Köpeklerde konjestif kalp yetmezliği, kalbin yetersiz kan pompalaması sonucu vücudun ihtiyaçlarının karşılanamadığı durum ve sonuçları olarak tanımlanabilir. Hastaların kiminde çeşitli belirtiler gösterebilmekle birlikte hiçbir belirti göstermeden ani olarak şekillenebilmektedir. Kalp kası vücudun dinlenmeyen tek kasıdır ve dejenerasyonu tüm metabolizma için önemli sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle erken tanısı çok önemlidir. Konjestif kalp yetmezliği özellikle ileri yaşlarda ve obez köpeklerde daha sık görülmektedir. Irk olarak, Newfoundlan, Golden Retriever, Danua, Doberman, German Shepherd, Shetland Shepherd gibi büyük köpek ırklarının yanı sıra, Cavalier King Charles Spaniel, Minyatür Poodle, Minyatür Schnauzer, Terrrier, Maltiz, Pomerian gibi oyuncak ırklar ile küçük ve mini köpek ırklarında da yatkınlık söz konusudur.
Köpeklerde Konjestif Kalp Yetmezliği Nedenleri?
Kalp fonksiyonlarının bozulmasına ve kalbin kan pompalama yeteneğinin azalmasına neden olabilen ve aşağıda sayılan pek çok faktör kalp yetmezliğine neden olabilir. En yaygın iki neden mitral kapak yetmezliği ve kalp büyümesi olsa da farklı nedenlerde hastalığın oluşumunda rol oynar.
- Mitral kapak yetmezliği
- Kalp büyümesi (DCM)
- Doğmasal anomaliler
- Doğmasal kalp hastalıkları
- Yaşlılık
- Kalp parazitleri (Heartworm disease)
- Aritmiler
- Kalp kasının yangılanması
- Kalp kasının zayıflaması
- Kalp çevresinde sıvı birikmesi
Bu durumların pek çoğunda, oluşan nedene bağlı olarak kalbin yeterli derecede kasılamaması ve kasılmaların yetersizliğine bağlı olarak kanın kalp odacıklarından boşaltılamaması ya da odacıklarda yeterli miktarlarda kan tutulamaması söz konusudur. Kalbin zayıflamış veya özürlü olduğu bölgeye bağlı olarak sol kalp yetmezliği veya sağ kalp yetmezliği olarak adlandırılan bu durumlarda farklı erken belirtiler gözlemlenmektedir.
Köpeklerde Konjestif Kalp Yetmezliğinin Belirtileri
Sol kalp ve sağ kalp yetmezliklerinde farklı belirtiler görülmekle beraber genel olarak “ Öksürük” konjestif kalp yetmezliğinin ilk sinyallerinden biridir. Başlangıçta alerjik bir durumla karıştırılabileceği için farklı yorumlanarak gözden kaçabilen bu semptom için dikkatli gözlem gerekir. Özellikle kalp yetmezliğine yatkın olabilen ırktan bir köpeğiniz varsa bu konuda çok daha dikkatli olmanızı tavsiye ederiz.
Konjestif kalp yetmezliğinin ilk dönemlerde belirtiler çok açık değildir. Problem ilerledikçe ilk olarak öksürük ve hemen arkasından nefes darlığı ortaya çıkar. Köpeğin kısa bir egzersiz veya oyun sonrasında dahi rahat nefes alamadığı gözlemlenir. Belirtiler hastalık ilerledikçe birbirini takip eden şekilde ilerlemeye devam eder. Başlangıçta hafif bir öksürük ve bunu takip eden rahat nefes alamamayı, çabuk yorulma, halsizlik, uyuşukluk, iştah kaybı ve kimi zaman bayılmalar takip edebilir. Mukozalarda ve dilde gri/mavi renk değişimleri ile kendini gösteren siyanozlar oluşabilir. Bunun hemen arkasından göğüs boşluğu ve karın bölgesinde sıvı toplanmasına bağlı şişkinlikler gözlemlenebilir. Özellikle sağ kalp yetmezliğine bağlı durumlarda karın boşluğunda sıvı birikimi daha sık görülür. Sol kalp yetmezliklerine bağlı sorunlarda ise pulmoner ödem adını verdiğimiz akciğerde su birikmesi durumu ortaya çıkar. Sol kalp yetmezliği köpeklerde görülen konjestif kalp yetmezliğinin en sık rastlanan çeşididir.
Yukarda sayılan belirtilerin bir veya bir kaçını köpeğinizde görüyorsanız mutlaka veteriner hekiminize bu sorunlardan bahsetmeli ve yardım almalısınız. Bu çok önemlidir çünkü kalp kasının geri dönüşümsüz hasarı başlamış olabilir.
Köpeklerde Konjestif Kalp Yetmezliği Teşhisi
Hastalığın tanısı için veteriner hekiminize gözlemlerinizi tam ve eksiksiz olarak aktarmanız çok önemlidir. Alınan bilgilere dayanarak hastanın bulunduğu durumu anlama ve ihtiyaç duyulacak uygulamaların neler olduğuna karar vermek çok daha kolay ve hızlı olur.
