Hint bülbülü yani Zebra ispinozunun 25 den fazla renk varyasyonu bulunsa da genellikle açık kahve, gümüş, gri ve krem renkli olanları daha sık görülmektedir. Kuş yetiştiricileri tarafından tüm dünyada özenle üretilen ve pek çok renkte çeşidi bulunan Hint bülbülü çeşitleri arasında şov ve yarışmalarda rağbet gören türleri vardır. Peki, Hint bülbülü çeşitleri hangileridir?
Standart Gri Hint Bülbülü
Bu tür, doğada yaşayan yabani Hint bülbülü çeşitleri ile aynıdır ve klasik Zebra ispinozu olarak adlandırılır. Ana renk gri, siyah ve kestanedir. Boyut olarak da yabani olanları ile benzerdir. Gri renkli zebra finch’leri baskın renk genine sahip varyasyonlardan biridir. Genellikle koyu gri olan bu varyasyonda birden fazla gri ton görülebilmektedir. Erkekleri zebra çizgileri ve siyah göğüs bandına sahiptir. Dişiler ve erkeklerin her ikisinde de gözaltından başlayarak aşağıya doğru uzanan gözyaşı çizgisi çok belirgindir.
Siyah Yüzlü Hint Bülbülü
Bu tür zebra finch’lerin yüzü standart gri Hint bülbülüne göre daha siyahtır. Bu türün göğüs kısmında da oldukça geniş siyah bir bölge bulunmaktadır. Erkelerde siyah göğüs tüyleri belirgin ve geniş iken dişilerde daha küçük ve daha açık siyah renktedir. Gaga rengi ise klasik Hint bülbülü gaga renginde olan siyah yüzlü zebra ispinozun yanak yaması geyik renginden turuncuya doğru değişebilmektedir.
Siyah yüz özelliği baskın bir mutasyondur. Bu nedenle çiftleştirmeler sonucu doğan yavrularda siyah yüzlü olmaktadır. Bu tür de baskın renk genine sahip olan varyasyonlardan biridir. Bu tür genellikle koyu renkli tüyler oluşturmak için siyah göğüslü türlerle çaprazlanmaktadır. Çünkü portakal göğüslü zebra ile çiftleştirildiğinde, her iki renkte baskın mutasyon olduğundan başarılı bir sonuç alınması mümkün olmayabilir.
Avustralya’lı yetiştiriciler tarafından yapılan çaprazlamalar sonucunda siyah yüzlü finch’e çok yakın benzerliği olan ve daha siyah gövdeli yeni bir mutasyon üretilmiştir. Ancak bu yeni tür henüz otoriteler tarafından ayrı bir varyasyon olarak kabul edilmemiştir.
Siyah Göğüslü Zebra İspinozu
Bu tür Hint bülbülü mutasyonu standart grilerden çok farklıdır. Adını göğüs bölgesindeki büyük siyah renkli parça şeklindeki tüylerden alır. Bu siyah geniş damga erkeklerde başın arkasına doğru uzanır. Bu türün genel olarak tüm vücut tüyleri bilinen standart gri ile kıyaslandığında çok daha farklıdır.
Siyah göğüslü mutasyonların yanak yamaları da çok büyüktür ve zebra ispinozunun gözyaşı çizgisi olarak adlandırılan gözaltı çizgisi bu türde yoktur. Bu türün kanatlarında turuncu ve beyaz benekler olurken kuyruk tüyleri değişkendir ve farklı renk veya desenlerde olabilir. Vücudun yan noktaları ise çizgili ve benekli bir görünüm yaratır. Bu türün karın altı tüyleri genellikle beyazdır.
Kuş severler tarafından oldukça beğenilen ve tercih edilen siyah göğüslü zebra ispinozu, diğer Zebra ispinozu türleri ile sık sık çaprazlanmaktadır. Bu çaprazlamalarda özellikle göğüsteki siyah leke baskındır.
İlginizi çekebilir: Kanarya Yemleri
Siyah Yanaklı Hint Bülbülü
Adından da anlaşılacağı gibi yanak yamaları siyah olan bu tür oldukça popülerdir. Genel olarak vücudun tüylerinde siyah ve gri renk hakimdir. Bir bakıma standart grilerin kahve olan yan tüylerin yerinde siyah tüyler var gibidir. Standart gri zebra ispinozuna çok benzer.
