Köpeklerin tüyleri genel sağlık durumları hakkında bilgi verir. Sağlıklı bir köpeğin tüyleri parlak, ipeksi ve yumuşaktır. Köpekler genellikle yılda iki kez tüy dökerler. Daha sık tüy dökmeleri ise ciddi sağlık problemlerine işaret ediyor olabilir. Sadece aşırı tüy dökmelerinden dolayı yakınıp bu durumun nedenini araştırmamak ise yaşadıkları sağlık sorunlarının daha da ilerlemesine neden olabilir. Bu nedenle köpeğiniz tüy dökme rutininin dışında aşırı tüy döküyorsa bunun nedenini mutlaka araştırmalısınız. Yine köpeğinizi düzenli aralıklar ile yıkamalı ve fırçalamalısınız. Böylece o tüy kaybederken yaşanan değişiklikleri çok daha iyi gözlemleyebilirsiniz. Dökülmeler yoğunsa ve özellikle bazı bölgelerdeki tüyler aşırı dökülmüşse bu durumu mutlaka bir veteriner hekime danışmalısınız. Peki, köpeklerde tüy dökülmesi nedenleri nelerdir? Tüy dökülmesinin önlenmesi için neler yapılmalıdır?
Köpeklerde Tüy Dökülmesi Nedenleri
Köpeklerde görülen aşırı tüy dökme problemi ile ilişkilendirilebilecek pek çok neden bulunmaktadır. Bu nedenlerden birisi de köpeğin ırkıdır. Örneğin, Labrador ve Golden Retriever gibi uzun tüylere sahip olan köpekler diğerlerine göre daha fazla miktarda tüy dökerler. Ayrıca köpeklerde tüy dökme dönemi ilkbahar ve sonbahar gibi mevsim geçiş dönemleridir. Bunun için köpeğiniz de herhangi bir hastalıktan şüphelenmeden önce tüy yenileme döneminde olduğunu düşünebilirsiniz. Fakat köpeklerde tüy dökülmesi daha pek çok nedenden kaynaklanıyor olabilir.
Yetersiz Beslenme
Köpeklerin sağlıklı kalmaları için dengeli beslenmeleri oldukça önemlidir. Bu nedenle de köpek beslenmesi için yaş, ırk ve cinsiyet gibi faktörler de dikkate alınarak uygun bir köpek maması tercih edilmelidir. Ancak mama satın alırken mutlaka yeteri kadar protein barındırmasına dikkat edilmelidir. Aynı şekilde kaliteli bir köpek mamasının Omega 3, Omega 6 gibi yağ asitleri ile A, B ve C vitaminleri barındırmalıdır. Aksi halde yetersiz beslenme nedeniyle köpeklerin cildi kurur ve tüyleri kırılgan hale gelir.
Parazit, Mantar ve Bakteriler
Köpeklerin aşırı tüy dökmesinin nedeni bit, pire, kene ve uyuz gibi dış parazitler de olabilir. Özellikle uyuz nedeniyle ciddi anlamda tüy dökebilirler. Köpeklerde uyuz hastalığının kulaklarda ve deride yerleşebilen birçok türü mevcuttur. Bunlar; sarcoptes, demodex, otodectes ve notoedres olarak sıralanabilir. Ancak uyuz çeşitleri arasında bulaşıcılığı en yüksek ve tedavisi en güç olan demodexdir. Köpeklerde uyuz belirtileri ise genellikle şiddetli kaşıntı, bölgesel veya yaygın tüy dökülmesi, deride kötü koku ve kızarıklık gibi belirtilerdir.
Bunların yanı sıra mantar enfeksiyonları nedeniyle de köpeklerde tüy dökülmesi görülebilir. Mantar enfeksiyonu öncelikli olarak köpeğin baş bölgesi, burun, kulak ve göz çevresinde dökülmeye neden olur. Ancak mantarın türüne göre farklı belirtiler de görülebilir. Yine köpeğin derisini etkileyen bakteriyel problemler söz konusu ise aşırı tüy dökülmesi ile karşılaşılabilir.
Hormonal Sorunlar
Örneğin cushing sendromu, köpeklerin vücudunda yüksek oranda kortizol varlığı nedeniyle görülebilen bir hormonal rahatsızlıktır. Bu sendrom özellikle fazla su içme, deride incelme, halsizlik gibi belirtiler ile ortaya çıkmaktadır. Ayrıca cushing sendromu yaşayan köpeklerin tüyleri kolaylıkla kopma eğilimindedir. Bunun dışında kısırlaştırmalara bağlı olarak hızlı hormonal değişimlere bağlı olarak şekillenen çift taraflı simetrik tüy dökülmeleri, tiroid hormonlarının çokluğuna veya azlığına bağlı bağlı tüy dökülmeleri de gözlenebilir.
Stres
Köpekler çok duygusal canlılardır ve bu nedenle çevrede yaşananlardan kolaylıkla etkilenebilirler. Duygusal yapıları nedeniyle çok kolay bir şekilde strese girebilirler. Köpeklerde stres aşırı tüy dökülmesine neden olabilir. Bu nedenle yukarıda bahsettiğimiz fiziksel etkenlerin bulunmadığı durumlarda tüy dökülmesine stresin neden olabileceği de mutlaka akla gelmelidir.
