Evde beslenen köpeklerin bakım koşulları her geçen gün daha da sağlıklı bir yapı kazanmaktadır. Buna bağlı olarak köpeklerin yaşam süresi de uzamıştır. Ancak metabolik hastalıklar ile karşılaşma oranlarında ise artış gözlemlenmektedir. Özellikle yaşlı köpeklerde dolaşım sistemi ve kalp ile ilgili problemlerin ön plana çıktığı söylenebilir. Günümüzde köpeklerde kalp hastalığı nedeniyle oluşabilecek hasarın önlenmesi ve hatta giderilmesi adına önemli sonuçlar elde edilmiştir. Fakat kalp hastalıklarının tedavisinde erken teşhis oldukça önemlidir. Çünkü kalp hastalığı ile ilgili sorunlar belirtilerin görülmeye başlanmasından çok daha önce gelişmiş olabilmektedir. Bunların yanı sıra köpeklerde kalp yetmezliği gibi durumlarda beslenmelerine dikkat etmek ve tedaviyi desteklemek gerekmektedir. Bunun için köpek sahiplerine önemli görevler düşmektedir. Peki, köpeklerde kalp hastalığı belirtileri nelerdir? Kalp hastası köpeklerde beslenme nasıl olmalıdır?
Köpeklerde Kalp Hastalıkları ve Belirtileri
Köpeklerin kalbinin normal şekilde çalışmadığı durumlar nedeniyle görülen rahatsızlıklar genellikle kalp yetmezliği olarak adlandırılmaktadır. Bu hastalık köpeklerde kalıtsal olarak da görülebilmektedir. Fakat kalp hastalığı ile dünyaya gelen köpek sayısı oldukça azdır. Böyle bir kalp rahatsızlığı yaşayan yavru köpeklerde herhangi bir belirti görülmeyebilir ancak hastalıkları veteriner hekim tarafından yapılan muayene sonrasında teşhis edilebilir. Bu doğrultuda köpeklerde doğuştan gelen kalp hastalıkların en önemlilerini şöyle sıralayabiliriz:
- Subaortik Stenosis: Doğuştan gelen kalp sorunlarının en yaygını bu türdür. Hastalık sol karıncık ile aortun arasındaki aortik kapağın alt kısmında oluşan bir damar nedeniyle meydana gelir ve bu noktada ciddi bir baskı oluşur. Sonuç olarak sol karıncık kalınlaşır ve yeterli miktarda kan alamaz. Bu durum köpeklerde hareket etme konusunda isteksizlik ile kendini göstermektedir.
- Pulmonik Stenosis: Bu hastalık durumunda kalbin sağ karıncığı ve pulmoner arterler arasında daralma oluşur ve genellikle hastalık ilerlemez. Ancak köpekte sağ kalp yetersizliğine neden olur ve bu da solunum güçlüğü ve hareket etme konusunda isteksizliğe neden olur.
- Patent Duktus Arteriosus: Köpeklerde sıkça görülen ve doğuştan gelen kalp hastalıklardan birisi de bu türdür. Normalde kalpten çıkan iki büyük damarın arasında bulunan ve bir bağlantı niteliğindeki duktus arteriosus, normal olarak doğum sonrasında kapanır ancak bazı durumlarda kapanmayabilir ve bunun neden olduğu probleme patent duktus arteriosus adı verilir. Eğer bu durum önlenemez ise köpek de birkaç hafta sonra ödem ve pulmoner konjesyon sebebiyle konjestif kalp yetmezliği oluşur. Tedavi edilmeyen köpekler ise birkaç yıl içerisinde yaşamlarını yitirirler.
Köpeklerde kalp yetmezliği sorunu nadiren doğmasaldır. Hastalık daha çok sonradan gelişen bir rahatsızlıktır.
Köpeklerde doğuştan gelen kalp hastalıkları kısaca yukarıdaki gibidir. Ancak köpeklerde görülen kalp hastalıkları büyük oranda sonradan gelişmektedir. Bu hastalıkların önemli bir kısmını ise mitral regurgitation (mitral kapak yetmezliği sonucu oluşur) oluşturmaktadır. Hastalık belirtileri genellikle çok yavaş ortaya çıkar. Fakat teşhis edilemediği ve ilerleyerek konjestif kalp bozukluğuna dönüştüğü durumlarda bazı belirtiler ile kendisini belli etmektedir. Hastalığın belirtileri ise şunlardır:
- Öksürük
- Hızlı Yorulma
- Nefes Almakta Zorluk
- Göbekte şişkinlik ve iştahsızlık
- Huzursuzluk, saklanma, isteksizlik vb. davranış değişiklikleri
- Bayılma
Bu belirtiler en sık rastlanan belirtilerdir. Köpekleri sürekli gözlemlemek bu belirtileri fark etmek adına oldukça önemlidir. Ayrıca periyodik veteriner hekim ziyaretlerini kesinlikle atlamamak gerekir.
