Balıklar uyur mu konulu yazımızla sizlere balıkların dünyası ile ilgili bilgi vermek istiyoruz. Tüm canlılarda olduğu gibi elbette balıklarda uyur. Ancak göz kapakları olmadığı için balıkların uyuduğunu anlamak maalesef çok zordur.
Yaşam döngüsü içinde tüm canlılar 24 saatlik dilimin belli saatlerini daha az hareketli veya uyuyarak geçirir. Metabolizmanın sağlıklı kalabilmesi için dinlenme ve uyuma hayati önemdedir. Bu dinlenme ve uyku süreci türlere göre farklılıklar gösterir. Amaç organların çalışmasını minimal düzeye indirmek, yaşamsal fonksiyonları yavaşlatmak ve olabildiğince vücudun ihtiyacı olan enerjiyi toplamaktır. Bizler gibi balıklarda yeterli dinlenemez ise keyifsiz olur, daha yavaş yüzer. Sağlıklı bir balık istiyorsanız onun da dinlenmesini sağlamalısınız.
Balıklar Uyur Mu? Nasıl Anlarım?
Bazı balıklar gece daha aktif olur ve gündüz dinlenir, bazı türler ise geceyi bir oyukta geçirir. Bazı türler ışıktan rahatsız olmazken bazıları uymak için gece karanlığını tercih eder. Türlere göre balıkların uyku zamanları farklar gösterebilir ve istisnalar olabilir. Ancak genel olarak pek çok balık türü gündüz avlanarak yiyecek aramayı, gece ise uyuyarak dinlenmeyi tercih etmektedir.
Akvaryum içerisinde balığınız bir noktada hareket etmeden öylece duruyorsa bu uyuduğunun belirtisi olabilir. Ayrıca balığınız transa geçmiş gibi sabit bir noktaya bakıyor gibiyse ve hatta gözleri açık olmasına karşın sizi fark etmemiş ise bu durumda balığın uyuduğunu var sayabilirsiniz.
Balıkların hareketlerini bir süre izlerseniz mutlaka uyudukları zamanların ayırımlarını yapabilirsiniz. Balığınız akvaryum dibinde, tabana paralel gibi duruyor veya çok yavaş yüzüyor ise, uyuyor olması kuvvetle muhtemeldir. Balık bu durumda iken yem verdiğinizde tepki göstermiyor veya tepkisi oldukça yavaş ise uykudan ancak uyanıyor anlamına gelir.
Balıklar uyurken sadece solungaçlarını çalıştırır. Çünkü vücutlarındaki oksijen seviyesini korumalıdırlar. Uyku halindeki balıkların bazısı hiç yüzmez, bazısı sadece yüzgeçlerini hareket ettirir, bazıları da sadece kuyruklarını oynatır. Kısaca balık türlerine göre uyku şekilleri oldukça farklılık göstermektedir.
Uykusu en farklı balık türlerinden biri papağan balığıdır. Bu balıkların uyku şekli oldukça spesifiktir. Papağan balıkları uyku tulumu kullanır demek yanlış olmaz. Mukustan, jöle benzeri bir kılıf oluşturup, çevre ile ilişkisini keserek uykuya çekilen papağan balıkları, bu kılıf sayesinde uyku halindeyken düşmanlarından da korunur.
Balıklar Yüzme Kesesi Sayesinde Suda Sabit Kalabilirler
Uyuyan balık kuyruk ve yüzgeçlerini hareket ettirmeden suda askıda kalabilir, balıklar uyudukları zaman hareket etmemelerine rağmen suyun dibine düşmezler. Hatta suyun yüzeyine de çıkmazlar. Bunu sağlayan ise çok gelişmiş bir yüzme kesesine sahip olmalarıdır. Bu sabitleştirici kese sayesinde uyurken suda dengelerini kolayca sağlarlar.
Balıklar bu keseyi daha derinlere inmek içinde de kullanırlar. Derine inmek istiyorlarsa, damlacıklar halinde hava çıkararak bunu sağlar. İşte balıkların suyun yüzeyine çıkma ihtiyacı da bu kese nedeni iledir. Balıkların suyun üstüne çıkma nedenlerinden biriside hava keselerini doldurmaktır. Bu sayede balıklar uyurken sabit kalabilirler.
İlginç olan bir konuda balıkların beyinlerinin çalışma şeklidir. Aslında suda askıda kalarak uyumalarını sağlayan asıl mekanizma bu diyebiliriz. Beyinin bir tarafı uyurken, diğer tarafı solunumu ve yüzme işlemini yapabilir. Bu sayede balıklar yüzerken uyuyabilir.
