Yüzmeyi çok seven Labrador cinsi köpeklerin ataları, Newfoundland bölgesinde çok amaçlı kullanılan su köpekleriydi. Anavatanı Kanada Newfoundland olan Labrador Retriever cinsi köpekler tüm dünyada ve özellikle Amerika’da en popüler köpek ırkıdır.
Bu ırk, adını aldığı Labrador bölgesinde değil, Newfoundland da, St.Johns bölgesinde yetiştirilmiştir. 1800 lü yıllarda balıkçılara yardımcı olması için yetiştirilen bu köpekler önceleri “St.John” köpekleri olarak adlandırılmaktaydı. Bölgedeki daha küçük su köpekleri ile Newfoundlan ırkı köpeklerin çiftleşmesi ile geliştiği düşünülmektedir. Kuzey denizinin soğuk sularında balıkçıların ağlarını toplamasına, kaçan balıkları getirmeye kadar pek çok işte başarılı olan çalışkan iş köpekleridir.
Tüm gün sahibi ile soğuk sularda balıkçılık yaptıktan sonra akşam olduğunda bir aile bireyi olarak eve dönen bu harika köpekler, bölgeye gelen pek çok yabancının dikkatini çekmiştir. 1830 yılında Malmesbury kontu tarafından İngiltere’ye getirilen bu ırk için “Labrador” adını ilk kullanan kişi Malmesbury Kontudur.
1880’lerde Newfoundland’da hükümetin uyguladığı kısıtlamalar ve vergiler nedeniyle ırkın varlığı tehlikeye girdi. Hükümet tarafından ailelerin birden fazla köpek tutmasına izin verilmedi ve dişi sahibi olanlardan daha yüksek vergi alındı. Bu nedenle kimse dişi köpekleri tutmak istemedi ve nihayetinde ırk Kanada da tamamen yok oldu.
Malmesbury ailesi ve diğer İngiliz hayranlar, labrador cinsi köpekleri üreterek ırkın devamını sağlamış ve 1903 yılında farklı bir ırk olarak “Labrador Retriever” adı ile İngiltere’de köpek kulüplerince tanınmıştır.
Labrador Retriever cinsi köpeklerin popülerliği II. Dünya savaşından sonra daha da artmıştır. Amerika, Kanada ve İngiltere’de en popüler köpek ırkları arasında liste başı olan Labradorlar , mükemmel koku alan burunları ve çalışkanlıkları ile; patlayıcı ve uyuşturucu bulma, arama ve kurtarma, terapi köpeği, engelli köpeği ve av köpeği olarak pek çok iş için tercih edilen iyi bir aile köpeğidir.
Labrador Cinsi Köpeklerin Fiziksel Özellikleri
Labrador Retriever, Golden Retriever ile çok benzer fiziksel özelliğe sahiptir. Labrador ile Golden’ı ilk bakışta ayıran ise tüy uzunluğudur. Labradorlar kısa tüylüdür, Golden Retriever ise uzun tüylüdür. Bu ırkın ayırt edici bir diğer özelliği de su samuru benzeri kuyruğudur.
Labradorun dikdörtgen şeklinde bir gövdesi vardır. Kemikleri oldukça iri olan bu ırk kaslı ve güçlü bir köpektir. Büyük bir başı, uzun bir burnu ve güçlü bir çenesi olan Labradorların çok güçlü ve kalın bir boynu vardır. Büyük başı ile kıyaslandığında fazla büyük olmayan kulakları her zaman sarkıktır. Gözlerinin belirgin bir şekli yoktur. Yuvarlak olabileceği gibi oval şekilli veya ikisinin arası bir şekilde olabilir. Göz rengi ise kestane ve ela olabilir.
Labrador zeki, sadık ve ailesine düşkündür. Aynı zamanda suda yüzmeye ve oynamaya da bayılır.
Kalın güçlü bacakları ve perdeli ayakları sayesinde çok iyi bir yüzücü olan bu ırkın kürkü çift tabakalıdır. Tüyleri kısa ve düz yapılıdır. Açık sarı, çikolata kahve ve siyah renkte olabilen tüyleri su geçirmez özelliktedir. Kürkünün alt astarı kısa, düz ve yumuşaktır, üst tabakası da düz ve oldukça yoğun olan tüyleri vücuduna yapışık durur ve suyun alt tabakalara geçmesini engeller.
