Evcil köpekler doğdukları andan itibaren insanlara sevgi duyan canlılardır. 400’den daha fazla cinsi bulunan bu canlılar, aynı zamanda insanlar tarafından en çok tercih edilen evcil hayvanlar arasında yer almaktadır. Sahipleri için bazen bir dost bazen koruyucu bazen de avlanma partneri olan köpeklerin eğitim almaları durumunda becerileri gelişebilmektedir. Yine bu insan canlısı varlıkların her birinin kendine has özellikleri bulunsa da ortak pek çok özellikten de bahsedilebilir. Peki, köpeklerin genel özellikleri olarak bahsedilebilecek hususlar nelerdir?
Köpeklerin Genel Özellikleri Nelerdir?
Sevecen ve sadık hayvanlar olarak bilinen köpeklerin genel olarak sahip oldukları özellikler; genetik, fiziksel ve kişilik özellikler olarak sınıflandırılabilirler. Bu özellikleri kısaca aşağıdaki gibi açıklayabiliriz.
Köpeklerin Genetik ve Fiziksel Özellikleri
Dünya üzerinde farklı pek çok köpek ırkı yaşamaktadır. Ortalama 15 – 20 yıl yaşam ömrüne sahip bu canlılar gece ve gündüz aktiftirler. Koku ve işitme duyuları keskin, görme duyuları ise mavi ve sarı renkleri çok daha iyi algılayabilir niteliktedir. Yine hemen hepsi 39 çift kromozoma sahiptir. İnsanlar ile benzer olarak her bir kromozom çiftini anneden, birer kromozomu ise babadan almaktadırlar.
Köpeklerin ortak özellikleri arasında vücutlarında, kuyruksuz olanları köpek cinsleri hariç, 319 kemiğin bulunması da sayılabilir. Tendon ve kas yapıları genel olarak insanlar ile benzerlik gösteriyor olsa da, vücutlarının üst kısmı insanların vücudunun aksine alt kısımları kadar güçlüdür. Ayrıca köpeklerin vücut ağırlıkları ön ve arka bacaklara neredeyse eşit olarak dağılmaktadır.
Köpekler, memeli hayvanlar sınıfına dahil edilmektedir. Dişi köpeklerin memelerinde bezeler bulunur ve yavrularını emzirirler. Pek çok köpek ırkında sekiz adet meme mevcut iken bu rakam değişiklik gösterebilmektedir. Bunların yanı sıra köpeklerin öncelikli olarak süt dişleri (28 adet), sonrasında ise kalıcı dişleri (42 adet) çıkmaktadır. Üst ve alt çenelerdeki köpek dişleri diğer tüm etçil hayvanlarda olduğu gibi sivri ve diğerlerine göre daha uzundur. Bu sivri dişlerini yalnızca et parçalama amaçlı değil, aynı zamanda savunma amaçlı olarak da kullanırlar. Ayrıca yavru köpeklerin diş çıkarma süreci oldukça sancılı geçer ve bu süreç içerisinde diş etleri kızarık ve şiş olabilir. Ayrıca zaman zaman diş eti kanamaları da olabilir. Bu nedenle diş değiştirme dönemlerinde iştahsızlık ve keyifsizlik oluşabilir.
Köpeklerin genel özellikleri arasında genellikle koşucu hayvanlar olmaları da yer alır. Bu doğrultuda pek çok ırkın omuz, kalça ve kas yapısı koşucu olmak için uygundur. Örneğin, yarış tazısı olarak da adlandırılan Greyhound cinsi köpekler, kısa süre içerisinde hızlanacak şekilde evrimleşmişlerdir. Omurgaları aşırı esnek bir yapıya sahip olduğu için koşarken dört ayakları birden yerden kesilebilir. Yine Alman Kurtları ise koşarken uçuyor gibi görünürler. Fakat ayaklarından biri mutlaka yere değer.
Köpeklerin fiziksel özellikleri arasında vücutlarının büyük oranda kıllar ile kaplı olmasından da bahsedilebilir. Ancak bazı tüysüz köpek cinsleri de mevcuttur. Yine köpekler vücut ısılarını ayarlayabilen canlılardır ve yetişkin bir köpeğin vücudunun ısısı 38 ile 39,5 derece arasında değişmektedir. Köpeklerin kürkü farklı renkte ve uzunlukta olabilmektedir. Ancak özellikle tüysüz ya da kürkü açık renkli olan köpek cinsleri fazla güneşte kalmamalıdır. Aksi halde güneş yanığı tehlikesi ile karşı karşıya kalabilirler.
İlginizi çekebilir: Köpek Elbiseleri
Her ne kadar köpek cinslerine göre farklılık gösterse de erkek köpekler dişilerine göre daha iri bir vücuda sahiptir. Yine erkek köpeklerde kızgınlığı belirleyen testosteron hormonudur. Erişkin bir erkek köpek her daim çiftleşebilir. Testosteron hormonu aynı zamanda saldırganlığı da tetiklemektedir. Dişi köpekler ise senede iki kez adet dönemi geçirir ve bu dönem üç hafta kadar devam eder. Yine bu dönemde çiftleşme için hazır olan dişi köpekler, kendi ırklarından olmayan köpeklerle de çiftleşebilirler. Bu nedenle de istenmeyen çiftleşmelere karşı dikkatli olunmalıdır.
