / Dakika
Solunum sayısı; 60 – 75 / Dakika
Vücut ağırlığı; 25 – 35 gr
Ortalama yaşam süresi; 7 – 15 yıl
Kuluçka süresi; 18 gün
Erginlik süreci; 6 ay
Muhabbet kuşlarının da diğer papağanlarda olduğu gibi kaslardan oluşan, konuşma organı ”syrinx” bulunur.
Muhabbet kuşunun kalbi dakikada 270 – 275 kez atar. Heyecan halinde bu sayı 600 – 700 atışa kadar çıkabilir. Diğer kuşlar içinde söz konusu olan “hızlı atan kalp” sendromu muhabbet kuşları için de ölüm sebebidir. Bu nedenle ele alırken dikkatli olunmalı, heyecanlandığını hissettiğiniz anda mutlaka sakinleşmesi için bırakılmalıdır.
Muhabbet Kuşu Yaşam Alanı
Geniş bir yaşam alanı olmakla birlikte genellikle otlak ve sulak alanları tercih ederler. Avusturalya’da doğal yaşamda kıyı bölgelerden, saha içlerdeki dağlık bölgelere kadar pek çok alanda yaşamaktadırlar. Sürüler halinde yaşarlar ve sürüler halinde hareket ederler. Daha iyi beslenebilecekleri bereketli alanlara göç ederek orada üremeyi tercih eden muhabbet kuşları çok yüksek sıcaklıklar ve yetersiz beslenme gibi olumsuz çevresel faktörlerin etkisine maruz kaldıklarında üreme yeteneklerinde azalma olur ve kolayca ölebilirler.
Kafeste bakılacak muhabbet kuşu için doğal ortamlarına yakın ılıman iklim benzeri, 21 – 27 derece aralığında bir ortam hazırlamak idealdir. Ev içerisinde de bu sıcaklıların sağlanması iyi olur. Muhabbet kuşu kafesi ev içerisinde hava akımının olmadığı bir konuma yerleştirilmelidir. Sağlıklı muhabbet kuşları 21 derece altı ve 27 derece üstündeki sıcaklıkları tolere edebilir. Ancak bağışıklığı düşük olduğunda aşırı yüksek sıcaklıklar veya soğuk ortamları tolere edemez ve ölümle sonuçlanabilen üzücü sonuçlar yaşanabilir.
Ev içerisinde muhabbet kuşu için doğal yaşamdaki şartlarına uygun bir ortam hazırlamalısınız. Rahat edebileceği uygun büyüklükte bir muhabbet kuşu kafesi seçerek, içerisine sıkılmayacağı, eğlenceli oyuncaklar yerleştirmelisiniz. Muhabbet kuşu yemliği ve suluğunu ekleyerek hazırladığınız kafesini, evde tüm hane halkı ile etkileşim sağlayabileceği hareketin olduğu bir konuma yerleştiriniz. Muhabbet kuşu suyu ve suyla oynamayı sever. Bu amaçla kafesin içerisine kuş banyoluğu koyabilirsiniz. Ancak banyoluk kafes içerisinde sürekli bırakılmamalıdır. Sürekli suya girmesi üşütme sebebi olabilir.
Muhabbet kuşunun beslenmesi için iyi bir muhabbet kuşu yemi almalısınız. İyi bir beslenme kuşunuzun daha canlı ve sağlıklı olmasını sağlayacak ve hastalıklara karşıda bir o kadar savunması güçlenecektir.
Ev içerisinde serbest bırakmanız onu çok mutlu edecektir ama bu aynı zamanda onu tehlikeler karşısında savunmasız bırakacaktır. Uçarken eşyalara çarpabilir, tırnakları dokuma veya örgülere takılabilir. Ayrıca açık bir pencereden kolayca kaçabileceğini de unutmamalısınız. Kontrollü bir odada serbest bırakmalısınız, eğer bunu yapamıyorsanız kafesten çıkarmamalısınız.
Muhabbet Kuşunun Cinsiyeti Nasıl Anlaşılır?
Muhabbet kuşlarında cinsiyet gaganın üzerinde bulunan cere adı verilen deri parçasının rengine bakılarak anlaşılır. Ancak çok erken dönemlerde bu renkler tam olarak oluşmadığından yanıltıcı olabilmektedir. Bu nedenle en azından 5 – 6 aylık olduktan sonra yorum yapılmalıdır. Erkek muhabbet kuşlarında bu renk, koyu mavi, pembemsi morumsu bir renktir. Dişi muhabbet kuşlarında ise burun üzerindeki derinin rengi açık pembe orta kısım beyaz, kahverengi, beyaza yakın krem rengi ve açık mavi renklerde olmaktadır.
Erkek Muhabbet Kuşu Mu Yoksa Dişi Muhabbet Kuşu Mu Daha İyi?
Boyut olarak her ikisi de aynıdır ve aralarında boyut olarak, renk olarak ve görsel olarak çok fazla fark yoktur. Bu açıdan istediğinizi seçebilirsiniz. Ancak konuşmasını istiyorsanız kesinlikle erkek muhabbet kuşu tercih etmelisiniz. Dişiye kur yapma içgüdüsü erkek muhabbet kuşlarını daha konuşkan yapar. Erkek muhabbet kuşu çok daha fazla kelime öğrenebilir, oyuncu ve iyi ötücü olurlar.
Dişi muhabbet kuşları doğaları gereği biraz daha yuva koruma güdüsü geliştiğinden, sahibine ve yabancılara alışması sosyalleşmesi daha geç olabilir. Ayrıca birazda ısırgan olabilmektedir. Bu erkek muhabbet kuşu ısırmaz anlamına gelmiyor elbette. Eğer imkanınız varsa bir dişi ve bir erkek muhabbet kuşunu çift olarak almanızı tavsiye ederiz. Doğal yaşamda sürüler halinde yaşadıklarından yalnız olmayı pek sevmezler. Ancak çift olarak tutuldukları zaman ise maalesef konuşma yeteneği pek gelişmemektedir.
Muhabbet Kuşları Kaç Yumurta Yapar ?
Muhabbet kuşları yaklaşık 6 – 9 aylık olduğunda seksüel olgunluğa erişir. Bu süreç dişilerde 8 – 9 ay civarıdır ve seksüel olgunluğa ulaştıktan sonra yılda 4 – 5 kez yumurtlayabilir. Her bir yumurtlama döneminde ise 4 – 6 yumurta yapabilirler. Tüm papağanlarda olduğu gibi muhabbet kuşu yumurtaları da beyaz renktedir. Erkekler dişilere göre daha erken seksüel olgunluğa erişir.
Muhabbet Kuşlarında Sık Görülen Sağlık Sorunları
Sağlıklı bir muhabbet kuşu enerjiktir, yemini yer, tellere tırmanır, oyun oynar, öter, gözler açık ve yuvarlaktır. Tüyleri karışık değildir, dökülmüş alanlar yoktur.
Tünek üzerinde, yarı kapalı gözler ve kabarmış tüyler ile duran bir muhabbet kuşunun ilk bakışta hasta olduğunu söyleyebiliriz. Muhabbet kuşlarında en sık karşılaşılan sağlık sorunu üşütme, gaga ve tırnak uzaması, mantar ve ishaldir. Muhabbet kuşlarının sağlık sorunları ile ilgili daha detaylı bilgiler yakın bir zamanda burada yayınlanacaktır.
Muhabbet kuşu türleri isimli yazımızı da okumak ister misiniz?
