Enfeksiyon; virüs, mantar, bakteri gibi organizmaların vücuda girerek hücrelere tutunması ve üremesi süreci olarak tanımlanabilir. Vücutta yer alan dokular, bu organizmaların ürettikleri toksin ya da patojenlere karşı tepki verirler. Mikroorganizmaların sayıca çok olması durumunda ise bağışıklık sistemi yetersiz kalabilir. Özellikle ilerleyen yaş ya da bazı hastalıklar nedeniyle zayıflayan bağışıklık sistemi enfeksiyona açık hala gelir. Enfeksiyonlar, tıpkı insanlarda olduğu gibi köpeklerde de hastalığa yol açabilir. Hatta köpek dostlarımız yaşamları boyunca sık sık enfeksiyon geçirebilirler. Köpeklerde enfeksiyon durumunda hemen alarma geçmek gerekmez. Ancak enfeksiyon göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur. Bu nedenle enfeksiyon hastalıkları ve enfeksiyon belirtileri ile ilgili bilinçlenmek gerekmektedir. Bu, enfeksiyonun ilerlemeden tespit edilmesi bakımından önemlidir.
Köpeklerde Enfeksiyon Hastalıkları
Köpekler, yukarıda da değindiğimiz üzere yaşamları boyunca çeşitli enfeksiyonlara maruz kalırlar. Anneden aldıkları antikorların etkisinin azalması ile birlikte enfeksiyonlara karşı savunmasız hale gelirler. Bu nedenle enfeksiyonlara karşı kendi bağışıklık sistemlerini geliştirmeleri gerekir. Bunun için de yeterli antikoru üretecek B hücrelerine sahip olmalıdırlar. Özellikle köpek barınağı ve pet shop gibi yerlerde toplu olarak bulunan yavru köpekler enfeksiyona daha açıktırlar. Bu nedenle aşılarının tamamlanması gerekmektedir. Köpeklerde sık görülen enfeksiyon hastalıkları ise kısaca aşağıdaki gibidir.
Viral Enfeksiyonlar
- Gençlik Hastalığı: Köpeklerde gençlik hastalığı bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle 3-12 aylık köpeklerde görülen bu hastalığa yakalanan köpeklerde 40-41 °C ateş ile birlikte iştahsızlık, kusma ve ishal görülebilir. Ayrıca gençlik hastalığına yakalanan köpeklerin yaklaşık %90-95’i yaşamını yitirmektedir.
- Kanlı İshal: Köpeklerde enfeksiyon hastalıklarından birisi de kanlı ishaldir. Her yaştan köpeklerde görülebilse de genelde yavru köpeklerde daha sık görülen bu viral hastalık, şiddetli kusma ile birlikte 41 °C kadar yükselen ateş ile kendisini gösterir. Kanlı ishalde ölüm oranı ise hastanın ırkına, yapılan tedavinin düzenliliğine bağlı olarak değişse de genellikle %50’nin üzerindedir.
- Bulaşıcı Karaciğer Hastalığı: Bu hastalıkta bulaşma, köpeklerin idrarı ile olur ve en şiddetli formları yavru köpeklerde görülür. Karaciğerde iltihaba neden olur ve daha sonraki aşamalarda korneal bulanıklığa yol açabilir.
- Kuduz: Köpeklerde kuduz, merkezi sinir sistemini etkileyen viral bir hastalıktır. Kuduza neden olan rhabdo virüsler beyinde iltihaba neden olur. Klinik belirtilerin ortaya çıkması ile birlikte tedavinin herhangi faydası yoktur ve ölümle sonuçlanır.
Bakteriyel Enfeksiyonlar
- Bordetelloz: “Bordetella bronchiseptica” adı verilen bakterinin neden olduğu bu enfeksiyon “köpek öksürüğü” hastalığına yol açar. Şiddetli öksürüğe neden olur ve aşı, burun içi (nazal) olarak uygulandığında etkili koruma sağlar.
- Leptospiroz: Hem insanları hem de hayvanları etkileyebilen bu bakteriyel enfeksiyon, ateş ile başlar, böbrek yetmezliği gibi organ yetmezliklerine neden olur ve hatta ölümle ile sonuçlanabilir.
Köpeklerde enfeksiyon hastalıkları bunlarla sınırlı değildir. Bahsettiklerimizin yanı sıra köpeklerde göz enfeksiyonu, kulak enfeksiyonu, deri enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu, herpesvirüs ve bruselloz gibi birçok enfeksiyon hastalığı ile karşılaşılabilir.