Dişi ve erkekleri boyut ve ağırlık olarak fark gösterir. Erkekleri 56 – 61 cm yüksekliğe ve 27 – 36 kg ağırlığa erişebilirken, dişileri 53 – 58 cm yükseklik ve 25 – 32 kg ağırlığa erişebilmektedir.
Labrador, United Kennel Club’e göre av köpeği, Amerikan Kennel Club’e göre ise sportif köpek olarak tanımlanmıştır.
Labrador Retriever Köpeğinin Karakteri
Mükemmel karakteri ile aldığı tüm övgüleri hak eden Labrador cinsi köpekler, hem sakin bir ev köpeği, hem iz sürücü av köpeği, hem çalışkan bir kurtarıcı olmak gibi pek çok özelliğin bir arada bulunduğu çok yönlü bir köpektir. Sabırlı ve iyi huyludur. Bu da Labradorun hem insanlarla hem de diğer evcil hayvanlarla iyi geçinmesini sağlar. Labrador, tüm ortamlara kolay adapte olabilen sosyal bir köpekdir. Çocuklarla çok iyi anlaşmasına karşın çok hareketli olması ve büyük cüssesi nedeni ile küçük çocuklar ile bir aradayken istenmeyen kazaların önlenebilmesi için dikkatli olunmalıdır.
Duygusal olan bu ırk ailesi ile birlikte olmaktan mutluluk duyar. Hem çalışırken, hem de eğlenirken ailenin yanında zaman geçirmek isteyen Labrador cinsi köpekler aşırı itaatkardır. Sahibinin komutu ile bir an bile düşünmeden soğuk sulara atlayabilir. Enerjik ve çevik bir köpek olan Labrador Retriver oldukça oyuncudur. Suda onamaya ve yüzmeye bayılır.
Yalnız kalmayı sevmez. Sürekli fiziksel ve mental olarak meşgul olması gereken Labradorlar evde yalnız bırakıldığında veya sıkıldığında bir şeyleri kemirebilir, koltukları parçalayabilir ve eşyalara hasar verebilir. Mutlaka etrafında kemirebileceği dayanıklı kauçuk köpek oyuncakları veya kolay parçalanmayan press köpek çiğneme kemikleri gibi çiğneyebileceği bir şeyler bulundurmak eşyalarınızı kurtarmanıza yardımcı olabilir.
Bu ırk kesinlikle alıp arka bahçede bir köpek kulübesinde bakabileceğiniz bir köpek değildir. Ailenin bir üyesi olduğu hissettirilmelidir. Aile bireylerinin yanında olmalı ve evde onlarla birlikte yaşamalıdır.
İyi koku alan burnu sayesinde iyi bir iz sürücü ve av köpeği olarak çok başarılıdır. Bekçilik yapabilir, ancak bir bekçi ve koruma köpeği olarak çok başarılı değildir. Labrador yavru iken çok iyi sosyalleşmediği takdirde yabancılara mesafeli olabilir ama yine de iyi bir koruma sağlayamaz.
Labradorlar; yarışma köpekleri ve av köpekleri olarak iki farklı grupta toplanır. Bu iki grubun üyeleri karakter olarak farklılık gösterebilmektedir. Yarışma kanından gelenler genellikle daha ağır karakterli ve uysaldır. Av kanından gelenler daha enerjik ve hareketlidir. Aile köpeği veya eşlik köpeği olarak kullanılacak Labradorların genellikle bu iki grubun karışımı şeklinde olması tercih edilmektedir.
Karakter olarak Labrador, Golden Retriever’dan daha dominant ve bağımsız karakterlidir. Çok güçlü ve çekiştirmeyi seven bu köpeğin erken yaşlarda itaat eğitimi alması ve çekiştirmeden yürümeyi öğrenmesi gerekir. Aksi halde yürürken onu zapt etmek zor olabilir. İtaat etmeyi öğrenen bir Labrador sahibine bağlı ve sadık, iyi bir aile köpeği olur.
Labrador Cinsi Köpeklerin Bakımı
Labrador bakımı en kolay köpek cinslerinden biridir. Orta derecede tüy döker, haftada 1 – 2 kez fırçalanması yeterlidir. Tıraş ihtiyacı yoktur. Suyu çok seven bu köpeğe, ihtiyaç halinde banyo yaptırmak çok kolaydır. Normal şartlarda 2 ayda bir yıkanması yeterlidir.
