Evde kedi ve köpek gibi evcil hayvanların beslenmesi nispeten daha zahmetli bir iş olduğu için birçok hayvan sever kuş beslemeyi tercih etmektedir. Ancak evde kuş beslemek de ciddi bir karardır. Bu kararı almadan önce kuşun eğitime uygun olup olmadığı konusunda emin olmak gerekir. Evde beslenebilecek eğitime uygun kuş türlerinin başında; muhabbet kuşu, sultan papağanı, cennet papağanı, Amazon papağanı, sevda papağanı ve kakadu papağanı gibi türler gelmektedir. Bu kuş türleri, papağangiller ailesindendir ve bu aileye mensup bir kuşunuz varsa işiniz daha kolay olacaktır. Yine kuşların eğitiminde önemli noktalardan birisi de kuşun cinsiyetidir. Özellikle muhabbet kuşu eğitimi için erkek kuşların tercih edilmesi önerilir. Çünkü erkek kuşlar dişilere göre daha kolay eğitilirler. Ancak bu, dişi kuşların eğitim alamayacakları anlamına gelmez. Yalnızca dişi kuşların eğitimi için erkek kuşların eğitiminden daha fazla zaman harcamak gerekir. Peki, kuşlar nasıl eğitilir? Kuşların eğitimi sırasında nelere dikkat etmek gerekir?
Kuşların Eğitimi Nasıl Olmalı?
Kuşlarda eğitim ile ilgili dikkate alınması gereken ilk ve en önemli nokta güven kazanmaktır. Çünkü özellikle muhabbet kuşları ürkek ve narin canlılardır. Ürkmemeleri için kafeslerinin yanında gürültü yapılmamalı ve ani hareketlerden kaçınılmalıdır. Kuşların eğitimi hakkında en çok merak edilenlerden birisi, eğitimlere ne zaman başlanması gerektiğidir. Bu sorunun cevabı; kuşun geçmişteki deneyimleri, cinsiyeti, huyu ve yaşı ile yakından alakalıdır. Ancak eğitimler konusunda acele edilmemeli, kuşun kafesine ve ev ortamına ısınması için 1 hafta kadar beklenmelidir.
Ele Alıştırma Eğitimi
Daha önce de değindiğimiz gibi kuşların evcilleştirilmesi ve eğitilmesi için öncelikli olarak onlara zaman tanımak gerekir. Muhabbet kuşlarının evcilleştirilmesi diğer kuş türlerine göre daha kolaydır ve eğitimler için harcanan çabanın karşılığı kısa süre içerisinde alınır. Ancak eğitimin bir kişi tarafından verilmesi ve bu kişinin ani hareketlerden kaçınması oldukça önemlidir. Ayrıca kuşların eğitimi kafes içerisinde başlamalıdır.
Bir kuşun ele alışması için el, mümkün olduğunda yavaş hareketler ile kafes içerisine sokulmalı ve ona dokunmaya çalışılmalıdır. Yine bu sırada sakin bir ses tonu ile konuşmak gerekir. Kuş, zamanla kendisine dokunulmasına izin verecektir. Kuşun güvenini kazandıktan sonra göğsüne dokunarak parmağa çıkması sağlanmalıdır. Ancak kesinlikle el ile kavrayıp tutulmamalıdır. Bu, kuşu ele alıştırma eğitimi sırasında yapılabilecek en büyük hatalardan biridir. Çünkü kuşlar, elle kavranıp tutulmaktan hiç hoşlanmazlar. Hatta ürker ve sahiplerine olan güvenlerini yitirirler.
Kafes içerisinde ele gelmeye alışan kuş, daha sonra kafesin dışına çıkarılabilir. Dışarıya çıktığında uçarak çevreyi tanımak ve sahibinin üstüne konmak isteyecektir. Bu sırada korkmasına neden olacak ani hareketlerden kaçınılmalıdır. Yine kafesin üzerine konan kuş, kafesinin içine kendisi girebilir. Girmediği durumlarda işaret parmağının üzerine konması sağlanarak yavaşça kafesine sokulmalıdır. Ancak kuşu kafese sokmak için asla kovalamamak gerekir. Aksi halde korkacak ve sahibine olan güvenini yitirecektir.
Konuşma Eğitimi
Papağan türleri, insanların konuşmalarını ve diğer kuşların seslerini başarı ile taklit edebilen canlılardır. Bu türlerden muhabbet kuşu iyi bir konuşucudur. Özellikle yavru kuşların eğitimi yetişkinlere göre daha kolaydır ve daha kolay konuşurlar. Kuş konuşturma eğitimi öncesinde kuşun sahibine güven duyması ve ele gelmeye alışmış olması gerekir. Sahibinin parmağının üzerine çıkmaya başladığında konuşma derslerine de başlanabilir. Kuşu konuşturmak için öncelikli olarak ona bir isim bulunmalı ve bu isim ile hitap edilmelidir. Muhabbet kuşları için özellikle içerisinde “ş, s, ç, c, j, k, p, z” harflerini barındıran isimler seçilmelidir. Bu sözcüklere örnek olarak; ciciş, maviş, şaşkın, minnoş ve paşa gibi sözcükler verilebilir.
