Kediler, temiz olmaları ile ünlü evcil hayvanlardır. O kadar ki, hiç üşenmeden saatlerce kendilerini yalayarak temizleyebilirler. Yine kum kapları temiz olduğu sürece başka yere değil tuvaletlerini kum kabına yapmayı tercih ederler. Bu nedenle de kedilerin tuvalet eğitimi diğer evcil hayvanlarınkinden daha kolaydır. Ancak hayatımızı paylaştığımız bu sevimli canlıları çok iyi gözlemlememiz, kendilerine yetemedikleri durumlarda onlara yardımcı olmamız gerekir. Kedilerde gözlemlememiz gereken önemli konulardan birisi de idrar sıklığıdır. Sağlıklı bir kedi günde ortalama 2-3 kez idrar yapar. Ancak daha fazla ve sık ya da az idrar yapması çeşitli hastalıklara işaret ediyor olabilir. Bu nedenle kedilerde idrar sorunları ile karşılaşmamak için idrar miktarı, sıklığı, rengi ve yoğunluğu gibi kriterler sürekli gözlemlenmeli, herhangi bir değişiklik olması durumunda mutlaka veteriner hekim ile iletişime geçilmelidir.
Kedilerde İdrar Sorunları Nelerdir?
Kediler, ciddi idrar sorunları yaşayabilirler. Bu nedenle kediniz tuvaletini kum kabına yapmadığında onu suçlamadan önce bir sağlık sorunu yaşıyor olabileceği ihtimalini göz önünde bulundurmanız gerekir. Bu doğrultuda kedilerde sık görülen idrar sorunlarını kısaca aşağıdaki gibi açıklayabiliriz.
● Sık Sık İdrara Çıkma
Kedilerde idrar sorunları arasında sık idrara çıkma da yer alır. Eğer kediniz çok sık idrarını yapıyor ve bu sırada acı çeker gibi bağırıyorsa hiç vakit kaybetmeden bir veteriner hekime başvurmalısınız. Kedilerde sık idrara çıkma genellikle idrar kesesi iltihabı (sistit) ve idrar yolları kumu gibi sorunlara işaret etmektedir. Özellikle erkek kedilerde daha çok görülen bu durum, ciddiye alınmalı ve belirtiler kesinlikle gözden kaçırılmamalıdır. Çünkü erkek kedilerde bazen idrar yolu geçici olarak tıkanır ve kedi idrar yapmada ciddi bir zorluk yaşamaya başlar. Ancak belirtiler dikkate alınmazsa bu durum tam bir tıkanma haline dönüşür ki bu durumda kediniz hiç idrar yapamaz hale gelebilir. Bu durumda bir süre sonra üremi meydana geleceğinden, kedi yaşamını yitirebilir.
● İdrar Kaçırma
Daha önce de değindiğimiz üzere kediler tuvaletlerini kum kabına yapmayı tercih eden canlılardır. Yani olur olmaz yere çiş yapmazlar. Eğer yapıyorlarsa bu bir sorun olduğu anlamına gelir. Kedilerde idrar kaçırma sorunu çiftleşme isteğinden kaynaklanabilir. Özellikle bahar aylarında ve ergenlik dönemlerinde (1 yaş civarı) ev içerisinde bile olsalar hormonların da etkisi ile işaretleme amaçlı olarak çeşitli yerlere idrar yapabilirler. Ancak kedilerin eve çiş yapması bir hastalıktan da kaynaklanıyor olabilir.
Kediniz gece uyurken yatağına birkaç damla kadar idrar yapabilir ya da zaman zaman evinizin bazı yerlerinde idrar gölü ile karşılaşabilirsiniz. Böyle bir durumda evcil dostunuzun tuvalet eğitimini unuttuğunu zannetmeyin. Kediniz idrar yolu enfeksiyonu yaşıyor olabilir. Bu da idrarını ne zaman ve nereye yapacağını kontrol edememesine neden olabilir. Enfeksiyon idrar kesesinde yangıya neden olur ve sıkıştığı için dışarı çıkmaya ya da kum kabına gitmeye vakit bulamaz.
İlginizi çekebilir: Kedi Tuvalet Ürünleri
Tüm bunların dışında evcil dostunuzun idrar kaçırmasının nedenleri arasında prostat sorunları, zaman zaman artrit ya da nörolojik problemler de olabilir. Bu nedenlerin her biri özel bir tedavi ve önleyici tedbir gerektiren durumlardır.
● İdrar Yapamama
Kedilerde idrar sorunları arasında idrar yapmada zorlanmadan da bahsedebiliriz. Bu sorun hem erkek hem de dişi kedilerde görülebilmektedir. Ancak erkek kedilerde dişilere oranla daha çok görülür. Kedilerde idrar yapamama; idrarla atılması gereken maddelerin kana karışmasına, idrar kesesinin aşırı gerilmesine, acil müdahalede bulunulmaması halinde ise idrar kesesinin yırtılmasına ve kedinin yaşamını yitirmesine neden olabilir.