Kalp Hastası Köpeklerde Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Diğer tüm canlılarda olduğu gibi köpeklerde de yaşamsal fonksiyonların devamlılığını sağlamak adına doğru beslenme büyük önem taşımaktadır. Ancak söz konusu kalp hastası köpekler olduğunda biraz daha dikkatli davranmak gerekmektedir. Bu nedenle de köpeklerde kalp yetmezliği gibi yaşamlarını olumsuz yönde etkileyecek bir durum söz konusu olduğunda beslenmelerin düzenlenmesi oldukça önemlidir. Bu doğrultuda kalp hastası köpeklerde beslenme ile ilgili dikkat edilmesi gerekenleri şöyle açıklayabiliriz:
Tükettikleri Besinlerdeki Tuz Oranı Azaltılmalı
Kalp hastası köpeklerin beslenmesi ile ilgili olarak öncelikle yemeklerindeki tuz miktarında kısıtlamaya gidilmesi gerekmektedir. Çünkü bu kısıtlama, yaşanan kalp yetmezliğinin sebebi her ne olsun kalbin yükünün azalmasını sağlayacaktır. Bu doğrultuda kalp hastası köpeklerde beslenme ile ilgili olarak genel prensip, besleyici değeri yüksek ancak sodyum miktarı düşük besinlerin tercih edilmesidir. Bu süreçte özellikle veteriner hekimler tarafından önerilen diyet amaçlı mamaların kullanılması, sodyum dengesini sağlamak adına faydalı olacaktır.
Kalp yetmezliği nedeniyle kan basıncının düşmesi ve böbreklerden geçen kan miktarının azalması, sodyum ve suyun geri emilim mekanizmasında dengesizliğe yol açar. Bu da kalbin yükünü artıran bir durumdur. Sodyumun ne oranda kısıtlanacağı ise kalp yetmezliğinin şiddetine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. İleri derecede kalp yetmezliği bulunan köpeklerde tuz oranı düşürülmüş özel diyet mamalarının kullanılması gerekir. Fakat kalp hastası köpeklerin diyetinin tuz yönünden ileri derecede kısıtlanması durumunda kandaki sodyum miktarında düşme yaşanabilir. Böyle olumsuz durumlara karşı köpeğin kanındaki sodyum seviyesi tespit edilmeli ve köpek kontrol altında tutulmalıdır.
İştahsızlığı Önlemek İçin Mama Değişikliğine Gidilebilir
Kalp hastası köpeklerde beslenme ile ilgili bir diğer önemli detay ise iştahlarının kapanma ihtimaline karşı önlemler almaktır. Bunun için köpeğin diyetine uygun bir köpek maması tercih edilebilir. Ancak mama değişikliğinin birden yapılmaması, kademeli olarak gerçekleştirilmesi gerekir. Aksi halde kalp hastası köpeğin iştahını uyarmak bir yana, iştahsızlık seviyesinin daha da artmasına neden olunabilir. Yine kalp yetmezliği yaşayan köpeklerin iştahını artırmak amacıyla mamanın ısıtılarak aromasının artırılması da sağlanabilir.
Kilo Almamaları İçin Diyet Uygulanmalı
Köpeklerde aşırı kilo, solunumu zorlaştırır ve kalp hastalığının daha da karmaşık bir hal almasına neden olabilir. Bu sebeple de kalp hastalığı olan köpeklerin kilo kontrolünün sağlanması büyük önem taşır. Fakat köpeklerin zayıflaması için önerilen diyetler yüksek oranda sodyum içerir. Sodyumun kalp hastası köpeklerde kalbin yükünü artırdığından yukarıda bahsetmiştik. Bu nedenle kilo almalarını önlemek ya da kilo vermelerini sağlamak adına toplam günlük mama miktarının azaltılarak verilmesinde fayda bulunmaktadır.
Vitamin Takviyesi Kullanılmalı
Kalp hastası köpeklerde beslenme konusunda önemli bir diğer nokta da köpek vitaminleri takviyesi yapmaktır. Çünkü hidroperoksitler gibi reaktif oksijen türleri kalp dokularının hasar görmesine neden olurlar. Antioksidan vitaminler ise bu bileşiklerin etkisiz hale gelmesine yardımcı olur ve hassas dokuların korunmasını sağlarlar. Yine serbest radikaller, özellikle dokuların gelişip olgunlaştığı ilk yıllarda kalp hastalıklarını tetiklemektedir. E ve C vitamini kullanımı ile serbest radikallerin olumsuz etkileri önlenebilir ve kalp hastalıklarının önüne geçilebilir.
Bunların yanı sıra kalp yetmezliği tedavisi gören köpeklerde dışarıya atılan idrar miktarında artış olur. Buna bağlı olarak B vitamini atılımında da bir artış söz konusu olmaktadır. B vitamini takviyesi kullanılarak hasta köpeğin bu yönden takviye edilmesinde fayda bulunmaktadır.
Köpeklerde Aşı ve Aşılama Takvimi konusunda yazılmış yazımız da ilginizi çekebilir.