Öncelikle kalbin dinlenmesi ile olası üfürümler veya sıvı birikmesini gösteren gargara seslerini gözlemlemek gerekir. Ayrıca kan basıncının ölçülmesi de (tansiyon ölçümü) tanıya yardımcı olabilir. Radyografi tanı için gerekli ikinci adımdır. Kalpteki, akciğerlerdeki ve karın bölgesinde var olan sıvı birikimlerinin tespit edilmesinin yanı sıra, kalpte oluşan büyümeler gibi fiziki değişimleri gözlemlemek için önemli bir gerekliliktir. Röntgen üzerinden alınan bilgilere dayanarak çok daha detaylı bir muayene ve sorunun tam olarak kalbin neresinde olduğunu anlayabilmek için doppler ultrason taraması önemli bir aşamayı oluşturur. Gerektiğinde veteriner hekiminiz hasta için bir EKG taraması da isteyebilir.
Konjestif kalp yetmezliğinde son yıllarda önem kazanan kalp kurdu hastalığını (Heartworm Disease) ekarte etmekte önem taşıyan bir konudur. Köpeklerde kalp yetmezliğine neden olabilen bu hastalığın var olup olmadığını anlamak için Elisa testi yapmak yardımcı olacaktır. Elisa, enzim bağlantılı immünosorbent deneyi anlamına gelir ve bir vücudun maruz kaldığı patojene karşı antikor üretip üretmediğini belirlemek için kullanılan bir testtir. Elisa, virüsler, bakteriler veya başka etkenlerin varlığını test etmek içinde kullanılabilir. Bir kaç damla kan ile yapılan bu test ile Heartworm antijeni tespit edilebilir.
Konjestif kalp yetmezliğinin erken tanısı ödem ya da vücut boşluklarında sıvı birikimi gibi hayati fonksiyonları riske eden durumların gelişmeden önlenebilmesi için büyük önem taşımaktadır.
Köpeklerde Konjestif Kalp Yetmezliğinin Tedavisi
Konjestif kalp yetmezliğinin spesifik bir tedavisi yoktur. Tedavi köpeğinizin yaşam kalitesini artırmak ve yaşam süresini uzatmak için tedbirler almaktan ibarettir.
- Öncelikle kalp ve akciğerlerde sıvı basıncını azaltmak, kalp ritmini düzenlemek gerekir.
- Kan damarlarını açmak ve kalbin kanı pompalarken yükünü azaltmak fayda sağlayacaktır.
- Diüretik ilaçlar biriken sıvı miktarını azaltmaya ve ödemin giderilmesine yardımcı olacaktır.
- Özellikle beslenmenin düzenlenmesi gerekmektedir. Tuzdan kaçınılmalı ve sodyum oranı düşük bir beslenme tercih edilmelidir. Eğer mümkünse özellikle kalp sorunları için üretilmiş diyet köpek maması kullanmanız hastalığın kontrol altında tutulması için çok önemlidir.
- Konjestif kalp yetmezliği olan köpekler için potasyum, taurin, selenyum, krom, L – karnitin, omega yağ asitleri gibi destekleyici besin takviyeleri kullanmak fayda sağlayacaktır.
İlginizi çekebilir: Diyet Köpek Maması
Köpeklerde Konjestif Kalp Yetmezliğini Önleme
Konjestif kalp yetmezliğine yatkın ırktan bir köpeğe sahipseniz öncelikle kilo kontrolünü sağlamanızda yarar var. Obezite kalbin yükünü artıracağından kalp yetmezliğinin şekillenmesinde büyük bir rol oynar. Bu yüzden kilo alımını önlemeye yönelik tedbirleri alabilmek için veteriner hekiminizden yardım almalısınız.
İlginizi çekebilir: Köpek Vitaminleri
Aşırı yorucu egzersizlerden ve uzun süreli oyunlardan sakınılması konjestif kalp yetmezliğini geciktirecek önlemler arasındadır. Düşük kalorili, düşük tuz ve yüksek kaliteli protein ile düzenlenen dengeli bir beslenmeyi köpeğinizin yaşam tarzı olarak belirlemelisiniz. Bunu ev yemekleri ile sağlamak pek mümkün olamayacağından eğer bulabiliyorsanız özel bir diyet köpek maması temin etmelisiniz.
Konjestif kalp yetmezliğinde başarılı bir erken tanı, vücut boşluklarında oluşabilecek sıvı birikimini ve kalp kası dejenerasyonunu önleyebilir. Tüm bu önlemler sayesinde köpeğinizin olabildiğince konforlu bir yaşam sürmesini sağlayabilir ve ömrünü uzatabilirsiniz.
Köpeklerde Beslenme Problemi (Malassimilasyon Sendromu) konulu yazımızı da okumak isteyebilirsiniz.
