Cinsel olgunluğa ulaşan kedilerde kızgınlık dönemi daha çok sonbahar veya ilkbahar mevsimlerinde görülmeye başlanır. Kızgınlık dönemi dişi ve erkek kedilerde farklı şekillerde seyretse de temel olarak hormonların baskısı sonucu ortaya çıkar ve aynı etkiyi gösterir. Yükselen hormon seviyeleri her iki cinsi de eş arayışına iter. Özellikle evde bakılan ve kısırlaştırılmamış kedilerde bu dönem kedi sahipleri için can sıkıcı bir süreç olabilir. Peki, kedilerde kızgınlık döneminde ne yapılabilir?
Kedilerde Kızgınlık Dönemi Nedir ve Neler Yapılabilir?
Kedilerde kızgınlık, yukarda da bahsettiğimiz gibi hormonların baskısı nedeniyle kedilerin çiftleşme isteğinin belirgin şekilde ortaya çıkmasıdır. Kedilerdeki görülebilecek kızgınlık dönemi erkek ve dişi kedilerde genellikle farklı yaş aralıklarında başlar. Erkek kediler de ortalama 7-11 ay civarındayken dişi kedilerde 6 ay civarında başlar. Ancak bu süre hem erkek hem dişi kedi için biraz daha önce veya sonra da olabilir. Örneğin 4 ay civarında bile ilk kızgınlık dönemine giren dişi kediler görülebildiği gibi ilk kızgınlıkla birlikte 5 ay civarında gebe kalan kedilerin olduğu da bilinmektedir.
Yetişkin kedilerde ise düzenli kızgınlık belirtileri daha çok Mart-Nisan ve Eylül-Ekim aylarında görülür. Elbette farklı zaman dilimlerinde de kızgınlık görülebilir ancak kızgınlık belirtilerinin en yaygın görüldüğü aylar, bahsi geçen aylardır. Bu durumun bir istisnası ise dişi kedilerin ovaryum kisti nedeniyle sürekli olarak kızgınlık belirtisi göstermesidir. Bu durumdaki kediler tedavi edilmedikleri sürece sürekli olarak kızgınlık belirtisi göstermeye devam ederler.
Kedilerde kızgınlık döneminde ne yapılabilir sorusunun yanıtını ise şu şekilde verebiliriz;
- Kızgınlık döneminde ki bir kedi için sakinleşmesi amacı ile yapılabilecek şeylerin sayısı çok fazla değildir. Belki biraz oyun oynamak veya dikkatini dağıtmaya yönelik yollara başvurmak işe yararmış gibi görünse de bu sadece bir kaç dakikalık sakinleşme getirir. Hormon seviyesi ne kadar yüksekse kedinin kızgınlık belirtileri de o kadar belirgindir.
- Bir veteriner hekimden yardım alabilirsiniz ancak hormon aktivitesini düşürmeye yönelik olarak uygulanan hormon uygulaması pek önerilen tedavi şekli değildir. Özellikle dişi kediler de kızgınlık belirtilerini bastırmak için hormon kullanılması, rahim iltihabı riski nedeni ile çok daha fazla probleme neden olabilir.
- Kızgınlık döneminde kediler çiftleşme isteği ile evden kaçmak isterler. Bunun içinde her fırsatı değerlendirmekten kaçınmazlar. Bu nedenle özellikle apartmanların üst katlarında oturanlar pencerelerine dikkat etmelidir. Çünkü en fazla yüksekten düşme vakaları kedilerin kızgınlık dönemlerinde meydana gelmektedir. Bunu engellemek için pencerelerinize sineklik takabilirsiniz.
- Evinizde hem erkek hem de dişi kediniz varsa ve kısırlaştırılmamışsa mutlaka çiftleşeceklerdir. Bu nedenle kızgınlık belirtileri geçene kadar ayrı alanlarda tutmalı ve bir araya gelmemeleri için çok dikkatli olmalısınız. Ancak istenmeyen bir gebeliği önlemenin en iyi önlemi ise ileride yavru almayı düşünmüyorsanız en az birisini hatta eğer mümkünse her ikisini birden kısırlaştırmaktır.
Kedilerde Kızgınlık Döneminde Davranışlar Nasıl Oluyor?
Kızgınlık döneminde erkek veya dişi kedilerin tepkileri ufak tefek farklar dışında genellikle aynıdır. Evden kaçmaya çalışmak, sürekli miyavlayarak ortalıkta dolaşmak, zaman zaman çiş veya kakasını ortalık yere yapmak, özellikle erkek kedilerin inanılmaz derece de kötü kokulu idrar yapması ve bunu evin her yerine yapabilir olması, zaman zaman agresif davranışlar içerisine girmek, yemek yemeyi azaltmak gibi belirtiler sıklıkla göze çarpar. Ayrıca tüm bu davranışlar kediden kediye değişiklik gösterebilir.
