Kuşlar oldukça narin canlılardır ve bazen alıştığımız davranış şekillerinin dışında da değişik davranış sergileyebilirler. Doğal olarak bu farklı davranış biçimleri de kuş besleyenler için endişe kaynağı olabilir. Bu farklı davranış biçimlerinin ne anlama geldiğini bilmek tedavi ve önlem için büyük önem taşır. İşte bahsettiğimiz bu farklı davranış biçimlerinden bazıları da kuşlarda kasılma, felç veya nöbet konusudur. Kuşların farklı sebeplere bağlı olarak geçirmiş olduğu ani nöbetler kasılmalara ve felçlere yol açabilir. Kasılma, felç ya da nöbetler meydana geldiği zaman kuşlar hareket kabiliyetini kaybedebilir ve ayakta durmakta zorlanabilirler. Kasılma yaşayan kuşlarda bilinç kaybı sorunu yaşanma riski oldukça yüksektir. Nöbet sırasında kuşlarınızın öylece kalakaldığını ve boş bakışlar sergilediğini görebilirsiniz. Bu yazımızda Kuşlarda kasılma nedir? , Nöbet veya felçler neden görülür? ile ilgili detaylı bir açıklama yapmaya çalışacağız.
Kuşlarda Kasılma ve Nöbetlerin Sebepleri
Kuşlarda kasılma aslında bazı kuş türleri arasında sıklıkla görülebilen bir rahatsızlıktır. Bu sorundan en yaygın olarak etkilenen kuşlar arasında özellikle muhabbet kuşları sayılabilir. Ayrıca kanaryalar, ispinozlar ve gri papağanlar da sıklıkla etkilen kuş türleri arasında sayılabilir.
Çoğu zaman kasılmalara veya nöbetlere neyin sebep olduğu tam olarak bilinmese de genel kanı sinir sisteminde kendiliğinden ortaya çıkan bir elektrik boşalmasının sorunun nedeni olduğu düşünülmektedir. Bu durumu tetikleyen bozukluklar arasında ise başta sıcak çarpması ve travmalar sayılabilir. Bunların dışında bazı bakteriyel enfeksiyonlar veya tümörler de benzer durumların oluşmasına yol açabilir. Diğer taraftan karaciğer yetmezliği ya da böbrek yetmezliği gibi sorunlar da kuş kasılması için tetikleyici sebep olabilir.
Özellikle pencerelere veya duvara çarpma sonucu kafaya alınan darbeler sonucu meydana gelen sarsıntılar da sıklıkla nöbetlerin nedenleri arasında sayılabilir.
Yetersiz beslenmeye bağlı sorunlar ve vitamin mineral eksiklikleri de kasılma ve nöbetlerin ortaya çıkmasında etken olabilir.
Özellikle kalitesiz veya boyalı malzemelerden imal edilmiş kafes veya kafes malzemelerine bağlı olarak gelişen zehirlenme vakaları da kuşlarda kasılma nedeni olabilir. Ayrıca gıda zehirlenmeleri veya toksik etkili olabilecek başka etkenlerde nedenler arasında sayılabilir.
Özellikle uzun süre sıcak bir ortamda kafes içerisinde tutulan kuşların susuz kalma riski olduğu göz önünde tutulmalı ve dikkatli olunmalıdır. Ayrıca korunmasız bir şekilde direkt olarak güneş altında tutulmaları da kuşlar için ciddi bir tehdit olarak kabul edilmelidir. Bu tür aşırı ısının söz konusu olduğu ortamlar kasılma veya nöbetleri tetikleyebileceği gibi ısı nedeniyle ölümlere bile neden olabilir.
Kuşlarda Kasılma Nasıl Anlaşılır?
Kuşlarda kasılma hali ani gelişen nöbete bağlı olarak meydana gelir. Nöbet geçiren kuş kısmen veya tamamen felç olmuş gibi görünür. Kasılma yaşayan kuş olduğu yerde kalabilir veya ayakta durmakta zorlanarak yere yığılabilir. Nöbet esnasında hareket etmekte aşırı zorlanabilir ve hatta hiç hareket edemeyebilir. Çok şiddetli nöbetlerde felçle birlikte bilinç kaybı da görülebilir.
Kuşlarda kasılma veya nöbet anı nasıl anlaşılır;
- Kuş ani nöbet nedeniyle birden hareketsiz kalabilir veya tüneğinden düşebilir.
- Genellikle nöbet öncesi kuşunuzda donuk bakışların olduğunu fark edebilirsiniz.
- Kasılma sırasında kuşunuzun hareketlerinin çok sınırlı veya hiç olmadığı dikkatinizi çekecektir.
- Kanat çırpma gibi eylemleri oldukça şiddetli ve hızlı bir şekilde yapabilir. Çünkü şiddetli kas spazmı hızlı kanat çırpmaya neden olur.
- Kuşta şiddetli sarsılmalar olabilir, kafesin dibine düşebilir veya dışkısını kaçırabilir
- Bazı nöbet esnasında kuşunuzun bir takım sesler çıkardığına şahit olabilirsiniz.
- Bir kaç saniye süren nöbetler sonrasında kuşunuzun bitkin ve huzursuz hali dikkat çekicidir.
Kısacası iyi bir gözlemci iseniz kasılma veya nöbet halinin belirtilerini kolaylıkla gözlemleyebilirsiniz.
