Papağanlar, taklit yetenekleri ve kelime hafızaları ile bilinen kuşlardır. Parlak renkli, kıvrık gagalı ve iri gövdeli olan bu kuşların bazıları insan seslerini çok iyi taklit edebilmektedir. Taklit konusunda en başarılı tür ise jako papağanıdır. Afrika gri papağanı ve Amazon papağanı olarak da bilinen Jako papağanı, iyi bir bakım ve eğitim ile bine yakın kelimeyi ezberleyebilir. Hatta sorulan bazı sorulara mantıklı cevap verebildiği de bilinmektedir. Diğer papağan türleri ile karşılaştırıldığında daha meraklı ve bir o kadar da şüphecidir. Bu nedenle çevresindekilere karşı şüphe ile yaklaşır ve onlara geç güvenir. Jako papağanı, evde beslenmesi oldukça keyifli ve kolay bir papağan cinsidir. Ancak uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmek için dikkatli bir bakıma ihtiyaç duyar. Bu nedenle evinizde jako papağanı beslemek istiyorsanız öncelikli olarak bakımı ve beslenmesi ile ilgili bilgi sahibi olmanız gerekmektedir.
Jako Papağanı Genel Özellikleri
Jako papağanı (Psittacidae erithacus) ya da ülkemizde bilinen ismi ile gri papağanın anavatanı Batı ve Orta Afrika’dır. Afrika yağmur ormanlarının yerli türlerinden birisi olan jako papağanının “Kongo Afrika gri papağanı” ve Timneh Afrika gri papağanı” olmak üzere iki alt türü vardır. Bu türler arasında en bilineni ise Kongo Afrika gri papağanıdır. Timneh Afrika gri papağanına göre daha iridir. Ayrıca kuyruk kısmında kırmızı renkte kuyruk tüyleri vardır.
Jako papağanının ömrü 50 ile 65 yıl arasında değişiklik gösterir. Ancak evde beslenenler iyi bir bakım ile 80-90 yıl kadar yaşayabilmektedir. Bu papağan türünün boyu 33-41 cm, kanat açıklığı 42-52 cm, ağırlığı ise 450 ile 550 gr civarında değişiklik göstermektedir. Genel olarak iri bir papağan türü olmasına rağmen kuyruğu kısadır. Vücudu gri tüyler ile kaplıdır. Göz çevresi beyaz, kuyruk kısmı ise kırmızı veya bordo renktedir. Ayrıca kıvrık ve koyu gri renkte gagaya sahiptir.
Jako papağanı cinsiyet ayrımı ise dış görünüşe bakarak yapılamaz. Cinsiyet tayini için DNA testi ya da endoskopi gerekmektedir.
Jako Papağanı Bakımı ve Beslenmesi
Jako papağanlarının bakımı konusunda titiz davranmak, sağlıklı ve uzun ömürlü olmaları bakımından oldukça önemlidir. Bu nedenle de yaşayacakları ortamdan beslenmelerine kadar hemen her detaya dikkat edilmelidir.
Yaşam Ortamı
Jako papağanının bakımı için öncelikli olarak içinde rahat hareket edebileceği büyüklükte bir papağan kafesi edinmek gerekir. Bu doğrultuda daha çok pirinç kafeslerin tercih edilmesi tavsiye edilir. Ancak pirinç bir kafes tercih edilmeyecekse kafesin fırın boyalı ve boyası çıkmayan bir kafes olmasına özen gösterilmelidir. Çünkü boyası sökülen kafesler, papağanların zehirlenmesine neden olabilmektedir. Yine kafes yuvarlak değil, kare ya da dikdörtgen olmalıdır.
İlginizi çekebilir: Papağan Kafesleri
Jako papağanlarının gagası oldukça güçlüdür. Bu nedenle de ince telli kafesler onlar için yetersizdir. Yaşayacakları kafeslerin tel çapı 3 ile 5 mm arasında olmalıdır. Yine Jako papağanı kafesi ile ilgili önemli bir diğer detay ise kafeslerinin tel aralığıdır. Kafesin tel aralığı papağanının kafasını dışarıya çıkaramayacağı kadar dar, görüşünü kısıtlamayacak kadar geniş olmalıdır. Bu anlamda 1,5 ile 2 cm tel aralığı en ideal olanıdır. Ayrıca kafesin telleri dikey değil yatay olmalıdır. Jako papağanları zeki canlılar oldukları için kafes sürgüsünü açabilirler. Bu nedenle gagaları ile açamayacakları sürgüye sahip papağan kafesleri arasından seçim yapmak gerekir.
