Köpeklerin sağlıklı bir yaşam sürebilmeleri için sindirim sistemlerinin sorunsuz bir şekilde çalışması oldukça önemlidir. Ancak tıpkı insanlar gibi köpekler de bazen sindirim sistemi ile ilgili sorunlar yaşayabilirler. Bu sindirim sistemi sorunları mide ve bağırsaklarını etkiler ve ağrı çekmelerine neden olabilir. Ayrıca köpeklerde sindirim sistemi rahatsızlıkları tükettikleri besinlerin vücutta emilimine engel olur ve sindirim kanalında bir takım değişimlere yol açar. Yine problemli bir sindirim sistemi dehidrasyon (sıvı kaybı) ve beslenme bozukluğuna neden olabilir. Sağlıklı bir sindirim sistemi ise köpeğin tükettiği besinlerden gerekli kaynakları elde eder. Ayrıca doku bozukluklarını giderme ya da enerji elde etmede herhangi bir sorun yaşamaz. Köpeklerde en sık karşılaşılan sindirim sistemi problemleri arasında kabızlık da yer alır. Kabızlık, hemen her yaştan, ırktan ve cinsiyetten köpeği etkileyebilen bir sorundur. Köpek sahipleri ise genellikle bu sorunu hafife alma eğilimindedirler. Oysa köpeklerde kabızlık ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Bu nedenle bir köpek sahibiyseniz kabızlık belirtilerini iyi tanımalı ve herhangi bir şüphe duyduğunuzda mutlaka veteriner hekime danışmalısınız.
Köpeklerde Kabızlık Neden Olur?
Bağırsağın son kısmında meydana gelen tıkanmalar sonucunda bağırsak içeriği uzun süre kalın bağırsakta kalır. Bağırsak içeriğinin çok uzun süre bağırsakta kalması ve içerikteki suyun emilmesi ile birlikte kuru ve sert bir dışkı oluşur. Oluşan bu sert dışkının atılamaması sonucu ise kabızlık sorunu meydana gelir. Sağlıklı bir köpek günde 1 ya da 2 kez dışkılar. Ancak köpeğiniz 2 günden daha fazla zamandır dışkılamıyor ya da çok az dışkılıyor ve dışkısı sertleşmiş ise kabız olduğundan şüphelenebilirsiniz.
Köpeklerde kabızlık sorunu tespit edildiğinde tedaviye geçmeden önce nedeni belirlenmelidir. Kabızlık pek çok sebepten ortaya çıkabilir. Eğer köpeğiniz kabızlık çekiyorsa aşağıda sıraladığımız sorunlardan birisini yaşıyor olabilir.
- Tek Yönlü Beslenme: Köpeklerin kabızlık sorunu yaşamalarının en önemli sebeplerinden birisi tek yönlü beslenmedir. Devamlı olarak yetersiz lif içeren ya da kuru maddelerce zengin gıdalar ile beslenen köpekler kabız olabilirler. Yine kemik ya da kıkırdak gibi sindirimi zor maddeler tüketmeleri de bu sorunu yaşamalarına yol açabilir.
- Yetersiz Egzersiz: Özellikle yaşlı ve aşırı kilolu köpekler daha az hareket etme eğilimindedirler. Yeterince hareket etmedikleri için metabolizmaları yavaşlar ve bağırsak hareketleri azalır. Bu durumda kabızlık sorunu yaşamaları kaçınılmazdır. Ayrıca uzun süre yatılı olarak tedavi gören köpeklerde dışkılama refleksi azalarak kabızlık sorunu oluşabilir.
- Anal Kese Hastalıkları: Köpeklerde anal kese enfeksiyonu, kese tıkanmaları ya da anal kese tümörü gibi hastalıklar görülebilir. Bu hastalıkların neden olduğu ağrı sebebiyle dışkılamaya çekinir ya da küçük parçalar halinde zorlanarak dışkılayabilirler.
- Erkek Köpeklerde Prostat Büyümesi: Köpeklerde kabızlık nedenleri arasında prostat büyümesi de sayılabilir. Hatta yaşlı erkek köpeklerin kabızlık problemi yaşamalarının en önemli nedenlerinden birisi prostat büyümesidir.
Yukarıda saydığımız nedenlerin yanı sıra stres, bel omurlarındaki kırıklar, kalın bağırsak tümörleri ve fıtıklar da dışkı geçişine engel olarak kabızlığa yol açabilirler. Ayrıca bazı ilaçlar da kabızlık oluşturabilirler.
