Akvaryumun temiz olması, hem içinde yaşayan canlıların sağlığı hem de dışarıdan bakıldığında insanlarda bırakacağı izlenim bakımından önemlidir. Bu nedenle akvaryum suyunun temizliğine önem vermek gerekir. Akvaryum suyuna hangi açıdan bakılırsa bakılsın içindeki canlıları aynı netlikte görmek gerekir. Bu, suyun sağlıklı olduğunun bir göstergesidir. Ancak sağlıksız bir akvaryumda birçok sorun ile karşılaşılabilir. Bunlarından birisi de yüzeyde kabarcıkların birikmesidir. Bu sorun genellikle suda yer alan bileşiklerin su yüzeyine yapışması nedeniyle oluşur. Kabarcıklardan kurtulmak için akvaryum su değişimi gerekmektedir. Akvaryum suyu ile ilgili yaşanan sorunlardan birisi de yüzeyde oluşan yağlanmadır. Akvaryum yüzeyinde yağlanma genellikle iki şekilde görülmektedir. Bunlardan ilki dokunulduğu zaman dağılan yağlanmadır. Diğeri ise dokunulduğunda kalıp şeklinde kalarak dağılmayan yağ oluşumudur. Peki, akvaryum yüzey yağlanması neden kaynaklanır? Yağlanma sorununun çözümü için neler yapılabilir?
Akvaryum Yüzeyinde Yağlanma Nedenleri
Akvaryum yüzeyinde yağ oluşumu, içinde yaşayan canlılar bakımından tehlikeli bir durumdur. Çünkü yüzeyde biriken yağ, su ve atmosfer arasındaki alışverişi önler. Bu da akvaryumda yaşayan canlıların havasız kalarak ölmelerine sebep olabilir. Yine yağ tabakası, sudaki faydalı bakteri kültürü için de olumsuz bir durumdur. Yüzeydeki yağlanmanın iki farklı şekilde oluştuğundan daha önce bahsetmiştik. Dağılan yağ tabakası, genellikle geçici bir duruma işaret eder. Fakat yağ birikintisinin dokunulduğunda dağılmaması veya yeniden oluşması akvaryumdaki döngünün olması gerektiği gibi çalışmadığı anlamına gelmektedir. Su yüzeyinde oluşan yağlanmanın nedenlerini ise aşağıdaki gibi açıklayabiliriz.
● Aşırı Yemleme
Her canlı gibi balıkların da sağlıklı kalmak için belli miktarda yağa ihtiyaçları vardır. Bu nedenle balık yemleri yağ içermektedir. Özellikle hayvansal protein barındıran yüksek proteinli balık yemlerinde yağ oranı daha yüksektir. Bu yağ barındıran yemler, akvaryum yüzeyinde yağlanma sorununa neden olabilir. Hatta1 aşırı yemleme nedeniyle tüketilmeyen yemlerin protein ve yağları suda eriyerek balıkların nefes almasına engel olacak kadar yağlanmaya sebep olabilir. Bu nedenle akvaryum balıklarına her zaman 3-5 dakika içerisinde tüketebilecekleri miktarda yem verilmelidir.
İlginizi çekebilir: Balık Yemleri
● Balık Dışkısı
Akvaryum yüzey yağlanması nedenleri arasında balık dışkısı da yer alır. Çünkü balıkların sindirim sistemi, yemleri sindirirken yağ üretir. Tüketilemeyen yağlar ise bağırsaklardan dışarıya atılarak suya karışır. Ancak ana neden balıkların dışkısı olsaydı hemen her akvaryumda yağ birikmesi sorunu yaşanması gerekirdi. Burada önemli olan ise akvaryumdaki canlı yüküdür. Canlı yükü fazla, nitrojen döngüsü dışkıları parçalamak adına yetersiz ise yüzeyde yağlanma oluşabilir. Böyle bir durumda canlı yükü azaltılabilir ya da akvaryum filtrasyonu güçlendirilebilir.
● Akvaryumdan Çıkarılmayan Ölü Balıklar
Bazen gerekli akvaryum koşulları oluşturulamadığından ya da parazitler nedeniyle balık ölümleri gerçekleşebilir. Yine herhangi bir hata yapmasak dahi yalnızca ömrünü tamamladığı için balık ölümleri ile karşılaşabiliriz. Böyle bir durumda ölü balıklar bir an önce akvaryumdan uzaklaştırılmalıdır. Çünkü akvaryumdan çıkarılmayan ölü balıklar, bir süre sonra bakteriler tarafından çürütülür, protein ve yağlarına ayrılırlar. Bu durum ise akvaryum üstünde yağlanma ile sonuçlanabilir.
● Bakteri Kültürünün Bozulması
Özellikle akvaryuma aşırı karbondioksit (CO2) vermek, yüksek oranda su değişimi, derin dip çekimi yapmak ya da filtre malzemelerini çeşme suyu ile yıkamak gibi hatalar, akvaryumdaki bakteri kültürünün ölümüne neden olabilir. Bu da akvaryumun dengesini bozulmasına ve yağlanma gibi problemlere yol açabilmektedir.