Koşmaktan, tekne gezisi yapmaktan, doğa yürüyüşlerinden ve yüzmekten çok hoşlanan yüksek enerjili Labrador Retriever’ın günlük egzersiz ihtiyacı karşılandığı takdirde apartman dairesinde yaşayabilir ama rahatça koşup oynayabileceği bahçeli bir ev ideal yaşam alanıdır. Irkın günde en az, 30 – 60 dakika olacak şekilde yürümesi sağlanmalıdır. Irkın egzersiz yapması için birlikte yakala getir oyunu oynayabilirsiniz. Zira Labradorlar fırlatılan bir tenis topunu veya bir frizbiyi yakalayıp getirmekten çok mutlu olur ve saatlerce oynayabilir. Ancak henüz yavru iken eklem ve kemik yapısı tam gelişmemiştir. Bu ırkın 18 – 24 aylık olana kadar fiziksel gelişimi devam etmektedir. En az 12 aylık olana kadar yapacağı egzersizleri gün içerisinde kısa ama sık sık yaptırmak ve eklemlerini fazla zorlamamaya özen göstermek önemlidir.
Soğuk iklimleri seven Labrador köpekleri soğuğu çok iyi tolere edebilir ancak aşırı sıcak havalarda serinletilmeye ihtiyacı vardır. Bahçede hortumdan akan su altında keyif içerisinde oynayabilir veya bulduğu bir su birikintisine atlayabilir.
Tüm köpek ırklarında olduğu gibi bu ırk köpeklerinde bulaşıcı hastalıklara karşı aşılarının yapılması ve yıllık rutin aşılamalarının takip edilmesi gerekir. Labrador bakımında dikkat edilmesi gereken bir diğer konuda kulakların düzenli olarak kontrol edilmesidir. Labradorlar sarkık kulak kepçesi nedeniyle yeterince havalanmayan kulak kanalı yüzünden kulak enfeksiyonuna yatkınlık gösterir. Mutlaka haftalık olarak kulak kepçesi temizlenmeli ve kızarıklık veya kötü koku olup olmadığı kontrol edilmelidir. Eğer denize girmiş ise mutlaka kulaklarının kontrol edilmesi ve kurutulması bir enfeksiyon gelişmesini önleyebilmek için önemlidir. Ayrıca denize girdikten sonra mutlaka temiz su ile durulanmalı ve tuzdan arındırılmalıdır.
Rutin yapılması gereken bakımlardan biride tırnaklarının kesilmesi ve diş temizliğidir. Ayda bir iki kez tırnaklarının kesilerek bir yerlere takılarak kırılması ve yaralanmalar önlenmelidir. Dişlerinin düzenli fırçalanması, hem ağız kokusunun önlenebilmesine hem de diş ve diş eti sağlığının korunmasına yardımcı olur. Eğer imkanınız var ise günlük fırçalamalar yaparak tartar birikmesini önleye çalışmanız çok iyi olur.
Diğer köpeklerden farklı olarak bir doğumda 3 farklı renkte tüy rengi olan yavru doğurabilirler. Ortalama yavru sayısı 6 – 8 adet olabilir. Bu yavrulardan bir kaçı kahve, bazısı sarı ve kalanı siyah renge sahip olabilir.
Geç ergenliğe ulaşan Labradorların tam olarak karakterinin oturması 2 – 3 yıl sürer. 3 yaşına kadar haylaz bir çocuk olan bu köpeklerin bu dönemi türlü türlü yaramazlıklarla doludur. Pek çok Labrador sahibinden köpeklerinin, yuttukları çoraplar, taşlar veya oyuncaklar nedeniyle geçirdikleri operasyonlarını dinleyebilirsiniz.
Labradorların Beslenmesi
Yemek yemeyi çok seven ırkın obeziteye ve kalça çıkığına yatkınlığı söz konusudur. Bu nedenle beslenmesine her dönemde dikkat edilmelidir. Özellikle yavru dönemlerinde seçilecek dengeli bir kuru köpek maması, ileride yaşanabilecek eklem sorunlarının önlenebilmesi için önemlidir. Eğer yavrunun kemik gelişim hızı ile orantısız bir kilo artışı söz konusu olursa kalça çıkığı ve dirsek çıkığı şekillenme olasılığı artar.
