Kediler evlerimizin neşe kaynağı canlılardır. Ancak birçok kişi bu sevimli canlıların hastalık saçtığını düşünür ve bu yanlış düşünce nedeniyle kedilere yaklaşmaktan çekinirler. Kedilerden insanlara bazı hastalıkların bulaştığı doğrudur. Fakat düzenli olarak bakımları yapılan ve sağlık kontrolünden geçirilen kedilerin insanlara bir hastalık bulaştırma ihtimali oldukça düşüktür. Bu nedenle de bir kedi sahibiyseniz hem evcil dostunuzun sağlığı hem de kendi sağlığınız için veteriner ziyaretlerini aksatmamalı ve aşılarını zamanında yaptırmalısınız. Aksi halde minik dostunuz hastalıklara karşı savunmasız hale gelir ve bu durum sizin sağlığınızı da tehdit edebilir. Kedilerden bulaşabilecek hastalıklardan birisi de kedi tırmığı hastalığıdır. Kedi tırmığı hastalığı toplumda çok bilinmese de özellikle diyabet hastalarında, kemoterapi gören kanser hastalarında ciddi sorunlara ve hatta ölümlere dahi neden olabilmektedir.
Kedi Tırmığı Hastalığı Nedir?
Kedi tırmığı ateşi olarak da bilinen kedi tırmığı hastalığı aslında bir enfeksiyondur. Bu hastalığın görüldüğü vakaların yaklaşık %90´ının yakın zamanda bir kedi ile temas hikayesi vardır. Fakat hastalık bir köpek ile temas sonrasında da görülebilir. Daha çok kedi tırmalaması sonrasında görülmesi nedeniyle kediler enfeksiyon kaynağı olarak kabul edilmiş ve hastalık kedi tırmığı hastalığı olarak adlandırılmıştır.
Kedi tırmığı hastalığının etkeni ile ilgili farklı görüşler ortaya atılmıştır. Ancak yaygın olarak kabul edilen ise hastalığa Bartonella henselae olarak adlandırılan bakterinin neden olduğudur. Bir kedi bu mikroorganizma ile enfekte olduğunda herhangi bir belirti göstermez. Ancak unutulmamalıdır ki, aynı ortamda bulunan kediler bu hastalığı birbirlerine geçirebilirler.
Kedi tırmığı hastalığı çok sık görülen bir hastalık değildir. Hastalık daha çok çocuklar arasında yaygındır. Çünkü çocuklar kediler ile oynadıkları sırada yetişkinler kadar dikkat etmez ve biraz kaba davranabilirler. Bu nedenle kediler savunmaya geçerek tırmalayabilir ya da ısırabilirler. Ayrıca çocukların derisinin yetişkinlerden daha ince oluşu ve bağışıklık sistemlerinin hala gelişme aşamasında olması da hastalığın çocuklarda daha sık görülme nedenleri arasında yer alır.
Hastalık Kedilere Nasıl Bulaşır?
Hastalığa neden olan etken Bartonella henselae, özellikle bahar ve yaz aylarında pireler tarafından taşınır ve kedilere de pireler aracılığı ile bulaşır. Kedilerin üzerine düşen pire dışkıları kaşındıkları ya da temizlendikleri sırada ağızlarına bulaşır. Böylece hastalık etkenini almış olurlar. Bulaşma nadir de olsa pirenin direkt olarak ısırmasıyla da gerçekleşebilir.
İnsanlara Bulaşma Nasıl Olur?
Kedi tırmığı hastalığı özellikle yavru kedilerin insanları tırmalamaları ya da ısırmaları ile bulaşmaktadır. Ancak hastalığın insanlara bulaşması için bir kedinin tırmalaması ya da ısırması şart değildir. Eğer deride herhangi bir yara varsa, kedi yarayı yaladığında da bulaşma gerçekleşebilir. Çünkü hastalığa neden olan bakteriler kedilerin tükürüğünde de bulunur.
Hastalığın insandan insana geçmesi söz konusu değildir. Ayrıca hastalık bağışıklık sistemi güçlü olan insanlarda çok fazla sorun yaratmaz ve hastalığı birkaç ay içerisinde atlatırlar. Ancak gençler ve çocuklar kedi tırmığı hastalığına karşı oldukça duyarlıdır. Yine erkeklerin kadınlara göre duyarlılığının daha fazla olduğu bilinmektedir. En riskli grup ise AIDS, diyabet ve kanser gibi bağışıklık sistemini baskılayan bir hastalığı olan kişilerdir. Bu kişilerde hastalık diğerlerine göre çok daha ciddi seyretmektedir.
Hastalığın Belirtileri Nelerdir?