Bir Köpeğin Kabız Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Kabızlık, başlangıçta herhangi bir belirti vermeyebilir. Ancak köpek sahipleri kısa bir süre sonra köpeklerinin eskisi kadar dışkılamadığını fark eder. Kabızlık sorunu yaşayan bir köpek, sık sık dışkılamak için pozisyon alır ancak yapamaz ve inleme benzeri sesler çıkarabilir. Bazen sertleşmiş dışkı ile birlikte bağırsak duvarını aşan kötü kokulu ve sulu bir dışkı da fark edilebilir. Yine anüsün çevresi kızarık, şiş ve ağrılıdır. Fakat köpeklerde kabızlık belirtileri bunlarla sınırlı değildir. Diğer belirtileri şöyle sıralayabiliriz:
- Karın bölgesinde şişlik ve rahatsızlık
- Halsizlik
- Depresyon
- İlerleyen durumlarda iştah kaybı
- Kilo kaybı
- Aralıklı olarak kusma
Kabızlık, ciddi sorunlara yol açabilecek ve zamanında müdahale edilmesi gereken bir sindirim sorunudur. Bu nedenle köpeğinizde yukarıda saydığımız belirtileri fark etmeniz durumunda bir an önce veteriner hekime başvurmalısınız.
Kabızlık Nasıl Giderilir?
Her sağlık sorununda olduğu gibi tedavi için öncelikli olarak sorunun nedeni tespit edilmelidir. Bu anlamda evcil dostunuz için en uygun tedavinin uygulanması adına onu bir veteriner hekime götürmeli ve detaylı şekilde muayene edilerek rahatsızlığının nedeninin tespit edilmesini sağlamalısınız. Veteriner hekim, koyduğu teşhise bağlı olarak kabızlık için en etkili tedaviyi uygulayacaktır. Bazen lavman uygulaması ile dışkının alınması gerekebilir. Ancak bunların hepsinin veteriner teşhisi ile yapılması gerektiğini unutmamalısınız. Aksi halde bizzat yapacağınız uygulamaların yararından çok zararı dokunabilir.
Bunların yanı sıra kronik kabızlık durumunda veteriner hekim tedavi için bir diyet programı da önerebilir. Veteriner hekimin önerdiği diyet programını iyi bir şekilde uygulamak kabızlığın giderilmesi adına oldukça önemlidir. Kısacası köpeklerde kabızlık tedavisi için veteriner hekim ile iş birliği içinde olmak ve önerilerini uygulamak gerekir.
Nasıl Önlem Alırsınız?
Köpeğinizin kabız olmaması ya da daha önce kabız olduysa tekrarlamaması için birtakım önlemler almanız gerekir. Alabileceğiniz önlemler ise şunlardır:
● Diyetine Lif Bakımından Zengin Gıdalar Ekleyin!
Evcil dostunuzun kabızlık sorunu ile karşılaşmaması için lif bakımından zengin gıdalar ile beslenmesini sağlamalısınız. Özellikle buğday kepeği ve püre halindeki bal kabağı lif bakımından oldukça zengindir. Bu gıdaları öğünlerde köpeğinizin mamasına ekleyerek daha rahat dışkılamasına yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca kemik ve kıkırdak gibi sindirimi zor gıdalar vermemelisiniz.
İlginizi çekebilir: Diyet-Light Köpek Mamaları
● Yeterince Su Tüketmesini Sağlayın!
Köpekler yeterince su tüketmediklerinde kabız olabilirler. Köpeğinizin kabız olmaması için mama kabının yanına mutlaka temiz ve taze su koymalısınız. Bu onu su içmeye teşvik edecektir. Yine beslenmesi için kuru köpek maması kullanıyorsanız mamayı ılık su ile ıslatarak sıvı alımını artırabilirsiniz.
● Egzersiz Yaptırın!
Düzensiz fiziksel aktivite ya da aktivitenin olmadığı bir yaşam tarzı insanlarda olduğu gibi köpeklerde de kabızlığa neden olabilir. Bu nedenle köpeğiniz hareketsiz ise hareket etmeye teşvik etmelisiniz. Onunla frizbi getirme ya da top getirme gibi oyunlar oynayabilirsiniz. Yine köpeğiniz diğer köpekler ile iyi anlaşıyorsa parka götürebilir ve diğer köpekler ile oynamasını sağlayabilirsiniz. Böylece hem sosyalleşir hem de bol bol egzersiz yapar. Ayrıca Golden Retriever gibi köpek ırkları yüzmekten büyük zevk alırlar. Eğer yüzmeyi seven bir köpeğiniz varsa yüzmesi için teşvik ederek egzersiz yapmasına yardımcı olabilirsiniz.
● Tüylerini Düzenli Olarak Tarayın!
Özellikle uzun tüylü köpek ırkları düzenli olarak uygun bir köpek tarağı ile taranmalıdır. Aksi halde anüs çevresindeki tüyler birbirine dolaşarak dışkılamayı zorlaştırır. Bunun önüne geçmek için evcil dostunuzun tüylerini taramayı ihmal etmemelisiniz.
Köpeklerde Artrit konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