Yavrular 4 – 8 aylık dönemde çok hızlı büyür. Yaklaşık 12 aylık olduğunda neredeyse yetişkin vücut yüksekliğine ulaşmış olurlar. İlk 4 – 8 aylık dönemde düşük kalorili yüksek protein içeren mineraller bakımından dengeli bir kuru mama vererek kemik gelişiminin desteklenmesi gerekir. Labradorlar fiziksel olarak 18 – 24 aylık oluncaya kadar gelişmelerini sürdürürler. Hem gelişme döneminin uzun olması, hem de çok hareketli olması nedeniyle besinsel ihtiyaçları yüksektir. Bu nedenle 12 – 15 aylık olduktan sonra verilmesi gereken yetişkin köpek mamasının seçimi de önemlidir. Dengeli içeriğe sahip ve ırkın ihtiyaçlarını tam olarak karşılayacak bir mama ile beslenmesi gerekir. Bu amaçla, Royal Canin Labrador köpek maması, Advance Labrador kuru köpek maması gibi ırka özel mamalardan birini kullanabilirsiniz.
Mamaların yanı sıra glikozamin, kondrotin ve MSM (Metil Sulfonil Metan) içeren, eklem ve bağ dokularını güçlendiren bir besin takviyesi kullanılması faydalı olacaktır.
İştahla ve hızla yemek yiyen labradorların mide şişkinliği yaşamasını önlemek için günlük verilecek mama miktarının en az 2 öğüne bölünmesi ve yavaş besleme mama kabı kullanılması yararlı olur.
Labradorun Eğitimi
Labradorlar çok zeki köpeklerdir. Eğitimi çok kolay olan bu ırk pek çok konuda kolayca eğitilebilir. Avda iz sürme, vurulan avı geri getirmek, narkotik köpeği, kör ve sakatlar için rehber köpek, arama ve kurtarma, agility ve itaat yarışmalarında oldukça başarılıdır.
Her ne kadar itaatkar ve sahibine bağlı bir ırk olsa da doğasından gelen avcılık iç güdüsü ve su merakı nedeniyle kaçma eğilimi olan Labradorlara “mikroçip” takılması tavsiye edilmektedir.
Labrador Irkı Köpeklerin Sağlık Sorunları
Labradorlar 10 – 12 yıl yaşayabilen sağlıklı köpeklerdir. Tüm köpek türlerinde görülebilecek hastalıklar bu ırk içinde söz konusudur. Ayrıca ırkın genetik olarak yatkın olduğu bazı hastalıklar bulunmaktadır. Bu hastalıkların mutlaka görülmesi gerekmese de yatkınlık gösterdiklerinden bu hastalıklar konusunda tedbirli ve kontrollü olunması, koruyucu önlemlerin alınması fayda sağlar.
Labrador cinsi köpeklerin yatkın olduğu hastalıkların başında ortopedik problemler ve obezite gelmektedir. Bazı sorunlar daha sık, bazıları daha az oranda görülebilir. Elbette tüm bu sorunlardan bir veya bir kaçı sizin köpeğinizde olabileceği gibi hiçbir sorun da yaşanmayabilir. Bu hastalıklar hakkında bilgi edinerek alacağınız koruyucu önlemler ile sorunsuz, sağlıklı ve kaliteli bir yaşam sürmesini sağlayabilirsiniz. Labrador Retriever cinsi köpeklerin karşılaşabileceği hastalıklar şöyledir.
Kalça Çıkığı (Kalça Displazisi)
Hip displazi olarak adlandırılır. Uyluk kemiğinin kalça eklemine tam oturmadığı kalıtsal bir durumdur. İlk belirtileri arka bacaklarda ağrı ve topallıktır. Bazen tek bazen de her iki ayakta birden görülebilir. Röntgen ile kolayca teşhis edilebilir. Genellikle genç yaşlarda görülmekle birlikte kimi zaman kalça çıkığı olan bir köpeğin belirtileri fark edilmeyebilir ve yaşlandıkça artrit gelişebilir. Kalça çıkığının tedavisi operatif olarak yapılabilir.
Dirsek Çıkığı (Dirsek Displazisi)
Genellikle tüm büyük köpek cinslerinde yaygın olan kalıtsal bir durumdur. Köpeğin dirseğini oluşturan üç kemiğin farklı büyüme oranlarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Kendini ağrılı bir topallıkla belli eden bu sorunun giderilmesinde operatif yöntemlere başvurulabileceği gibi ağrıyı kontrol etmek için ilaç kullanmak da denenebilir. Durumun şiddetine göre seçilecek yöntemi veteriner hekiminiz belirleyecektir.