Papağan kafesi, kalorifer ya da pencereye yakın olmayacak şekilde, hava akımının olmadığı bir yere konumlandırılmalıdır. Kafesin yüksekliği bir insanın omuz hizasından daha yüksek olmamalıdır. Çünkü Jako papağanlarının sürü liderleri en yüksekte durur ve eğer yüksekte konumlandırılırlarsa kendilerini sahiplerinin lideri olarak görebilirler. Bir papağan sahibi olarak liderliği papağanınıza kaptırmanız, ciddi sorunlar ile karşılaşmanıza neden olabilir.
İlginizi çekebilir: Papağan Oyuncakları
Bunların yanı sıra kafes için daha çok paslanmaz çelik yemlik ve suluklar tercih edilmelidir. Yine papağanın stres yaşamaması ve eğlenceli vakit geçirmesi için kafes içerisine tünek, tırmanma dalı, salıncak, zil ve urgan parçası gibi papağan oyuncakları konulmalıdır.
Banyo, Gaga ve Tırnak Bakımı
Jako papağanlarının uzayan tırnakları düzenli olarak kesilmelidir. Ancak bu sırada damarlı dokuyu kesmemeye özen göstermek gerekir. Yine gagalarının biçiminde bozulmalar meydana gelebilir. Bunlar düzeltilmeli ve belli aralıklar ile çatlayan gagalarının üzerine merhem sürülmelidir. Ayrıca jako papağanları banyo yapmaktan büyük keyif alırlar. Bu nedenle yaz aylarında ayda 3-4 kez, kış aylarında ise 15 günde bir banyo yaptırılması önerilir. Tüylerin kurutma makinesi ile kurutulması ise çok tavsiye edilen bir durum değildir. Bunun yerine tüyleri bir havluyla kurulamak ve kendi halinde kurumaya bırakmak en ideal olanıdır.
Beslenmesi
Jako papağanları doğal ortamlarında ağaçlardaki meyve ve tohumları yiyerek beslenirler. Bu nedenle evde bakılanlara belli aralıklar ile meyve dilimleri verilmelidir. Jako papağanı beslenmesi için tuzsuz ay çekirdeği, yer fıstığı, mısır, haşlanmış patates, katı yumurta ve yulaf tercih edilebilir. Maydanoz ya da marul vermek ise ishal problemine yol açabileceği için önerilmez.
İlginizi çekebilir: Papağan Yemleri
Jako papağanlarının dengeli beslenmesi için en ideali ise özel olarak hazırlanmış hazır papağan yemleridir. Mısır, sorgun, ay çekirdeği, yer fıstığı, kenevir, kabuksuz buğday ve yulaf gibi besinler barındıran bu yemler, aynı zamanda vitamin katkılıdır. Ayrıca papağanlar hazır yemleri çok severek tüketirler. Ancak papağan için yem alırken kaliteli markalar araştırılmalı ve ona göre bir seçim yapılmalıdır.
Bunların yanı sıra jako papağanlarının kafesinde sürekli olarak temiz ve taze içme suyu olmasına dikkat etmek gerekmektedir.
Jako Papağanlarında Sık Görülen Hastalıklar
Jako papağanları, hassas canlılar oldukları için bakımlarının ihmal edilmesi ya da hatalı bakım nedeniyle hastalanabilirler. En sık görülen jako papağanı hastalıkları ise; papağan humması, gaga üstü uyuz hastalığı, polyoma virüsü ve giardia kisti olarak karşımıza çıkmaktadır. Sağlıklı bir papağanın gözleri canlıdır, çevresinde olup biteni merak eder ve dikkatlidir. Tehlikelere karşı tetiktedir ve her an kendisini savunmaya hazırdır. Yine iştahı yerinde ve dışkısı normaldir. Hasta bir papağan ise iştahsız ve halsizdir. İshal, kusma, tüy yolma, hareketsizlik, ciltte kuruluk gibi belirtiler gösterir. Bu belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden bir veteriner hekime başvurmak gerekir.
Son olarak papağanların hastalanmamaları için bazı önlemler almak gerekir. Bu önlemlerin başında kafes temizliği gelir. Yine papağanın hava akımına maruz kalmamasına dikkat edilmeli, gerekli vitaminleri alması sağlanmalı ve bit spreyi ile ilaçlanmalıdır. Bunların yanı sıra veteriner hekim ziyaretleri aksatılmamalı ve aşıları zamanında yapılmalıdır.
Papağanımı Ele Alıştırmak İçin Ne Yapmalıyım? konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