Bu dönemde çıkarılan sesler her zaman duymaya alışık olduğunuz seslerden farklı olabilir. Bazen ansızın yüksek sesle miyavlamalar olabilse de genellikle ve sık sık kuş cıvıltısı benzeri seslerle söylenerek ortalıkta dolaşabilirler.
İlginizi çekebilir: Kedi Malzemeleri
Çoğunlukla kuyruk havada dik olarak tutulur ve bulduğu her şeye vücudunu sürtme isteği içindedir. Ayaklarınızın altında çok fazla dolaşıp bacaklarınıza sürtünmek isteyeceklerinden yürürken hem onun hem de sizin zarar görmemeniz için dikkatli olmalısınız.
Kedilerde Kızgınlık Dönemi Ne Kadar Sürüyor?
Kedilerde kızgınlık döneminin süresi erkek ve dişi kedi için farklıdır. Dişi kedilerde normal koşullar altında kızgınlık döneminin süresi ortalama 10-12 gün kadardır. Bu süre kedinin cinsine, bireysel farklılıklara ve ortam koşullarına bağlı olarak değişebilir.
Erkek kedilerde ise aslında belirli bir süreden söz etmek pek mümkün değildir. Erkek kediler dişi kedilerin kızgınlık döneminde salgıladıkları hormon kaynaklı kokuları aldıkları sürece kızgınlık belirtisi göstermeye devam ederler. Yani aslında erkek kedilerin kızgınlık süresi, dişi kedilerin kızgınlık süresi ile paraleldir diyebiliriz.
Kediler Kızgınlık Döneminde Nasıl Olur? Acı Çeker Mi?
Kedilerin kızgınlık döneminde acı çektiği düşünülse de aslında bu doğru değildir. Çünkü kediler hormon baskısı nedeni ile içgüdüsel davranışlar sergilerler. Yukarıda da bahsettiğimiz bu davranışlar kediler için tamamen normal davranışlardır. Tüm o bağırıp çağırmalar ve evden kaçmaya çalışmalar tamamen çiftleşme isteğinin içgüdüsel bir dışa vurum şeklidir.
Ancak bu süreç acı içermese bile kedi için stresli bir dönem olduğu da gerçektir. Bazen yoğun stres hali yemek yemeyi engelleyebilir. Bu da özellikle erkek kedilerde sürecin uzunluğuna da bağlı olarak aşırı zayıflamaya neden olabilir. Aşırı zayıflık, yemek yememe ve stres nedeni ile bağışıklık sisteminde meydana gelebilecek zayıflıklar başka problemlere neden olabilir.
Kediler Kızgınlık Dönemine Girdiğinde Neden Bağırır?
Kedilerin kızgınlık döneminde bağırma nedeni kendisini potansiyel eşine duyurabilmek ve ilgi çekmektir. Kızgınlık dönemi ile birlikte ortaya çıkan çiftleşme isteğinin baskısı ile özellikle yüksek yerlere çıkarak bağırarak miyavlamak, çığlık benzeri sesler çıkarmak tamamen içgüdüsel bir davranış biçimidir. Özellikle bu dönemdeki çığlık veya yüksek sesli miyavlamanın diğer bir sebebi de erkek kediler arasındaki rekabet nedeniyledir. Çünkü bu dönemde erkek kediler rakipleri ile çok sık kavga ederler.
Erkek Kedilerin Kızgınlık Dönemi
Erkek kedilerin kızgınlık dönemi dişi kedilerinkine kıyasla çok daha zorlu geçer. Yemek yememe, evden kaçmak için büyük bir savaş vermek, bağırıp çağırarak ortalıkta dolaşmak ve bölge işaretlemek amacı ile tuvalet kabı dışında her yere idrar yapmak en yaygın belirtilerdir. En kötüsü ise doğada yaşayan erkek kedilerin diğer erkek kedilerle sık sık çiftleşme yüzünden kavga etmeleridir. Bu yüzden sık sık yaralanmalar, yüksekten düşmeler yaşanmakta ve hatta ölümler meydana gelebilmektedir.
Dişi Kedilerde Kızgınlık Dönemi
Dişi kedilerde görsel belirtiler erkek kedilere oranla daha azdır. Sık sık miyavlayarak dolaşmak, sürekli sürtünme isteği ve nadiren sağa sola çiş yapma gibi belirtiler gözlemlenebilir. Normal süreç yaklaşık 10 gün sürer ve sonra sona erer. Yumurtalık kisti olan kedilerde bu süreç neredeyse hiç bitmez ve mutlaka tedavi gerektirir. Bu dönemde yalancı hamilelik veya rahim iltihabı gibi hastalıklar daha sık olarak görülebilir.
Kedilerde Sık Görülen Hastalıklar konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