Hastalık etkenini taşıyan ve insanlara bulaştıran enfekte kedilerde genellikle hastalık ile ilgili herhangi bir belirtiye rastlanmaz. Hatta belirti göstermeden yıllarca bu hastalıkla yaşayabilirler. Fakat kedi tırmalaması hastalığı insanlarda ısırılan ya da tırmalanan bölgede ağrısız bir şişlik olarak kendisini gösterir. Bu şişlik yaklaşık olarak bulaşmadan sonradaki 7-12 gün içerisinde oluşur. Bundan sonra ise etkilenen bölgeye yakın olan lenf yumrularında şişlik meydana gelir. Bahsedilen şişlikler birkaç ay kadar kalıcı olabilir. El ile yapılan muayeneler sırasında şişliklerin tespit edilmesi mümkündür.
Kedi tırmığı hastalığının belirtileri arasında yüksek ateş, halsizlik, kusma ve iştahsızlık gibi durumlar da yer alır. Ayrıca paratroid bezinde büyüme ve farenjit gibi bulgular da görülebilmektedir. Bahsedilen belirtilerin yanında çok az da olsa felç, agresiflik, diş eti ve ağız içinde yara ve koma gibi durumlar da gözlemlenebilir.
Hastalığın Teşhis ve Tedavisi Nasıl Gerçekleştirilir?
Hastaların çoğunda enfekte olan yara birkaç gün içerisinde iyileşir. Fakat lenfadenopati yani lenf bezlerindeki şişlik bir aydan daha fazla sürebilir. Ayrıca bağışıklık sorunları olanlar ciddi komplikasyonlar ile karşılaşabilir. Bu nedenle bir doktora başvurmakta fayda bulunmaktadır. Kedi tırmığı hastalığı teşhisi için laboratuvar testleri kullanılır. Enfeksiyon, kan tahlili ile tespit edilebileceği gibi kesin teşhis için biyopsi de yapılabilir. Hastalığın teşhisinde en önemli adım ise kişinin hikayesidir. Yakın zamanda bir kedi ile temas etmiş olması, teşhisin konulabilmesi bakımından oldukça önemlidir.
İlginizi çekebilir: Pet Shop Ürünleri
Kedi tırmığı hastalığının tedavisi için kullanılan belirli bir ilaç yoktur. Ayrıca insan vücudunun antikorları genellikle hastalığı kendi başına iyileştirir. Bu nedenle de bu hastalığa yakalanan pek çok kişi herhangi bir ilaç kullanmadan kendiliğinden iyileşir. Fakat ateşi düşmeyen, iç organ tutulumu olan ve lenf bezlerindeki şişliğin ağrılı olduğu vakalarda doktor önerisini de alarak antibiyotik tedavisine başvurulabilir.
Kedi Tırmığı Hastalığından Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
Kedi tırmığı hastalığı gibi kedilerden insanlara geçebilen hastalıklardan korunmak için önlemler almak gerekir. Bu anlamda hastalığa yakalanma riskini en aza indirmek için yapılabilecekler şunlardır:
- Çocukların sokak kedileri ya da sahipsiz kediler ile oynamasına izin verilmemelidir. Ayrıca kedilerden insanlara geçebilecek hastalıklar ile ilgili bilinçlendirilmeleri oldukça önemlidir.
- Sahipsiz bir kedi ile temas edilmesi halinde eller bol ılık su ve sabun ile yıkanmalıdır.
- Bir kedinin tırmalaması, ısırması ya da yarayı yalaması halinde bölge sabunlanmalıdır. Ayrıca tedavi etmek üzere geliştirilmiş bir ürün ile bölge dezenfekte edilebilir.
- Bir yaranız varsa kedinizin yara izini yalamasına asla izin vermeyin. Aynı şekilde ağzınızı, gözlerinizi ve burnunuzu yalamasına da engel olmalısınız.
- Kedilerin oyuncakları, tuvalet kapları, yatakları, mama ve su kapları düzenli olarak iyi bir şekilde temizlenmelidir.
- Evde beslenen ve bakımları aksatılmayan kediler hastalık konusunda risk taşımazlar. Ancak her ihtimale karşı birlikte oynadığınız oyunlarda dikkatli davranmalı ve kedinizi tahrik edebilecek oyunlardan kaçınmalısınız.
Son olarak siz ya da ailenizden biri bir kedi tarafından ısırılıp tırmalandıktan sonra yüksek ateş, tırmalanan bölgede kızarıklık, ağrı ya da lenf nodüllerinde büyüme gibi belirtiler gösteriyorsa en yakın zamanda doktorunuz ile iletişime geçmelisiniz. Ayrıca kedinizde böyle bir hastalığın tespit edilmesi durumunda hemen panik olup onu dışarı atmamalı, bunun yerine bir veteriner hekime başvurarak tedavisi için destek almalısınız.
Kedilerde Kabızlık Nedenleri ve Önlemi konulu yazımız da ilginizi çekebilir?