Dizkapağı Çıkığı (Patellar Luxation)
Bu durumda yine büyük ırk köpeklerde görülen kalıtsal ortopedik hastalıklardandır. İlk belirti genellikle topallık ve yürüme bozukluğudur. Röntgen ile kolayca tespit edilir ve genellikle operatif olarak tedavi edilir.
Obezite
Labradorların sık yaşadığı sorunlardan biridir. Yemeyi çok seven bu ırk köpeklerin beslenmesine dikkat edilmez ise kolayca bir fıçı şeklini alabilir.
Osteochondrosis Dissecans
Eklemlerde kıkırdakların yanlış büyümesinden kaynaklanan bu ortopedik durum genellikle dirseklerde ve omuzlarda görülür. Dirsek bükülemez ve ağrı şiddetlidir. Gittikçe eklem sertleşir. Bu sorun genellikle 4 – 9 ay arası gelişme döneminde görülür. Genellikle yanlış beslenme nedeniyle bu sorunun yaşanma olasılığı artmaktadır.
Kalıtsal Miyopati (Kas Güçsüzlüğü)
Kas ve sinir sistemini etkileyen bu hastalığın ilk belirtiler 6 – 7 yedi aylıkken görülür. Miyopatili bir köpek yavrusu, yürürken ve biraz eğimli bir yolda çabuk yorulur. Durup dinlenmek ister. Egzersiz sonrası çökebilir. Hastalık ilerledikçe kaslarda atrofi şekillenir ve hasta ayakta dahi duramaz. Hastalığın tedavisi yoktur. İstirahat ve sıcak belirtilerin azaltılmasına yardımcı olur.
Kalp Problemleri
Irkın kalp ile ilgili sorunlara karşı yatkınlığı söz konusudur. Özellikle Triküspit Kapak Displazisi (TVD) doğmasal şekillenen kalp defektidir. Hafif veya şiddetli olabilir; bazı köpekler semptom göstermeden yaşayabilir. TVD ultrason ile tespit edilebilir.
Katarakt
Göz merceğinde zamanla büyüyebilen bulutumsu görünüm ile karakterizedir.
Progresif Retinal Atrofi (PRA)
Retinada kademeli olarak şekillenen hasar olarak tarif edilebilecek bu göz problemi Labradorlarda sık görülen hastalıklardan biridir. Hastalığın ilk dönemlerinde sadece gece körlüğü söz konusudur. Hastalık ilerledikçe tam bir görme kaybı söz konusu olabilir.
Mide genişlemesi ve Dönmesi
Tüm geniş göğüslü ırklarda olduğu gibi Labrador cinsi köpeklerde de bu sorun yaşanabilir ve hayati öneme sahiptir. Midenin genişleyerek kendi ekseninde dönmesi yani gastrik volvulus olarak adlandırılan bu durum ölümle sonuçlanabilen bir durumdur. İlk belirtileri huzursuzluk, halsizlik, kusmaya çalışmak ve karın bölgesinde şişkinliktir. Bu belirtilerden birinin görülmesi halinde vakit geçirilmeden tıbbi müdahale gerekir. Aksi halde midenin dönerek damarlara yaptığı basınç sonucu ölüm şekillenir.
Epilepsi
Labrador cinsi köpeklerde epilepsi hafif veya şiddetli nöbetlere neden olabilir. Nöbetler, metabolik bozukluklar, beyni etkileyen bulaşıcı hastalıklar, tümörler, zehirlere maruz kalma, şiddetli kafa yaralanmaları ve daha pek çok nedenle şekillenebilir. Doğru bir tanı yapılabilmesi için hemen veteriner hekime götürmek önemlidir.
Akut Nemli Dermatit
Sıcak nokta olarak da adlandırılan Akut nemli dermatit, deride kırmızı iltihaplı odaklarla kendini belli eder. Labradorların sık yaşadığı sorunlardan biridir ve bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanır. Tedavi için tüylerin tıraş edilerek ilaçlı şampuan ile banyo yaptırılması ve antibiyotik uygulamaları gerekir.
Kulak Enfeksiyonu
Bu ırkın sık yaşadığı sağlık sorunlarından biridir. Kulağın sarkık olması ve kanalın yeterli havalanmaması en büyük nedendir. Düzenli yapılan kontroller erken teşhis için faydalıdır.
Bunların yanı sıra, hipotiroidizm ve diyabet de çok sık olamasa da ırkın yaşayabileceği diğer sorunlardandır.
Dünyanın En Büyük 5 Köpek Cinsi konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