Kuşlarda Kasılma Ne Kadar Sürer?
Kuşlarda görülen ani nöbet hali nöbetin şiddetine, aşamalarına ve nedenine bağlı olarak çoğunlukla bir kaç saniye ile bir kaç saat arasında sürebilir. Kimi zaman 5-10 saniye süren kas spazmı olurken kimi zaman bir kaç dakikadan bir kaç saate kadar süren felç hali görülebilir.
Kısa süreli nöbetler sonrası toparlanma çok daha hızlı olurken bir kaç dakikadan daha uzun süren nöbetler ise kuşun yaşamı açısından tehlike yaratabilir.
Kuşlarda Kasılmanın Etkileri
Kuşlarda kasılma neden olur? Kuş üzerindeki etkileri nelerdir? gibi sorular en çok merak edilenlerin başında gelir. Sık sık bu tür nöbetlere maruz kalan kuşlar bir takım sorunlarla karşılaşabilirler. Bunlar arasında körlük, felçli olarak kalma, kriz sırasında düşerek yaralanma ve şiddetli ve uzun süreli vakalarda ölüm hali sayılabilir.
Bir çok vakada kalıcı etkiler görünmese de sık tekrar eden vakalarda kalıcı hasar tehlikesi arttığından mutlaka bir veteriner hekimden yardım alınmalıdır. Zamanında fark edilen vakalarda bir takım ilaç uygulamaları ile durumun kontrol altına alınması mümkün olabilir.
Beslenme yetersizliğine bağlı olarak ortaya çıkan şeker düşüklüğü uygun bir diyetle kolayca düzeltilebilir. Yine beslenme eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkan kalsiyum veya d vitamini eksiklikleri yapılacak takviyelerle kolayca bertaraf edilebilir.
İlginizi çekebilir: Muhabbet Kuşu Vitamin Çeşitleri
Karaciğer veya böbrek rahatsızlıkları ile ilgili olarak da bir takım beslenme düzenlemeleri yapılabilir. Bu narin canlılar için gerekli tedavi süresini kazanmak her zaman pek mümkün olmadığından maalesef şiddetli vakalarda iyileşme pek mümkün değildir ve kayıplar yaşanması çok olasıdır.
Travma sonucu oluşan kasılmalarda ise iyileşme, alınan darbenin şiddetine ve kafatasında oluşan etkilere bağlıdır. Beyinde oluşan ödem ve kanamalarda hastanın hayatta kalma olasılığı çok daha düşüktür. Nispeten hafif vakalarda ise zamana bağlı iyileşmeler görülebilir.
Beslenme Eksikliği Kasılma Yapar Mı?
Yukarda da bahsettiğimiz gibi beslenme kuşlarda kasılma ve nöbetlerin ortaya çıkmasında önemli bir etkendir. Çünkü tüm canlılarda olduğu gibi kuşlarda da beslenme iyi işleyen sağlıklı bir metabolizma için çok gereklidir. Yetersiz beslenme nedeniyle görülebilecek vitamin eksiklikleri beyinle ilgili hasarların tetiklenmesine yol açabilmektedir. Örneğin D, E ve B vitamini eksiklikleri dikkatle takip edilmeli ve gerekiyorsa takviyeler yapılarak yerine konulmalıdır. Bu tür sorunların ortaya çıkmasını engellemek için olabildiğince iyi kalite kuş yemleri kullanmak ve tek taraflı beslenmeden kaçınmak gerekir.
İlginizi çekebilir: Kaliteli Muhabbet Kuşu Yem Çeşitleri
Kuş Kasılırken Nasıl Yardım Edebiliriz?
Çoğu zaman çok kısa süreli bir durum olduğundan o anı yakalamak ve tedbir almak pek mümkün olmayabilir. Ancak bir kaç saniyeden daha uzun süren vakalarda bazı yardımlarda bulunabilirsiniz. İlk olarak hiç telaş etmeden ve panik yapmadan kuşunuzu kafesi ile birlikte sessiz sakin ve mümkün çok aydınlık olmayan loş bir odaya alabilirsiniz. Bu sırada kafesi sarsmamalı ve kuşunuza yüksek sesle seslenmemelisiniz. Kuşunuzu aldığınız odanın ısısının düşük olmaması önemlidir. Hatta gerekirse normal oda saklığının biraz üstünde olması daha iyi sonuç verebilir. Kısacası kuşunuzun üşümeyeceği ortamı sağlamalısınız.
Nöbet esnasında kafes dibine düşebileceğinden kafes zeminine mutlaka havlu gibi yumuşak bir malzeme koymanız zarar görmesi ihtimalini düşürecektir. Ayrıca çırpınma ihtimaline karşı kafes içerisinde sallanan aksesuarları da çıkartabilirsiniz. Kafes zeminine çok yakın su kabı varsa içine düşüp boğulma olasılığına karşı kafesten uzaklaştırmalısınız.
Kriz geçtiğinde mümkün olduğu kadar sakin ve yumuşak bir sesle konuşun ve eğer korkmuyorsa hafif dokunuşlarla sevginizi belli etmeye çalışın. Korkusunu azaltarak ve kendisini güvende hissettirerek yaşadığı travmayı daha kolay atlatmasına yardımcı olabilirsiniz.
Dilerseniz Kuşlarda Tüy Yolma Nedenleri ve Önlemler konulu yazımızı da inceleyebilirsiniz.