Kuşa öğretilecek kelimenin belirlenmesinin ardından bu kelime yumuşak bir ses tonu ile yakın mesafeden defalarca tekrar edilmelidir. Ancak bu sırada kelimeyi doğru ve vurgulu bir şekilde söylemek oldukça önemlidir. Başlarda kuşun fısıltı benzeri sesler çıkardığı fark edilecektir. Ancak eğitimlere sabırla devam edildiğinde ise sahibini daha iyi taklit etmeye ve dolayısıyla ilk kelimesini çok daha net bir şekilde söylemeye başlayacaktır. Erkek muhabbet kuşları bu yöntem ile 100’e yakın kelime öğrenebilmektedir.
Kuş Eğitiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Her kuş sahibi, henüz yeni bir kuş edinmişken hemen ele alışmasını ve konuşmasını ister. Bu, her ne kadar doğal bir durum olsa da kuşlar hemen ele alışamayacakları gibi konuşmaları da beklenemez. Özellikle petshoplarda uzun süre türlerinden uzak ve yalnız kalmış olan kuşlar yeni ortamlarına alışmakta zorluk çekerler. Yeni ortamlarına alışmaları ise 1 hafta sürebilir. Bu anlamda kuşların eğitimi için aceleci davranmamalı ve mümkünse alışma sürecinde onlara dokunulmamalıdır. Bunların yanı sıra kuş eğitimi ile ilgili dikkat edilmesi gereken noktalar ise aşağıdaki gibidir.
Kuş ile Sürekli Konuşun ve Sabırlı Olun!
Sabır, evcil hayvanların eğitiminde en önemli kurallardan birisidir. Bu kural, kuşlara eğitim verirken de geçerlidir. Sabırlı olmayan bir evcil sahibinin beklediği sonucu alması mümkün değildir. Bunun için kuşunuzun kısa süre içerisinde size alışmasını ve konuşmasını beklemeniz yanlıştır. Çünkü kuşlar yeni ortamlarına hemen alışamayabilirler. Daha önce de değindiğimiz üzere kuşa zaman tanımalı ve yeni ortamına alıştığında eğitime başlamalısınız.
Kuşlar her kelimeyi ezberleyemeyebilirler. Bazı sesleri telaffuz etmek onlar için oldukça zordur. Bunun için bir kelimeyi hemen söylemenizin ardından tekrar etmesini beklememelisiniz. Hatta kuşun kelimeyi algılaması 10 günden fazla sürebilir. Bu konuda sabırlı davranmalı, onunla sürekli konuşmalı ve öğretmek istediğiniz kelimeyi defalarca tekrar etmelisiniz.
Kuşu Yakınınıza Koyun!
Kuş sahiplerinin yaptığı en önemli hatalardan birisi, evcil dostlarını eve getirdikten sonra bir pencere kenarına bırakmaktır. Oysa kuşun evde yaşayan bireyleri tanıması ve alışması için onlara yakın olması gerekir. Yine bilindiği üzere hayvanlar daha çok koku ile tanırlar. Bu anlamda kuşunuz size yakın olursa kokunuzu daha iyi alır ve sizi tanır. Bu da vereceğiniz eğitimlerden verim almanız adına oldukça önemlidir.
Kafesini Temiz Tutun ve Düzenli Olarak Besleyin!
Muhabbet kuşları oldukça dağınık canlılardır. Öyle ki, siz kafesini temizledikten birkaç dakika sonra kirletebilirler. Bu durumuna alışmanız gerekir. Ancak kuş kafesi kesinlikle uzun süre kirli durmamalıdır. Eğer kuşunuzun eğitimi için yaptığınız alıştırmaların karşılığını almak istiyorsanız kafesini düzenli olarak yıkamalı, kafes aksesuarları ile kafes altındaki kağıdı temiz tutmalı ve ona hijyenik bir ortam sunmalısınız.
İlginizi çekebilir: Muhabbet Kuşu Kafesleri
Kuşlar, küçük canlılardır ve sürekli acıkırlar. Bunun için evcil dostunuzun beslenmesi konusunda dikkatli davranmalı ve kaliteli kuş yemleri tercih etmelisiniz. Ayrıca bazı yemler eğitime özel olarak üretilirler. Çok sık olmasa da arada bu kuş yemlerinden verebilirsiniz.
Ödüllendirin!
Diğer evcil hayvanlar gibi kuşlar da ödüllendirilmeyi severler. Bu nedenle eğitimler sırasında yanınızda kuş ödül yemi bulundurmalı ve verdiğiniz komutu yerine getirdiğinde kuşu ödüllendirmelisiniz. Bu zaman içerisinde alışkanlık haline gelecek ve eğitimler kolaylaşacaktır.
İlginizi çekebilir: Papağan Yemleri
Son olarak kuşların eğitimi sırasında insanlar gibi düşünemediklerini unutmamak ve onlara kesinlikle bağırmamak gerekir. Kuşa bağırmak, eğitimler konusunda fayda sağlamayacağı gibi psikolojilerini de olumsuz etkiler.
Muhabbet Kuşu Nasıl Konuşturulur? konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