Siyah yanak, diğer zebra ispinozları ile önemli tüy özelliklerini birleştirmek için sıklıkla çaprazlanmaktadır. Siyah yanaklı Hint bülbülü bir mutasyon sonucu üremiş ve farklı yanak yaması tespit edilince izole edilmiştir. Siyah yanak yaması baskın bir gen değildir. Bu nedenle çiftleştirmeler sonucunda her zaman siyah yanaklı mutasyonlar üretmek zor olabilmektedir.
Siyah Önlü Hint Bülbülü
Bu tür çok az görülür ve sadece Avustralya’da bilinen bir varyasyondur. Tüm özellikleri standart grilere benzer. Farklı olarak boğazdan kanatlara kadar uzanan geniş bir siyah alan vardır. Siyah göğüslü olana benzetilmekle birlikte, yüzündeki oldukça kalın siyah gözyaşı çizgisi ile bu türden ayrılır.
Kestane Yanlı Beyaz Hint Bülbülü
Beyaz renkli mutasyonların bir varyasyonu olan ve nadir görülen bu türde tüm gövdeye hakim olan renk beyazdır. Yan tarafları ve kanatları ise kahverengidir. Yanak yaması bazen belirsiz olsa da gözyaşı çizgisi oldukça belirgindir. Bu türün renk oluşumunda gri ve geyik renkli varyasyonlar rol almıştır. Bu nedenle bu türün kuyruğu, genetik kökene bağlı olarak, açık kahverengi veya gri renkli olabilmektedir.
Kestane yanlı ispinozun İki farklı türü vardır. Bunlardan birisi kara gözlü kestane yanlı, diğeri de kırmızı gözlü kestane yanlı olarak adlandırılmaktadır. Birbirlerinden farkı göz renginin yanı sıra kuyruk farkları ile birbirinden ayrılır. Kırmızı gözlü kestane yanlı olanların arka kısımlarında kremsi bir leke ve koyu çubuklar şeklinde kuyruk çizgileri vardır.
Bu tür ile farklı zebra ispinoz türleri çiftleştirilerek, siyah göğüslü, turuncu göğüslü, siyah yanaklı, açık kahverengi ve açık renkli kestane yanlı olmak üzere pek çok varyasyon ortaya çıkmıştır.
Tepeli Hint Bülbülü
Bu türde kuşun başının üzerinde dairesel görünümde tüyler vardır. Bu tür için ideal olan da budur. Ancak kimi zaman bu tüyler yarım daire şeklinde veya düzensiz tüyler şeklinde olabildiği gibi bir kaç kalkık tüy şeklinde de olabilmektedir. Tepe tüylerine neden olan genler dominant genlerdir. Bu nedenle farklı varyasyonlar ile çiftleştirildiğinde yavrular da genellikle tepeli olmaktadır.
Eumo ve Kömür Hint Bülbülü
Bu iki tür aslında tek tip olarak kabul edilebilir. Eumo Avrupa da, caharcoal ise Avusturalya da yetiştirilmiştir. Her iki varyasyonda çok koyu renklidir. Kanatları ise ipeksi bir görünüme sahiptir. Ancak bu iki tür uçma yeteneği çok güçlü olmayan varyasyonlardır.
Açık Kahverengi Hint Bülbülü
Bu ispinoz türü, standart gri Hint bülbülüne göre daha az koyu renk pigmentine ve daha kabarık tüylere sahiptir. Bu nedenle standart gride, siyah ve gri renkli olan kısımlar bu türde açık ve koyu kahverengindedir. Erkeklerin yanak yaması ve yan kısımları daha açık renkli olurken, karın altları kirli beyaz renktedir. Dişiler ise her zaman devetüyü rengindedir.
Açık kahverengi gene sahip olan bu tür yeni varyasyonlar oluşturmak için sıklıkla siyah başlı, siyah göğüslü, gümüş ve turuncu göğüslü olanlar ile çiftleştirilmektedir. Çünkü açık kahverengi olanlarda, dominant renk genine sahip varyasyonlardan birisidir.
Açık Kahverengi Yanaklı ve Gri Yanaklı Hint Bülbülü Çeşitleri
Bu türlerde, standart zebra finch’in gri veya açık kahverengi olan tüyleri beyaz veya kirli beyaza dönüşmüştür. Yanak yamaları da aynı şekilde temel vücut rengi ile aynı olur.