Görmek ister misiniz? : Balık Yemleri
Köpek balıkları Uyur Mu?
Evet elbette uyur, hatta köpek balıklarında zar şeklinde üçüncü bir göz kapağı olduğundan uyuduğunu anlamak daha kolaydır. Köpek balıkların da uyku, daha derinlerde ve daha az hareket şeklindedir. Aslında metabolizmayı yavaşlatıp istirahat ediyorlar demek doğru olacaktır.
Bir istisna olarak köpek balıkları hava kesesi olmadığından suyun dibine çökmemek için sürekli yüzmek zorundadır.
Balıklarda Neden Göz Kapağı Yoktur?
Göz kapağının işlevi, gözü rüzgar, toz ve benzer dış etmenlerden korumak ve gözün nemlenmesini sağlamaktır. Genel olarak tüm canlılarda işlevi aynı olan göz kapağına balıkların ihtiyacı yoktur. Çünkü zaten suyun içerisindeyken ayrıca gözlerini nemli tutmaya ihtiyaçları olmaz.
Yine bir istisna olarak köpek balıklarında zar şeklinde üçüncü bir göz kapağı vardır. Hızlı yüzerken veya dış etkilere karşı gözü korumak için bu perde şeklinde kapağı kullanırlar.
Balığın Uyuması İçin Özel Alan Gerekir Mi ?
Balıklar uyur mu sorusunun cevabı gibi bunun da cevabı bizce, evet. Elbette bir balık için, yuva adı altında satılan özel uyku alanı olabilecek bir malzeme bulunmuyor. Ama sonuçta balıklarda kendilerine uyumak için yer seçerler. Bazı balık türleri oyuklar içerisinde, bazıları kayaların arasında, bazı türler dipte kuma gömülerek, bazıları ise bitkilerin yaprakları arasında gizlenerek uyumayı tercih eder.
Balık türlerinin uyku alanları ve uyku saatleri farklılık gösterir. Örneğin beta balığı ışıklar kapanınca uyurken, vatozlar gündüz uyur. Papağan balığı geceleri kuma gömülerek uyurken, Japon balıkları gece karanlıkta uyumayı sever ve kuytu köşeleri tercih eder.
Balığınızın türüne göre yapacağınız akvaryum dekorasyonunda bunu göz önünde bulundurmalısınız. Örneğin Beta balığı yapraklar arasında uyumayı sever. Bu nedenle beta fanusu içerisine bolca ve özellikle geniş yapraklı, kolayca gizlenebileceği bitki yerleştirilmelidir. Eğer bir japon balığı akvaryumu sahibiyseniz balıklarınız için geniş yapraklı bitkiler ve kuytu köşe sağlayabilecek sivri kenarları olmayan dekor bulundurmanız faydalı olacaktır.
Balığınızın türüne ve zevkine uygun alanlar oluşturarak iyice dinlenebileceği uyku alanları yaratmalısınız.
Akvaryumun Işığı Kapatılmalı Mı?
Balıkların doğal yaşamlarını, ev içerisindeki akvaryumda da taklit etmeniz balıkların daha sağlıklı olmasını sağlar. Bu nedenle balığınızın da karanlığa ihtiyacı olduğunu unutmamalısınız.
Balığınızın sağlıklı, renklerinin parlak ve canlı olması, hatta iştah ve sağlıklı bir sindirim için ışık gereklidir. Ancak balıkların da doğal yaşamlarında gece ve gündüz algısı vardır. Günde 12 saat ışık balık için yeterlidir. Doğal yaşamların da balıklarda gün aydınlandığında uyanır ve sürüler halinde beslenir ve yüzer, gün batımında ise pek çoğu istirahate çekilir.
Sizde evinizdeki akvaryum da benzer bir döngü sağlamalısınız. Pek çok balık sever görsel görüntü için akvaryum ışıklandırmasını kapatmaktan sakınır. Ancak bu balıkların gece ve gündüz düzeninin bozulmasına neden olabilir. Bu nedenle geceleri sadece ortamın ışığını değil akvaryumunda ışığını kapatmayı unutmayınız.
Balıklar uyur mu konulu yazımız, umarız sizin için faydalı bir içerik olmuştur. Belki Balık Yemi ve Çeşitleri konulu yazımızda ilginizi çeker.