Son olarak köpeklerde tüy dökülmesi yanlış şampuan kullanımı, çok sık yıkama gibi nedenlerle de görülebilir. Ayrıca aşı uygulamaları sonrasında enjeksiyon bölgesindeki tüylerde de dökülme gözlenebilir. Egzama veya dermatitisler de tüy dökülmelerinde oldukça etkindir.
Köpeklerde Tüy Dökülmesi Nasıl Önlenir?
Köpeklerin aşırı tüy dökmesi köpek sahipleri için can sıkıcı bir durumdur. Ancak tüylerin dökülmesine neden olabilecek etkenler ortadan kaldırıldığında bu durum yalnızca tüy değişim dönemlerinde kısa süre yaşanır hale gelir. Bu anlamda tüy dökülmesini azaltacak ya da önleyecek tedbirleri ise kısaca aşağıdaki gibi açıklayabiliriz.
Dengeli ve Düzenli Beslenmeleri Sağlanmalı
Köpekler, yaşamlarının her döneminde ihtiyaçlarına uygun kaliteli köpek mamaları ile beslenmelidir. Ancak pek çok köpek sahibi köpeğini kendi tükettiği yiyecekler ile beslemeyi tercih eder. Oysa köpeklerin metabolizması insanların metabolizmasından farklı çalışır ve evde hazırlanan yemekleri tüketmeleri nedeniyle hastalanabilirler. Bunun için içeriğinde dengeli miktarda protein, çinko, omega 3 ve vitaminler barındıran mamalar ile beslenmeleri gerekir. Aksi halde tüyleri parlak görünümünü yitirir ve kırılgan hale gelirler.
Bunların yanı sıra bazı köpeklerin proteinleri bazı türlerine veya mamalar içerisinde bulunan tahılların bazılarına karşı alerjisi olabilir. Gıdaya bağlı alerjilerde deride kuruluk, aşırı kaşıntı ve dökülmeler de görülebilir. Bunun önüne geçmek için mama seçimi mutlaka bir veteriner hekim ile birlikte yapılmalı ve gerektiğinde alerji testlerinden faydalanılmalıdır.
Düzenli İç ve Dış Parazit Temizliği Yapılmalı
Pire, bit ve kene gibi dış parazitler, köpekler ile dışarıda yapılan gezintiler sırasında kolaylıkla bulaşabilir. Şiddetli kaşıntıya neden olan bu parazitler, sürekli irritasyon sebebiyle tüylerin dökülmesine de yol açabilirler. Köpeklerin bağırsaklarında dolaşan tenya ve solucan gibi iç parazitler ise kansızlığa neden olur ve vücut dirençleri düşer. Böyle bir durumda tüyler karışır ve şiddetli şekilde tüy dökebilirler. İç ve dış parazitler nedeniyle tüy dökülmesinin önüne geçmek için veteriner hekim ziyaretleri aksatılmamalı ve parazit ilaçlamaları düzenli olarak gerçekleştirilmelidir.
Yıkama ve Kurutma İşlemleri Doğru Şekilde Yapılmalı
Köpeklerde tüy dökülmesi tüy bakımlarının doğru şekilde yapılması ile önlenebilir. Fakat unutulmamalıdır ki, köpekleri çok sık yıkamak ya da tüylerinin ıslak bırakılması derilerine zarar verir ve aşırı tüy dökmelerine neden olabilir. Ayrıca köpek tüy bakımı için insanların kullanımına uygun şampuanlardan uzak durulmalıdır. Çünkü bu şampuanların pH dengesi insanlara özel olarak ayarlanmıştır. Bu doğrultuda köpekleri yıkarken mutlaka uygun bir köpek şampuanı kullanılmalıdır.
Özellikle uzun tüylü köpeklerin tüyleri sık sık taranıp fırçalanmalı ve tüy topakları ayıklanmalıdır. Ayrıca tarama ve fırçalama işlemleri deride masaj etkisi yarattığı için kan dolaşımı hızlanır, yeni tüyler çok daha sağlıklı şekillenir.
Barınma Koşulları İyileştirilmeli
Köpeklerde tüy sağlığının korunması için barınma koşullarına da önem verilmelidir. Köpeklerin barındıkları ortam stresten uzak, temiz ve güven veren bir yer olmalıdır. Yine köpek kulübelerinde zaman içerisinde çatlak, kırılma ya da çürümeler meydana gelebilir. Bu tip arızalar vakit kaybetmeden onarılmalıdır. Aksi halde su geçiren bir taban ve yağmur sularının süzüldüğü kulübe duvarları mikrop yuvasına dönüşebilir. Bu da köpeklerde tüy dökülmesi de dahil olmak üzere pek çok sağlık problemine neden olabilir.
Köpek Tüyü İnsanda Kist Yapar Mı?
Hayır, köpeklerin tüyleri insanlarda kist oluşumuna neden olmaz. Kiste neden olan bir tür parazittir ve köpek tüylerine bulaşan parazit yumurtalarının tüyler vasıtası ile alınması sonucu insanda kist hydatic denen rahatsızlığa neden olur. Bu nedenle düzenli olarak parazite karşı halk arasında kist aşısı olarak bilinen antiparaziter uygulamaların 3 ayda bir uygulanması sorunun çözümü için şarttır. Özellikle yoğun pire varlığı olan bölgelerde yaşayan köpekler mutlaka düzenli olarak parazite karşı korunmalıdır.
İlginizi çekebilir: Yavru Köpek Sahiplenirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