Köpeklerde Enfeksiyonun 3 Belirtisi
Köpeklerde görülebilen bazı enfeksiyon hastalıkları ve belirtilerinden yukarıda kısaca bahsettik. Enfeksiyonlar genellikle birtakım semptom yani belirtiler ile ortaya çıkarlar. Ancak herhangi bir belirti göstermeyen enfeksiyon hastalıkları da vardır. Herhangi bir görünür semptomu olmadan ortaya çıkan enfeksiyon hastalıkları “subklinik enfeksiyon” olarak adlandırılmaktadır. Köpeklerde en sık görülen 3 enfeksiyon belirtisi ise şunlardır:
1. Yüksek Ateş
Köpeklerde enfeksiyon belirtileri arasında en önemlilerinden birisi yüksek ateştir. Köpeklerin vücut ısısı normal şartlarda 38 -39 derece arasındadır. Yani vücut ısıları insanların vücut ısısından daha yüksektir. Bu nedenle bir köpeğe dokunulduğunda herhangi bir hastalığı olmasa dahi ateşi varmış gibi gelebilir. Ancak bir köpeğin ateşi ölçüldüğünde 40 °C üzerinde ise ateşi olduğu anlaşılmalıdır. Köpeklerin vücudu tıpkı insan vücudu gibi herhangi bir enfeksiyon ile karşılaştığında ısısını yükseltir. Bu, vücudun kendini korumaya çalıştığını ve enfeksiyona karşı savaştığını gösterir.
Köpeklerde ateş ile birlikte iştahsızlık, titreme, kalp atışlarında hızlanma, sıvı kaybı, kusma ve burun akıntısı gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Pek çok köpek sahibi evcil dostunun ateşini ölçmek için burnuna dokunur. Fakat bu, köpeklerde ateş ölçümü için yeterli bir yöntem değildir. En doğrusu ise köpeğin rektumunun sıcaklığına bakmaktır.
Yüksek ateş, herhangi bir enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkabileceği gibi farklı sorunlara da işaret ediyor olabilir. Fakat ateş her halükarda ciddiye alınmalı ve zaman kaybetmeden bir veteriner hekime başvurulmalıdır.
2. İshal
Enfeksiyon nedeniyle köpeklerde görülen önemli belirtilerden birisi de ishaldir. Ancak unutulmamalıdır ki, köpek dostlarımız obur canlılardır ve buldukları hemen her şeyi yiyebilirler. Bu nedenle zaman zaman ishal olabilirler. Bozulmuş ya da sağlıkları için zararlı yiyecekleri yemelerinin önüne geçmek oldukça önemlidir. Ancak köpeklerde ishal bir kaç kereden fazla ise ciddiye alınması gereken bir durumdur. Çünkü ishal problemi yaşayan bir köpek, viral ya da bakteriyel bir enfeksiyona yakalanmış olabilir. Özellikle ishalinde kan varsa bu ciddiye alınması gereken bir durumdur.
Köpeğiniz ishal problemi yaşıyorsa sıvı kaybı yaşadığı için bol su içmesini sağlamalısınız. Ayrıca alerjisi yoksa haşlanmış pirinç veya tavuk göğsü de verebilirsiniz. Ancak tüm bunlara rağmen ishal 1 günden uzun bir süre kesilmezse, daha fazla vakit kaybetmeden bir veteriner hekime başvurmalısınız.
3. Kusma
Köpeklerde kusma ile regürjitasyon ayrımını iyi yapmak gerekir. Regürjitasyon, sindirilemeyen besinlerin karın kaslarının çabası olmadan çıkmasıdır. Genellikle köpek yemek yedikten 15 dakika sonra ortaya çıkan bu durum, aynı zamanda öksürürken de meydana gelebilir. Yine köpekler, virüs ve bakteriler nedeniyle enfekte olduklarında ishal ve iştahsızlık gibi problemler ile karşılaşabilirler. Ayrıca bu semptomlara kusma da eşlik edebilir. Köpeklerde kusma özellikle de yavruluk döneminde oldukça önemli bir durumdur. Çünkü kanlı ishal ya da gençlik hastalığı gibi viral hastalıklar nedeniyle önüne geçilemeyen kusmalar görülebilir. Yine parva virüs, yalancı kuduz ve herpes enfeksiyonları da kusmaya sebep olabilir.
İlginizi çekebilir: Köpek Malzemeleri ve Ürünleri
Köpeklerde çürük dişler bakteri yayarak sindirim sistemini enfekte edebilir. Bu da kusma oluşumunu tetikleyebilir. Diş etlerindeki ülseratif yara oluşumları için geçerli olan bu durum kısa süre içerisinde giderilmelidir.
Köpeklerde enfeksiyon belirtileri zamanında fark edilmezse ölümcül sonuçlar doğurabilir. Çünkü enfeksiyonun tedavisinde köpeğin bağışıklık sistemi ve tedaviye başlamadan önce ne kadar süre geçtiği gibi faktörler büyük önem taşımaktadır. Enfeksiyonlar, köpeklerin akciğerlerine, böbreklerine, beynine ve hatta cildine çok ciddi zararlar verebilmektedir. Bu anlamda evcil dostunuzda ateş, kusma ve ishal gibi belirtiler gözlemliyorsanız bu belirtileri ciddiye almalı, bir enfeksiyon ile karşı karşıya olabileceğini göz önünde bulundurarak hemen veteriner hekime başvurmalısınız.
Köpeklerde Besin Zehirlenmesi konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
