Köpekler, içgüdüleri ile yaşayan sosyal canlılardır. İnsanlar ile birlikte yaşamaya başlamadan önce doğada sürüler halinde yaşayan bu hayvanların temel davranışlarından vazgeçeceklerine inanmak, doğaya aykırı hareket etmelerini istemek ile aynı anlama gelmektedir. Köpeklerin doğasını göz ardı etmemiz durumunda bizlerle birlikte uyumlu bir şekilde yaşamalarını sağlamak zorlaşacaktır. Köpek dostlarımız doğaları gereği ısırır, havlar, kemirir, koklar ve üremek isterler. Bu davranışlar onlar için son derece normaldir. Köpeklerin davranışlarında sahipleri ile olan ilişkiler de etkilidir. Köpek sahiplerinin evcil dostlarına karşı tutarlı tutumları davranışlarının değiştirmesini sağlayabilir. Fakat başlarda çok da zararlı gibi görünmeyen davranışlar istenilen yönde düzeltilmezse bu durumda davranış bozukluğuna dönüşür ve kalıcı bir hal alırlar. Köpeklerde davranış bozuklukları arasında en sık karşılaşılanlardan birisi ise kaka yeme sorunudur. Köpek sahipleri, kaprofaji olarak da adlandırılan dışkı yeme durumuna genellikle anlam veremez. Ancak bir köpeğin neyi neden yaptığını bilmek, davranışı tedavi etmek adına oldukça önemlidir. Peki, köpeklerde kaka yeme davranışı neden kaynaklanır? Bu sorunun önüne geçmek mümkün müdür?
Köpeklerde Kaka Yeme Problemi ve Nedenleri
Köpeklerde dışkı yeme problemi kedilere göre çok daha sık görülen bir durumdur. Köpekler genellikle kendi dışkılarını yeme eğilimindedir. Ancak pek çok köpek, kedi gibi diğer hayvanların dışkılarını da yiyebilmektedir. Köpek dostlarımızda görülen bu davranış probleminin altında fizyolojik ve psikolojik birçok neden yatmaktadır. Sorunun çözümü için öncelikli olarak nedeni tespit edilmeli ve bu doğrultuda önlemler alınmalıdır.
Yetersiz Beslenme
Köpeklerde kaka yeme davranışının altında yatan en önemli nedenlerden birisi yetersiz beslenmedir. Çok aç ya da vitaminsiz kalan köpekler, kendi dışkılarını yemeye yönelebilirler. Bu, çok sağlıksız bir durumdur. Çünkü dışkı, içerisinde vücuttan atılması gereken mikropları da içermektedir. Bu da köpeğin hastalıklara açık hale gelmesi demektir. Dışkı yeme davranışı gösteren köpekler diğerlerine göre daha çabuk hastalanabilirler. Özellikle kedi ve at gibi diğer hayvanların dışkılarını yiyen bir köpek, o hayvanların sahip olduğu bazı paraziter veya mikrobiyal hastalıklara yakalanabilmektedir.
Bunların yanı sıra kedi maması protein bakımından zengindir. Bu nedenle kedi dışkısı ve dolayısıyla kedi kum kabı köpeklere çok cazip gelebilir. Eğer evinizde kedi besliyorsanız kum kabının köpeğiniz için toksik olabilme ihtimalini göz önünde bulundurarak dışkı yeme davranışını bir an önce kontrol altına almalısınız.
Stres ve Can Sıkıntısı
Köpek dostlarımızda kaka yeme davranışını tetikleyen bir diğer faktör ise strestir. Özellikle uzun süre bir yerde kapalı kalan ya da sürekli bağlı duran yalnız köpekler, dışkı yeme davranışı sergileyebilirler. Fakat unutulmamalıdır ki, köpeği bir yere kapatmak ya da bağlı tutmak köpek bakmak değildir. Köpekler daha önce de değindiğimiz üzere sosyal canlılardır. Ayrıca oldukça enerjiktirler. Bu nedenle onları bir yerde bağlı tutmak ya da bir yere hapsetmek ruhsal çöküntü yaşamalarına sebep olabilir. Sonuç olarak aşırı stres nedeniyle dışkı yeme davranışını gösterebilirler.
Yine sağlıklı ve mutlu köpekler de dışkı yeme davranışı gösterebilirler. Ancak bu çok nadir görülen bir durumdur. Eğer evcil dostunuzun dışkı yediğini görürseniz ona kızmak yerine herhangi bir sağlık problemi olup olmadığından emin olmanız gerekir.

Dışkısını Yaptığı İçin Cezalandırmak
Yapılan araştırmalar, yanlış yere dışkıladığı için sahibi tarafından cezalandırılan köpeklerin kaka yeme problemi yaşadıklarını ortaya koymuştur. Çünkü yanlış yere dışkısını yapan köpek cezalandırılmaktan korktuğu için kanıtı ortadan kaldırmak ister ve dışkısını yiyebilir. Bu davranış, bir köpeği sert bir şekilde azarlayarak ya da vurarak eğitmenin ne kadar hatalı olduğunu ve köpekler üzerinde ne gibi olumsuz etkiler bıraktığını ortaya koymaktadır. Bu nedenle köpek tuvalet eğitimi sırasında ya da diğer eğitimlerde kesinlikle şiddete başvurulmamalıdır.