Külrengi Hint Bülbülü
Bu türlerin tüm vücudu, beyaz benekli kırçıllı bir görünümü olan gri renkte tüylerle kaplıdır. Bu varyasyon ilk kez Avustralya’da görülmüştür ve çok yaygın değildir.
Florida (Isabel) Türü Hint Bülbülü
Florida veya Isabel olarak adlandırılan bu varyasyonda vücut beyaz veya krem rengi olabilen tüylerle kaplıdır. Siyah melanin pigmenti bulunmaz. Yanak yamaları belirgindir ve genellikle kahverengine yakın turuncu renktedir. Bazı varyasyonlarında gümüşi veya kremsi bir gövde ile açık kahverengi bir göbek olabilmektedir. Erkeklerinde renkler belirgindir ve kanatlarda kahve beyaz benekler görülmektedir. Dişiler ise daha renksizdir ve yanak yaması yoktur.
Florida ve Isabel aynı varyasyon gibi kabul edilse de aralarında genetik olarak pigment bazlı bazı farklar vardır. Florida Amerika kökenlidir ve renklerin oluşumunda baskın genler etkindir. Isabel ise Avrupa ve Avustralya’da yetiştirilmiştir ve renklerin oluşumunda çekinik genler etkindir.
Florida finch türü ilk olarak 70’lerin başında ortaya çıkmıştır. Her iki varyasyon 20. yüzyıl başlarında sergilerde tanıtılmıştır.
Lightback (Açık Renkli) Hint Bülbülü
Bu tür zebra ispinozları standart griye benzer ancak farklı olarak, sırtı, kanatları ve kafası daha açık renkte gümüş grisidir. Karın bölgesi beyaz parlak renkte olan bu türün yanak yaması da daha açık renktedir. Genellikle kayısı rengi olarak adlandırılan yanak yamasının yanında aşağı doğru inen gözyaşı çizgisi belirgindir. Bu varyasyon, siyah göğüslü ve turuncu göğüslü ispinozları üretmek için sıklıkla diğer varyasyonlar ile çiftleştirilmektedir. Diğer ispinozlarda olduğu gibi bu türünde erkekleri daha renklidir. Dişilerinde bulunan yanak yaması çok daha açık renktedir.
Turuncu Göğüslü Hint Bülbülü
Turuncu göğüslü veya portakal göğüslü olarak bilinen bu türde, sadece göğüs bölgesinde değil, boyun bölgesinde ve kuyruğun alt kısmında da turuncu tüyler bulunmaktadır. Bu varyasyonun yanak yaması ve gözyaşı çizgisi belirgin değildir. Erkeklerde gagadan başlayıp başın arkasına doğru uzanan ve yanak yaması ile birleşen turuncu bir bant bulunur. Dişilerde bu bant daha açık renkte olabildiği gibi bazen de hiç bulunmayabilir.
Bu tür göz alıcı turuncu göğüs rengi nedeniyle sık sık çiftleştirilmelerde tercih edilen bir türdür. Ancak turuncu göğüs geni çekinik bir gendir ve bu nedenle lekesiz turuncu bir göğüs elde etmek oldukça zordur. Avrupa ispinozlarından olan turuncu göğüslü Hint bülbülü ilk kez 1970 sonlarında Belçika’da ortaya çıkan yeni bir mutasyondur.
Penguen Hint Bülbülü
Sıklıkla alaca ispinozla karıştırılsa da aralarında belirgin farklar bulunmaktadır. İlk bakışta görülebilecek en belirgin fark ise penguen zebra ispinozunda gözyaşı çizgisinin bulunmamasıdır. Penguen Hint bülbülünün melanin pigmentini baskılayan genleri sayesinde, standart gri zebra finch’in gri ve siyah olan tüm renklerinin baskılanması ve bu bölgelerdeki tüylerin açık renkli veya lekesiz olması söz konusudur.
Bu türün turuncu yanak yaması, açık kahve yanları ve boyun altından kuyruğa kadar uzanan parlak beyaz tüyleri bulunmaktadır. Ancak siyah gözyaşı çizgisi, siyah göğüs lekesi ve boyun çizgileri yoktur. Dişiler daha renksizdir ve turuncu yanak yaması yoktur. Penguen Hint bülbülleri genellikle siyah yanaklı zebra Hint bülbülü ile çiftleştirilmektedir.
