Köpekler dişlerini besinleri koparmak, parçalamak ve kendilerini savunmak için kullanılırlar. Evcil dostlarımız için dişlerin önemi saymakla bitmez. Özellikle de büyük bir keyifle tükettikleri kemikleri parçalamak için güçlü dişlere ihtiyaçları vardır. Köpeklerde sindirim ağızda başlar ve besinlerin iyi bir şekilde parçalanarak sindirim sistemine gönderilmesi gerekmektedir. Fakat köpeklerde diş çürüğü ve diş eti hastalıkları sindirim sorunları yaşamalarına neden olabilir. Ayrıca ağız ve diş problemleri ağız kokusuna da sebep olabilmektedir. Bu nedenle de köpeklerin ağız ve diş sağlığının korunması için daha küçük yaşlardan itibaren dişlerinin fırçalanması gerekmektedir. Yine köpeklerde yetersiz ağız ve diş bakımı nedeniyle görülebilecek pek çok hastalık bulunmaktadır. Bunlar arasında en fazla görülenlerden birisi de diş taşıdır. Diş taşı, köpeklerde çok sık görülen bir problem olsa da medikal uygulamalar ile giderilebilirler. Fakat tedavi edilmeyen diş taşları diş çürükleri başta olmak üzere daha pek çok hastalığa neden olabilir. Peki, köpeklerde diş taşı neden olur? Diş taşı nedeniyle köpeklerde görülebilecek problemler nelerdir?
Köpeklerde Diş Taşı Neden Olur?
Diş taşı ya da tartar, diş bakımının düzenli bir şekilde yapılmaması sonucunda salyadaki fosfat, kalsiyum gibi kristaloidlerin dişlerde birikmesi sonucunda meydana gelen bir diş problemidir. Diş taşları zaman içerisinde tüm ağızı etkilemeye başlarlar. En nihayetinde ise diş eti iltihapları ve çeşitli hastalıklar oluşur. Köpeklerde diş taşı oluşumuna neden olan etmenler ise kısaca şöyledir:
- Diş bakımının aksatılması ya da yanlış yapılması,
- Dişlerin düzenli olarak fırçalanmaması,
- Köpeklerin sürekli olarak yaş köpek maması ile beslenmeleri,
- Yaşlılık,
- Şekerli gıdaların verilmesi,
- Veteriner hekim kontrollerinin aksatılması,
Bir köpekte diş taşı varsa bu problemi dişlerini fırçalayarak gideremeyiz. Bunun yerine bir veteriner hekimden yardım almak gerekmektedir. En ideal olanı ise köpeklerde diş tartarı problemini önlemek için tedbirler almaktır. Fakat ne kadar tedbir alınırsa alınsın bazı köpekler diş taşı oluşumuna çok daha yatkındır. Örneğin, orta yaş üzerindeki köpeklerde diş taşı problemine sıklıkla rastlanır. Yine süs köpeklerinin diş mineleri diğerlerine göre daha güçsüzdür. Ayrıca dişleri birbirine daha yakındır. Bu nedenle de süs köpeklerinde diş temizliği daha zordur ve tartar kolaylıkla gelişebilir.
Köpeklerde ağız ve diş bakımı yetersizliği bir çok farklı hastalığa kolayca zemin hazırlayabilir. Kesinlikle ihmal edilmemelidir.
Bunların yanı sıra brakiosefalik yani kısa kısa kafalı köpek cinsleri, dişlerinin birbirine yakın olması nedeniyle diş taşı oluşumuna daha yatkındırlar.
Diş Taşı Belirtileri Nelerdir?
Köpeklerin dişleri üzerindeki taşlar başlangıç aşamasında fark edilemeyebilir. Ancak diş etlerinin çekilmesi ile birlikte dişlerin arasında yiyecek artıklarının birikmesi ve bakteri oluşumu sebebiyle ağız kokusu hissedilmeye başlar. Köpek sahipleri de evcil hayvanlarındaki diş taşı problemini genellikle bu aşamada fark ederler. Diş taşlarına müdahale edilmediğinde belirgin hale gelmeye başlarlar. Köpeğin dişlerine bakıldığında sarı renkten siyaha kadar farklı renklerde taş oluşumları görülebilir.
Köpeklerde tartar belirtileri arasında yemek yemede güçlük çekme, diş etlerinde kızarıklık, diş eti kanamaları ve salya akıntısı da yer almaktadır. Ancak daha ileri aşamalarda diş çürükleri ve hatta diş kaybı dahi yaşanabilir.
Diş Taşı Nedeniyle Köpeklerde Görülen Hastalıklar Nelerdir?
