Kedilerde kanlı idrar ya da diğer adıyla hematüri hemen hemen tüm kedi sahiplerinin hayatlarının bir döneminde yaşamak zorunda kaldıkları bir sorundur. Böbrek hastalıkları, kötü beslenme, idrar yolu taşları, enfeksiyonlar, idrar kesesinde lokalize olmuş tümör veya kistler ya da nedeni belirsiz sistitler sorunun oluşumunu tetikleyen faktörlerdir. Sorunun nedenine bağlı olarak bir iki haftada düzelebilir veya aylarca ve hatta yıllarca sürebilir.
İlk görüldüğünde hasta sahibini paniğe sürükleyen bu durum her zaman korkulduğu gibi olmayabilir. Bazen nedeni belirsiz şekilde kedilerin idrarlarında kanlı bir görüntü olabilir ancak bu bir kaç kez tekrar ettikten sonra kaybolabilir. Bu nedenle panik olmadan iyi bir gözlem yaparak ve kedinizin tuvalet kabını iyice inceleyerek ondan sonra veteriner hekiminiz ile irtibat kurunuz.
Kedilerde Kanlı İdrar Neden Olur?
Kedilerde kanlı idrar veya idrar yolu hastalıkları oldukça yaygın bir şekilde görülür. Bir oran vermek gerekirse yaklaşık olarak % 70-75 kadarı diyebiliriz. Bunun nedenleri arasında bir çok sebep vardır. Bu sebeplerin en önemlileri arasında aşağıdakileri sayabiliriz;
- Genetik nedenler,
- Böbrek hastalıkları,
- Travmalar,
- Genital bölgedeki hastalıklardan kaynaklı olası kanamalar
- İdrar taşları veya kumları,
- İdrar kesesi ve idrar yolu enfeksiyonları,
- İdrar kesesi tümör veya kistleri
- Kötü beslenme,
- Kedilerin çok az su içmesi,
- Zehirlenmeler,
- Bazı ilaçların yan etkileri
- Bazı vitaminlerin idrarın rengini kırmızıya boyayarak yanılgıya neden olması
Kedilerde Üriner Sorun Belirtileri Nelerdir?
Normal koşullarda kediler oldukça titiz canlılardır ve tuvalet kabının dışında bir yere idrar yapmaları pek mümkün değildir. Eğer kediniz tuvalet kabının dışında bir yerlere çişini yapıyorsa bunun nedenini mutlaka araştırmalısınız. Ya tuvalet kabı kirlidir, ya bir şeyi protesto ediyordur ya da idrar yolları ile ilgili bir sorun vardır. Eğer idrarını tutmakta zorluk çekiyorsa o zaman bulunduğu yere çişini kaçırması kaçınılmaz bir durumdur.
İdrar yolları enfeksiyonu veya idrar yolu taşı sorunu yaşayan kediler, sık sık tuvalete girip çıkar ve bu arada sıkıntı içerisinde miyavlayabilirler. Tuvalet kabında çiş yapıyor gibi otursalar bile idrar yapamadıklarını veya sadece bir kaç damla yapabildiklerini görebilirsiniz. Bu sırada idrarlarında kan görülebilir veya görülmeyebilir.
İlginizi çekebilir: Kedi Tuvaletleri
Bazen idrar taşları nedeni ile tam bir tıkanma gelişir ve bu durumda kediler acı içinde miyavlayarak ve etrafa çiş damlatarak dolaşabilirler. Bu belirtiyi gösteren kedilerin idrarında kan görülmesi normaldir. İdrar taşları nedeni ile tam tıkanmanın olduğu kedilerde karın bölgesi şişer ve ağrılı hale gelir. Bu durumdaki bir kediyi hiç vakit geçirmeden bir veteriner hekime götürmek gerekir.
Kısaca toparlamak ve özetlemek gerekirse en çok görülen belirtiler şu şekilde sıralanabilir;
- İdrar kaçırma
- İdrar yapma sırasında anormal miyavlama
- İdrarda kan görülmesi
- Sıklıkla idrar yapma ya da idrar yapma pozisyonu alma
Eğer kedinizde bu belirtilerden bir veya bir kaçını görüyorsanız mutlaka bir veteriner hekimden yardım alınız. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir noktayı da belirtmeliyiz. Kediler ileri aşamaya gelmiş durumlarda kendilerini çevrelerinden soyutlayarak gizlenmeyi tercih edebilirler. Eğer kedinizle yeterince ilgilenmiyorsanız bu durum olayı gözden kaçırmanıza neden olabilir. Bu nedenle sık sık kum kabını kontrol ederek idrar miktarını ve idrarda kan olup olmadığını kontrol etmelisiniz.
Kedilerde Kanlı İdrar Nasıl Teşhis Edilir?
Kedilerde hematüri için bir çok neden olduğundan sorunun altında yatan nedeni bulmak için bir çok tahlil ve görüntüleme yöntemi kullanmak gerekebilir. Bu yöntemler arasında idrar tahlili, mikroskobik incelemeler, röntgen, ultrason, kan tahlili ve kan sayımı sayılabilir. Bazen hematürinin sebebini kolayca bulmak mümkün olsa da tüm bu yöntemlerin bile yetmediği durumlar söz konusu olabilir. Bu nedenle hasta sahibinin vaka hakkındaki gözleme dayanan bilgileri hastalığın nedenlerini bulma konusunda oldukça yardımcı olabilir.