Bir kedinin idrar yapamamasının en önemli nedenlerinden birisi idrar taşlarıdır. Yine idrar yollarında oluşan idrar plağı, bakteriyel enfeksiyon, anatomik bozukluklar ve davranış problemleri de kedinin idrar yapamamasına yol açabilir. Bu durumdan etkilenen kediler kum kabından farklı bir yere idrar yapabilir, sık sık idrar yapma pozisyonu almalarına rağmen yapamaz ve inleme benzeri sesler çıkarabilirler. İlerleyen vakalarda ise idrardaki atıkların geri emilimi sonucu kana karışması nedeniyle tüm sistem etkilenir ve kusma, denge kaybı, uyuşukluk hali, iştahsızlık ve tamamen içe kapanma gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Erken tanı diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi idrar yapamama sorununda da büyük önem taşır. Bu nedenle özellikle risk grubundaki kedilerin idrar yollarının rutin olarak takip edilmesi oldukça önemlidir.
● Kanlı İdrar
Kedilerde idrarda kan sistit veya idrar taşları gibi bir sorunun varlığı halinde görülebileceği gibi başka bir hastalığın belirtisi de olabilir. Bu nedenle bir kedi sahibiyseniz kedinizin normal idrar rengini bilmeli, bir değişiklik fark etmeniz durumunda veteriner hekime başvurmalısınız. Çünkü tümörler, enfeksiyonlar, prostat sorunları, rahim iltihapları ve kısmende olsa kızgınlık dönemi nedeniyle de idrarında kan bulunabilir.
İlginizi çekebilir: Kısırlaştırılmış Kedi Maması
Kedilerde bu idrar sorunun önüne geçmek için alınabilecek bir dizi önlem vardır. Bunların başında da ilk akla gelen kısırlaştırma işlemidir. Kedilerde kısırlaştırma pek çok sorunu ortadan kaldırdığı gibi erkek kedilerde prostat, dişi kedilerde ise rahim sorunlarını tamamen önlemektedir. Diğer taraftan, hastalığın durumuna göre veteriner hekim tarafından verilmiş ilaçlar ve koruyucu önlemler mutlaka dikkatli bir şekilde uygulanmalıdır.
Kedilerin İdrar Sistemini Korumak İçin Neler Yapılabilir?
Kedilerin mesane ve böbrek sağlığı yerinde olduğunda üriner bir sorun ya da enfeksiyon yaşama ihtimalleri de düşmektedir. Bu nedenle minik dostunuzun idrar sistemini korumak için birtakım önlemler almalısınız. Bahsedilen önlemleri şöyle sıralayabiliriz:
- Bol Bol Su Verin: Kedilerde idrar sorunları ile karşılaşmamak adına bol bol su içmeleri sağlanmalıdır. Bunun için kedinizin mama kabının yanında her daim temiz ve taze su bulundurmalısınız. Ayrıca evinizin farklı noktalarına su kapları koyarak ona değişik su içme yerleri sunabilirsiniz. Bazı kediler akan sudan içmeyi çok severler. Bu anlamda kedinizi su içmeye teşvik etmek için kedi su pınarı satın alabilirsiniz.
- Stresten Uzak Tutun: Kedinizi stresten uzak tutmak zannettiğinizden çok daha önemlidir. Çünkü stres, kedilerde pek çok üriner hastalığın en önemli nedenlerindendir.
- Tuvalet Kabını Temiz Tutun: Tuvalet kabını haftada bir kez boşaltıp içerisindeki kumu yenileyin ve en az iki haftada bir de mutlaka yıkayın. Eğer evde yavru bir kediniz varsa temizliği hiç koku kalmayacak şekilde yapmayın. Çünkü bu durumda tuvalet kabındaki tüm koku yok olur ve bu da kedinizin kabın ne için orada olduğunu hatırlamasını zorlaştırabilir. Böyle durumlarda tuvaletini kabın dışına yapma gibi bir sorun ortaya çıkabilir. Ayrıca evinizde birden fazla kedi varsa ve geçinemiyorlar ise her kedi için bir tuvalet kabı bulundurmak gibi bir zorunluluk da yaşamak zorunda kalabilirsiniz.
- Beslenmesine Dikkat Edin: Evcil dostunuzun idrar sistemi ile ilgili kronik sorunları varsa sağlıklı bir mesaneyi desteklemek adına mineral içeriği ayarlanmış bir kedi maması ile beslenmesini sağlamalısınız. Eğer kediniz kısırlaştırılmış ise bu durumda kısırlaştırılmış kedi maması kullanmanız tavsiye edilebilir. Bu mamalar kilo kontrolü sağladıkları gibi içerikleri ile idrar yolu sağlığını da desteklerler.
- Oyun ve Egzersize Teşvik Edin: Kedinizi egzersiz ve oyun için teşvik etmeli ve sağlıklı bir kiloda kalmasını sağlamalısınız. Bunun için oyun isteğini artırıcı kedi oyuncakları satın alabilirsiniz.
Kedi Tırmığı Hastalığı konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