● Akvaryumun Yanlış Yere Konumlandırılması
Akvaryum yüzeyinde yağlanma nedenlerinden birisi de akvaryumun yanlış yerde durmasıdır. Çünkü havada uçuşan bazı küçük tanecikler havadan daha ağır olmaları nedeniyle bir süre sonra yere konmak durumundadır. Akvaryum, mutfakta konumlandırılacak olursa yağ partikülleri suya konarak yağlanmaya sebep olabilirler. Böyle bir durumla karşılaşmamak için akvaryumun nereye konumlandırılacağı konusunda dikkatli davranmak gerekir.
Bunların yanı sıra yağ, akvaryum suyuna elimizden de bulaşabilir. Özellikle kepçe ile balık yakaladığımız ya da akvaryumdaki bitkileri budadığımız sırada, cildimizdeki gözeneklerde bulunan yağlar ya da cilt bakımı için kullandığımız yağ içeren losyonlar akvaryum suyuna bulaşabilir. Yine gün içerisinde kullandığımız parfüm ve deodorant gibi kimyasallar da akvaryum suyuna uçarak yağlanmaya neden olabilirler. Bunun önüne geçmek adına akvaryuma müdahale etmeden önce elimizi bol su ile yıkamalı, akvaryuma yakın alanlarda parfüm ve deodorant kullanmaktan kaçınmalıyız.
Akvaryum Su Yüzeyinde Yağ Oluşumu Nasıl Önlenir?
Akvaryum su yüzeyinde yağ oluşumunu engellemek için yapılabilecek pek çok şey bulunmaktadır. Bunlardan birisi de su yüzeyinde hareketlilik sağlamaktır. Çünkü su yüzeyi hareketsiz olan akvaryumlarda yağ oluşma riski çok daha yüksektir. Hareketlilik sağlanması için filtre çıkış hortumu su yüzeyine doğru çevrilebilir. Bu, hareketlilik sağlayarak yağ şeridini parçalayıp su kolonuna karıştıracaktır. Yine su yüzeyinde hareketlilik oluşturmak için akvaryum hava motoru ya da hava taşı kullanılarak akvaryuma kabarcıklar verilebilir. Tüm bu müdahaleler su yüzeyinin hareketli ve temiz kalmasını sağlayacak, yağlanma sorununu çözecektir.
İlginizi çekebilir: Akvaryum Hava Motoru
Su yüzeyindeki yağ tabakasından kurtulmak için yapılabileceklerden birisi de temizliktir. Bunun için öncelikli olarak tüm akvaryum ekipmanları fişten çekilmeli ve suyun durulması beklenmelidir. Bu sayede akvaryumdaki tüm yağ yüzeye çıkacaktır. Ardından yüksek emicilik özelliğine sahip bir kağıt havlu su yüzeyine bırakılarak yağ tabakası yavaşça toplanmalıdır. Eğer tek seferde su yüzeyi temizlenmezse işlem tekrarlanmalıdır. Bu yöntem, yağ tabakasından kurtulmak için uzun vadede fayda sağlamasa da anlık bir çözüm olabilir.
Akvaryum yüzey emici filtre ya da bir diğer adıyla surface skimmer kullanımı da su yüzeyinde yağ oluşumunu engellemek adına etkilidir. Surface skimmer yüzey temizleyici filtre, akvaryum yüzeyindeki yağları toplar ve etkili bir temizlik sağlar. Dış filtre ya da askı filtrenin emiş borusuna takılarak kullanılabilen bu ekipman, akvaryum yüzeyinde yağlanma sorunundan tam anlamıyla kurtulmayı sağlar.
İlginizi çekebilir: Otomatik Balık Yemleme Makinaları
Akvaryum su yüzeyinde oluşan yağlanmayı engellemek için yapılabilecekler yukarıda bahsettiklerimiz ile sınırlı değildir. Bunların yanı sıra haftalık su değişimi yapmak da sorunun çözümünde etkili olacaktır. Ancak su değişimi sırasında klorlu çeşme suyu kullanmamaya özen göstermek gerekir. Su yüzeyinde oluşan yağlanma bazen yüksek ışıktan da kaynaklanabilir. Bu durumda akvaryumu karartmak ve birkaç gün boyunca su değişimi yapmak etkili olabilir. Yine en az haftada bir dip çekimi yapılması, kaliteli balık yemi kullanılması, artan balık yemlerinin akvaryumdan çıkarılması ve fazla ise canlı yükünün azaltılması gibi durumlar da, akvaryum suyunun yağlanmasının önüne geçmek için yapılabilecekler arasında yer almaktadır.
Akvaryum Dış Filtre Alırken Nelere Dikkat Edilmeli? konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