Köpeklerde diş taşı problemi sebebiyle görülebilecek pek çok enfeksiyon ve hastalık bulunmaktadır. Bu hastalıklardan en sık görülenleri ise kısaca aşağıdaki gibidir:
- Ağız Kokusu: Yetersiz ağız bakımı nedeniyle görülen tartar, beraberinde ağız kokusu problemini de getirecek ve ağız kokusu belli bir mesafeden hissedilebilir hale gelecektir. Ağız kokusuna tartar oluşumu neden olmuş olsa da ilk bakışta fark edilemeyecek daha pek çok hastalığı tetikleyebilir. Bu nedenle köpeklerde kötü ağız kokusu fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir veteriner hekime başvurulmalıdır.
- Diş Eti İltihabı (Gingivit): Diş taşları köpeklerin dişlerine yapıştıklarında bakteriler yayılmayı sürdürürler. Eğer vaktinde müdahale edilmezse diş etlerine girer ve diş eti iltihabı ya da bir diğer adıyla gingivit olarak bilinen hastalık ortaya çıkar. Köpeklerde diş eti iltihabı sinsi bir şekilde ilerler ve ilk belirtileri fark etmek zordur. Bunun için herhangi bir sorun olup olmadığından emin olmak adına köpeklerin düzenli olarak kontrol edilmeleri oldukça önemlidir.
- Periodontitis: Köpeklerin dişlerinde tartar birikmesine bağlı olarak gelişebilen periodontitis, genellikle ağız kokusu ve diş eti iltihabı ile kendini belli eder. Eğer vaktinde önlenemezse köpeklerin burnuna ve gözüne kadar ilerleyen bir enfeksiyona zemin hazırlanmış olur.
Köpeklerin dişlerindeki tartarlar nedeniyle meydana gelen diş eti hastalıklarının tedavi edilmemesi kalp, ince bağırsak, böbrek gibi hayati organları etkileyebilen çok büyük enfeksiyonlara da neden olabilir.
Köpeklerde Diş Taşının Önlenmesi İçin Neler Yapılmalı?
Köpeklerde diş taşı temizliği için bir veteriner hekime başvurulmalıdır. Veteriner hekimler taşların temizliği ve sonrasında bir süre antiseptik solüsyonlar ve antibiyotik kullanımını önerebilirler. Bunların yanı sıra diş taşı oluşumu birkaç noktaya dikkat edildiğinde kolayca önlenebilen bir durumdur. Diş taşlarının oluşumunu önlemek adına yapılabilecekler ise şunlardır:
Düzenli Diş Fırçalama
Köpeklerde tartar oluşumunun önlenmesi için alınabilecek önlemlerin başında dişlerin fırçalanması gelmektedir. Bunun için öncelikle uygun bir köpek diş fırçası ve diş macunu edinmek gerekir. Dişlerin her gün fırçalanması ile ileride yaşanabilecek diş eti hastalıklarının önüne geçilebilir.
Kaliteli Köpek Maması Kullanmak
Köpeklerin diş sağlığı tükettikleri mamanın kalitesi ve türünden etkilenir. Bu nedenle de diş taşlarını azaltan ve periodontal hastalıkların başlamasını engelleyen kaliteli köpek mamaları tüketmelerine dikkat edilmelidir. Ayrıca köpeklerin diş sağlığını destekleyen köpek bisküvileri de verilebilir.
İlginizi çekebilir: Köpek Maması
Diş Dostu Köpek Oyuncakları Tercih Etmek
Köpekler için oyuncak seçimi yaparken oyuncağın diş ve diş etlerine zarar vermeyeceğinden emin olmak gerekmektedir. Bu anlamda köpeğin dişlerinin güçlendiren ve temiz kalmaları için özel olarak üretilmiş köpek oyuncakları arasından seçim yapılmalıdır. Diş dostu oyuncaklar, köpeklerin eğlenceli vakit geçirmelerini sağlarken bir yandan dişlerinin temizliğinde de önemli rol oynarlar.
Diş Taşı Giderici Ürünler Kullanmak
Köpeklerde tartar oluşumunu önleme ve var olan tartarı gidermek için toz formda diş taşı giderici ürünler bulunmaktadır. Bu ürünler köpeklerin kuru ya da konserve mamalarına katılarak kullanılırlar. Böylece diş hastalıkları, diş çürükleri ve diş kayıplarının önüne geçilebilir.
Sonuç olarak köpeklerde diş taşı oluşumu henüz ortaya çıkmadan önlenmelidir. Bu nedenle köpeğinizin ağız ve diş bakımına dikkat etmelisiniz. Ayrıca köpeğinizde yemek yeme konusunda bir isteksizlik, aşırı salya akıntısı ya da kötü ağız kokusu gibi belirtiler ile karşılaşırsanız en kısa zamanda bir veteriner hekime danışmalısınız.
Köpeklerde Koku Alma Duyusu konulu yazımızı da okumak ister misiniz?