Köpeklerin Kişilik Özellikleri
Köpeklerin evcilleştirilmelerinin üstünden binlerce yıl geçmiştir. Bu süre zarfında insanlara hem dost hem de yardımcı olan köpeklerin genel özellikleri arasında belli kişilik özellikleri de yer almaktadır. Bu özelliklerin önemli bir kısmı genetiğe dayanır. Bu doğrultuda köpek denilince akla ilk gelen karakteristik özelliklerden birisi şüphesiz sadakat duygularıdır. İhtiyaçlarını düzenli olarak karşılayan sahiplerine taparcasına bağlanan köpekler, onlardan aldıkları komutlara ise sorgusuz bir şekilde itaat ederler.
Köpeklerin genel özellikleri denilince akla gelen bir diğer özellik ise çok duygusal olmalarıdır. Bu nedenle köpek sahipleri çoğu zaman köpeklerinin tüm duygularını kendileri ile paylaştıklarını hissederler. Sahipleri neşelendiğinde koşup oynayarak ona eşlik edebilen köpekler, çocuklar ağladığında ise telaşa kapılıp ne yapacaklarını şaşırabilirler. Yine sahipleri ile iyi bir bağ kurmuş olan köpekler sürekli olarak gözleri ile sahiplerini izlerler. Hatta gözleri kapalı olduğunda en ufak bir seste ne olduğunu anlamak için sahiplerini kontrol edebilirler. Bu özellikleri nedeniyle de yardıma muhtaç yaşlılar ve çocuklar ile mükemmel bir bağ kurabilirler.
Köpekler her ne kadar sadık ve duygusal olsalar da aynı zamanda çok kıskanç tavırlar sergileyebilirler. Özellikle aileye yeni bir bebek veya evcil hayvan dahil olduğunda kıskanabilirler. Bu, evcil hayvanlarda bir içgüdüdür ve sahipleri ile mevcut ilişkilerini korumak isterler. Yine köpekler kıskançlıklarını farklı şekillerde gösterirler. Hırlayabilir, bir şeyleri parçalayabilir, yemek yemeyi reddedebilir, oburlaşabilir ya da sahiplerine oyuncak getirerek ya da kucaklarına sıçrayarak dikkat çekmeye çalışabilirler.
Köpeklerin genel özellikleri arasında oyunculukları da yer alır. Hatta dünya üzerinde oyun oynamaya köpekler kadar düşkün çok az canlı vardır denilebilir. Bu nedenle sahiplerine oyuna davet gösterileri yapabilirler. Bahsedilen bu davet gösterilerinin en popüler olanı ise köpeğin vücudunun arka kısmını yukarı kaldırırken ön kısmını yere eğdiği oyun kavisidir denilebilir. Yine bir diğer oyuna davet işareti de oyun-yüzü olarak ifade edilir. Burada köpeğin ağız çizgisi uzar ve ağız kenarları kulaklarına doğru çekilir. Ancak ön dişlerinin tamamen göstermeye çalışmaz. Ayrıca oyun-yüzünü gösteren bir köpek saldırgan tavırlar sergilemez.
Tüm bunların yanı sıra köpeklerin genel özellikleri denildiğinde akla gelen özelliklerden birisi de yalama davranışıdır. Köpekler özellikle sahiplerini yalamaktan kendilerini alamazlar. Ancak bu davranışları için onlara kızmak yerine neden böyle bir davranış sergilediklerini araştırmak gerekmektedir. Çünkü yalamak köpeklerin en doğal davranışlarından birisidir ve sahiplerine olan sevgilerini ve onlarla ilgilendiklerini göstermenin bir yöntemidir denilebilir.
Genel olarak bir köpeğin fiziksel özellikleri aşağıdaki gibidir.
VÜCUT ISISI | 38 – 39 C’ |
SOLUNUM SAYISI | 10 – 40 / Dakika |
NABIZ SAYISI | 60 – 160 / Dakika Yetişkinlerde 200 – 220 / Dakika Yavrularda |
DİŞ SAYISI | 28 Yavrularda – 42 Yetişkinlerde |
İLK SÜT DİŞİ ÇIKIŞI | 4 – 5 haftalık |
DİŞ DEĞİŞTİRME YAŞI | 4 Aylık (Diş değiştirme yaşı ırklara göre farklılaşabilir.) |
KIZGINLIK SÜRESİ | 6 ayda bir 21 gün |
ERGENLİK YAŞI | 7 – 12 Ay |
GEBE KALMA DÖNEMİ | Genel olarak kızgınlık döneminin 9 – 13 günleri arası |
UYGUN ÇİFTLEŞME YAŞI | 18 Aylık |
GEBELİK SÜRESİ | Ortalama 60 gün (Bazen 70 güne kadar uzayabilir) |
DOĞUMDAKİ YAVRU SAYISI | 1 – 14 |
GÖZLER | Parlak ve canlı, konjunktivalar pembe renkli |
AĞIZ VE DİL | Pembe renkli |
BURUN | Nemli |
KALORİ İHTİYACI | Küçük Irk (2 Kg – 10 Kg) – 200 kcal – 750 kcal / günlük Orta Boy Irk (11 Kg – 25 Kg) – 800 kcal – 1500 kcal /günlük Büyük Irk (26 Kg – 40 Kg) – 1600 kcal – 2100 kcal/günlük |
TÜY DEĞİŞTİRME | Senede 2 kere |
Yukarıda verilen değerler sağlıklı bir köpeğin fiziksel özellikleri göz önüne alınarak verilmiştir.
Küçük Köpek Cinsleri ile ilgili yazımızı da okumak ister misiniz?