Alaca Hint Bülbülü
Alaca türü, hiç biri bir diğerine benzer özellik göstermeyen ve Hint bülbülü çeşitleri içerisinde en ilgi çeken varyasyonlardan biridir. Alaca Hint bülbülünün vücudunda rastgele beyaz lekeleri vardır. Alacalık bu türde çekinik gendir. Ancak her kuşta farklı şekilde bir renk baskılaması söz konusudur. Kiminde boyun çizgileri, kiminde siyah göğüs bandı, kiminde ise yanak yaması lekelenir.
Yetiştiriciler, çok uzun süre alaca hint bülbülünü, bir diğeri ile çiftleştirerek altta yatan dominant rengin yok olmasını sağlamışlar ve yeni bir mutasyon yaratmışlardır. Bu yeni varyasyonda renk sadece sırt bölgesinde kalmış ve bu yeni türe “Saddleback” yani eyer sırtlı Hint bülbülü adı verilmiştir. Bu tür tamamen beyazdır ve renklenme sadece sırtındadır.
İlginizi çekebilir: Kanarya Kafesleri
Gümüş Hint Bülbülü
Tüm vücudu soluk gümüşi tüylerle kaplıdır ve pastel bir etki yaratır. Gümüş Hint bülbülleri, dominant gümüş ve çekinik gümüş olarak iki şekilde görülmektedir. Dominant gümüş Hint bülbülünde gövde gümüşü gri renktedir. Ayırıcı olarak yanak yaması beyazdır. Gümüş renk geni baskın olduğundan neredeyse tüm renklenmeler kaybolmuştur. Çekinik gümüş olanlarda ise gümüş gen çekinik olduğundan siyahlar ve griler soluklaşırken, yanak yaması turunculaşır.
Beyaz Hint Bülbülü
Beyaz Hint bülbülünde tüylerde, renk pigmentleri bulunmadığından tamamen beyaz tüylere sahiptir. Farklı türler ile çiftleştirildiğinde, çaprazlandıkları kuşun renk genlerine bağlı olarak, kafasında ve göğsünde soluk gri lekeler görülebilmektedir. Bu durumda ise alacalı finch olarak adlandırılmaktadır.
Beyaz Hint bülbülünde yanak yaması yoktur. Gaga ve bacaklar belirgin şekilde kırmızıdır. Bu türün cinsiyet ayrımı ancak gaga rengine bakılarak yapılabilir. Erkeklerde daha kırmızı olan gaga, dişilerde daha turuncumsudur.
Sarı Gagalı Hint Bülbülü
Sarı gaga geni çekinik gen olarak tüm Hint bülbülü çeşitleri arasında vardır. Zebra ispinozunun klasik turuncumsu kırmızı olan gagası yerine sarı renkli bir gaga bulunmaktadır. Tüm renk varyasyonlarında sarı gaga görülebilir, ancak beyaz ve sarı gagalı olan en çok tercih edilen rengidir. Bu tür olanlarda tüm vücut beyaz tüylerle kaplıdır, gaga sarıdır ve siyah gözyaşı çizgisi bulunmaktadır.
Hint Bülbülü Çeşitleri Hangi Türler İle Melezlenebilir?
Zebra ispinozunun Avustralya ispinozu ve Timor ispinozu olarak iki alt türü bulunmaktadır. Bu iki tür aynı kafeste tutulduğunda kolayca üreyebilir. Önceleri melez türlere rağbet edilmişse de özellikle şovlarda ve gösterilerde ilginin azalması ile bu tür çiftleştirmelerden vazgeçilmiştir. Bu iki alt türün melezlenmesi sonrasında üretilen kuşlarda, ayırt edici olan temel özellikleri kaybolduğundan melezlere olan ilgide azalmıştır.
Zebra ispinozları en yakın akrabaları olan çift çubuklu ispinoz (Double-barred finch) ve Bengal ispinozu (Bengalese finch) türleri ile melezlenebilir. Daha önceleri yapılmış olan bu melezlemeler de artık pek fazla tercih edilmemektedir.
Ayrıca zebra ispinozları yaygın olarak baykuş ispinozu ile melezlenmektedir. Bu çiftleştirmeler sonrası üretilen melez ispinozlar her iki türün de özelliklerini de taşır ve ikisinin karamsı bir görünümünü sergiler.
Hint Bülbülü (Zebra İspinozu) Bakımı konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
 Çeşitleri){kind=link}