İlginizi çekebilir: Köpek tuvalet ve çiş pedleri
Sağlık Sorunları
Köpeklerde kaka yeme sorunun altında herhangi bir sağlık problemi de yatıyor olabilir. Yine yapılan araştırmalara göre pankreas yetersizliği ve iç parazit gibi durumlar dışkı yeme davranışını tetikleyici etki yaratabilmektedir. Eğer köpeğin kaka yemesi iç parazitten kaynaklanıyorsa belli zamanlarda bu davranışı çok daha sık gösterirler. Bu olumsuz davranışın ortadan kaldırılabilmesi için iç parazit tedavisine başlanmalı ve köpeğin aşıları kesinlikle aksatılmamalıdır. Çünkü tedavi edilmeyen bu davranış çok daha rahatsız edici bir boyut kazanabilmektedir.
Pika Sendromu
Köpeklerde pika sendromu yabancı madde yeme eylemi olarak da adlandırılabilir. Bu hastalık yalnızca köpeklere özgü bir hastalık değildir. İnsanlar da dahil olmak üzere diğer pek çok canlıda görülebilir. Köpeklerde görülme nedeni ise genellikle vitamin ve demir eksikliğidir. Vücudunda demir ve vitamin eksikliği olan köpekler, bu eksikliği dışkı yiyerek telafi etmeye çalışabilirler.
İlginizi çekebilir: Köpek vitaminleri
Yavruları Temizleme
Yeni doğum yapan anne köpekler yavrularını yalnızca yalayarak temizleyebilirler. Çünkü parazit, böcek ve sinekler dışkı kokusunu alır ve dışkının bulunduğu bölgeye gelebilirler. Ayrıca taşıdıkları hastalıkları minik ısırıklar ile yavrulara aktarabilirler. Bu durumun farkında olan anne köpekler, yavrularının yaptıkları dışkıları içgüdüsel olarak yerler ve ortadan kaldırırlar.
Bunların yanı sıra yavru köpekler de zaman zaman kendi dışkılarını yiyebilirler. Yavru köpeğin kaka yemesi genellikle dışkılamasına izin verilen yerleri kesin olarak ayırt edememesinden kaynaklanır. Bu nedenle de yanlış bir şey yapmış olma ihtimaline karşı dışkısını yiyerek kanıtı yok etmek isteyebilir.
Köpeklerde Kaka Yeme Davranışı Nasıl Önlenir?
Köpeklerin dışkı yemesi pek çok problemi beraberinde getirebilir. Bunların başında ise sürekli ya da tekrarlayan parazit enfeksiyonları gelmektedir. Yine dışkı yiyen köpeklerde mantar ve kusma problemleri de görülebilir. Hatta kedi dışkısı toksoplazma dahi bulaştırabilmektedir. Bu nedenle köpeğinizde aşağıdaki belirtileri görüyorsanız bir an önce veteriner hekime başvurmalısınız.
- İdrar miktarında artış
- İshal
- Kötü kokan nefes (Halitosis)
- Kilo kaybı
- Su tüketiminde değişiklik
- Dışkı kusma
Veteriner hekim, petinizin dışkı yeme davranışı altında yatan nedeni teşhis etmek için bazı testler yapar ve tedavi yöntemleri konusunda sizi bilgilendirir. Yine köpeklerde kaka yeme probleminin tedavisi davranışın tıbbi ya da davranış bozukluğu kaynaklı olmasına göre değişiklik göstermektedir. Eğer sorun gıda yetersizliğinden kaynaklanıyorsa dengeli bir diyet ile üstesinden gelinebilir. Ancak problem davranış bozuklukları ile ilgili ise bu durumda tedavi süreci biraz daha uzamaktadır. Çünkü böyle köpekler ile özel olarak ilgilenmek gerekir. Bu doğrultuda köpek dışkı yaptıktan sonra dışkısını yemesini önlemek için ödül maması verilebilir. Yine sokaktaki dışkıları yemesini önlemek için kayışlı tasma ile gezdirilmesi ve dışkılardan uzak tutulması da etkili olabilir.
Bunların yanı sıra köpeğin dışkısını yemesini önlemek için dışkının tadını değiştirme yoluna da başvurulabilir. Bunun için mamasına yerken lezzet veren ancak sindirim sırasında acılaşan katkılar kullanabilirsiniz. Ancak unutmamalısınız ki, bu yöntem her köpekte etkili olmaz. Sonuç olarak köpeklerde kaprofaji yani kaka yeme davranışının ortadan kaldırılması için çabalarken yumuşak ve sevecen davranılmalı ancak kesinlikle net ve tavizsiz olunmalıdır. Hepsinden önemlisi ise oluşturulan disiplinde tutarsız davranmaktan kaçınmaktır.
Köpeklerde İdrar Kaçırma Sorunu konulu yazımızda ilginizi çekebilir.