İdrar taşlarının farklı yapılarda oluşu taşın cinsinin belirlenmesini de zorunlu kılmaktadır. Çünkü uygulanacak tedavi taşın cinsine göre belirlenmektedir. En sık karşılaşılan struvit veya okzalat taşları kedi idrarındaki kanın en önemli nedenleri arasındadır. İdrarın santrifüj edilmesi sonucu elde edilen tortu mikroskop altında incelenerek kristallerin cinsi hakkında net bir bilgi edinmek mümkündür.
Uzun süreli ve şiddetli hematüri vakalarında hastada anemi oluşması ihtimaline karşı sık sık kan sayımı yapılmalı ve gerekirse bu yönde tedavi uygulanmalıdır.
Kedilerde kanlı idrarın teşhisinin hemen yapılamadığı vakalarda hastayı bir süre veteriner hekim gözetiminde bırakmak gerekli olabilir.
Kedilerde Kanlı İdrar Tedavisi
Kedi idrarındaki kan hasta sahibi için korkutucu olabilir. Ancak bir çok vaka genellikle başarı ile tedavi edilebilmektedir. Bazı vakalar ise oldukça uzun süre de tedavi edilebilmekte veya ömür boyu kontrol altında tutulmak zorunda kalabilmektedir.
Böbrek sorunlarından kaynaklanan kanlı idrar vakalarının tedavisi böbreğe yönelik tedavilerin başarısına bağlıdır. Böbrek kistleri, tümörleri veya böbrek içerisinde yerleşen taşlar cerrahi müdahale ile alınarak düzeltilebilir. Ayrıca travmatik nedenlerle meydana gelen idrar kesesi yırtılmaları da cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilir.
İdrar kesesi enfeksiyonları ise uygun antibiyotik tedavileri ile düzeltilerek kanama nedeni ortadan kaldırılabilir. İdiopatik olarak nitelendirilen bazı vakalarda nedeni bulmak pek mümkün olmadığından tamamen semptomatik bir tedavi uygulanması gerekebilir. Yine zehirlenmelere bağlı olarak ortaya çıkan kanamalar uygun serum, vitamin ve antibiyotik uygulamaları ile tedavi edilebilir.
Kedilerde kanlı idrar gelmesinin en büyük nedenlerinden olan idrar taşlarında tedavi taşın türüne bağlı olarak değişiklik gösterir. Tıkanmaya neden olan kristalin cinsi belli olduktan sonra kese içine uygulanacak kristalleri eritmeye yönelik uygulamalar yapılabilir. Ayrıca kese içerisinin bir sonda yardımı ile yıkanması, sonda ile dışarı alınamayacak kadar büyük taşlar içinse cerrahi müdahale uygulanması gerekebilir.
Kese içerisindeki idrar taşı veya kristaller temizlendikten sonra taşın türüne göre uygun bir diyet mama seçerek kullanılması gerekir. Bu çok önemlidir. Çünkü struvit kristali olan bir kedinin tüketmesi gereken mama ile okzalat kristali bulunan bir kedinin maması aynı değildir. Bu nedenle her iki idrar yolu kristalinin ortaya çıkışı farklı pH değerlerinde olduğundan mama seçimi konusu ciddiye alınmalı ve asla ihmal edilmemelidir.
İlginizi çekebilir: Kedi Maması Çeşitleri
Özellikle erkek kedilerde idrar yolu kanalındaki daralma nedeni ile sık sık tıkanmalara neden olan idrar taşları veya kristalleri hastanın çok sıkıntı çekmesine neden olabilir. Hatta geç kalınan vakalarda böbrek kayıpları ve hatta hayati tehlike bile oluşabilir. Bu nedenle erkek kedilerde sık tekrar eden kanlı idrar vakalarında urethrostomy operasyonu düşünülmelidir.
Kedilerde İdrarda Kanı Önleyici Tedbirler Nelerdir?
Kedinizin yaşamını sağlıklı sürdürmesi ve idrarında kan görülmesine neden olan problemleri yaşamaması için bazı tedbirleri almalısınız. Bu tedbirler arasında en önemlisi beslenmedir. Doğru bir beslenme ile özellikle idrar taşları ve idrar yolu enfeksiyonları gibi sorunların tedavisinin yanı sıra hiç ortaya çıkmamasını sağlamak da mümkündür. Kedinizin idrar pH’sını uygun bir aralıkta tutmak için veteriner hekiminizin hem mama hem de ilaç ve gerekli olabilecek takviye ürün tavsiyelerine uymalısınız. Önlem olarak kullanılacak mama ile tedavi için kullanılacak mamalar farklılık gösterebilir. Ancak her ne olursa olsun her zaman gerçekten kaliteli bir kedi maması kullanmanız bu sorunları yaşama olasılığınızı azaltacaktır.
Kedinizin kum kabını sıklıkla kontrol etmeli, idrar rengi, idrar miktarı veya kan gibi değişimlere karşı dikkatli olmalısınız. Bu tür değişiklikleri mutlaka veteriner hekiminize bildirmeli ve gerekirse yardım almalısınız. Bir tedaviye başlamışsanız hem tedaviye hem de önleyici tedbirlere harfiyen uymalısınız.
Ayrıca idrar yollarındaki rahatsızlıklar hakkında pH seviyesindeki değişimleri göstererek kısmen de olsa fikir veren kedi kum çeşitlerinden de kullanabilirsiniz.
Kedilerde Kızgınlık Döneminde Ne Yapılabilir? konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
