Bir balığın yaşamı için en önemli etken olan suyun kalitesi çok önemlidir. Tecrübeli akvaryumcular dahi komple akvaryum su değişimi dönemlerinde tedirgin olur. Oldukça hassas canlılar olan balıklar, suyun kalitesinde oluşan çok küçük değişimlerden dahi hızlıca etkilenir ve hayati tehlike yaşanabilir.
Balıkların sağlıklı bir yaşam sürebilmesi ve gelişebilmesi akvaryum suyun kalitesine bağlıdır. Elbette temiz bir akvaryum suyu sağlamak büyük önem taşır.
Kirli bir su içerisinde balığınız solunum yapamaz, suyun pH seviyesi yükselir ve balığınız için uygun olmayan alkali ortam oluşur. Bunun dışında toksin seviyesi artmış olan kirli su içinde yüzmek renklerinin bozulmasına, stres oluşumuna ve hastalıklara neden olabilir.
Ayrıca düzenli değişim yapılmayan sular balıkların sudan aldığı eser elementlerin ve minerallerin yetersizliğine ve dolayısı ile kolayca hastalanmasına neden olabilir. Daha pek çok nedenle suyun düzenli olarak değiştirilmesi, temiz ve berrak bir yaşam alanı sağlamak oldukça önemlidir.
Doğru akvaryum suyu nasıl olmalıdır diye soruyorsanız bu çok kapsamlı bir konu olduğu için bu konuyu ayrıca değerlendirmeliyiz. Çünkü her balık türünün farklı yaşam ortamı vardır bazı türler sert sularda, bazıları daha yumuşak sularda yaşar ve daha pek çok farklı kriter söz konusudur.
Burada temel olarak ortak olan su özelliklerini koruyacak şekilde akvaryum su değişimi hakkında ipuçları vermeye çalışacağız.
Akvaryum Suyunun Bulanıklığını Nasıl Önleyebilirim ?
Bu soru henüz yeni akvaryum edinen tüm aquaristlerin ilk sorusudur. Ama ne kadar çaba harcasanız da yemleme, atıklar, bitkiler veya yosunlaşma gibi nedenle suyun bulanıklaşmasını tam olarak önlemek oldukça zordur. Siz alacağınız önlemlerle bu süreci yavaşlatabilirsiniz. Bu sayede hem balıklarınız daha sağlıklı bir ortama kavuşur, hem de siz akvaryumu daha uzun süre berrak seyretme keyfine ulaşabilirsiniz.
Bu amaçla balık sayınıza uygun büyüklükte bir akvaryum edinmeniz gerekir. Küçük bir akvaryum içerisinde çok sayıda balık olması, atıklara bağlı olarak suyun kısa süre içinde bulanıklaşmasına neden olur. Eğer akvaryum suyunuz 2 gün gibi kısa bir sürede bulanıklaşıyor ise bu akvaryumun küçük olduğunun bir göstergesidir.
Akvaryumun boyutu kullanacağınız filtre seçiminde önemlidir. Akvaryumun kapasitesine uygun bir akvaryum filtresi kullanmanız suyun temiz ve berrak kalabilmesi için önemlidir. Kapasiteye uygun akvaryum iç filtre veya akvaryum dış filtre kullanabilirsiniz.
Akvaryum Su Değişiminde Nelere Dikkat Edilmeli?
Akvaryumda balıkların yaşam döngüsünde yararlı bakterilerin önemi büyüktür. Özellikle nitrifikasyon bakterilerinin suda yeterli oranda olması, suyun nitrat seviyesinin kontrol altında kalması için gereklidir. Aksi halde artan nitrat seviyesi balıkların ölümüne neden olabilir. Çok kirli sular bakterilerin gelişmesini önler ve suyun nitrat seviyesi yükselir. Balıklarınız için hayati tehlike oluşturur. İşte bu nedenle su değişimlerinde bu bakterilerin korunması gerekir.
Su değişim öncesi ve su değişim sonrasında mutlaka Akvaryum nitrat testi kullanmanızı tavsiye ederiz. Balıklarınız için nitrat seviyesi oldukça önem taşımaktadır. Bu nedenle sadece su değişimlerinde değil düzenli aralıklar ile akvaryumun amonyak ve nitrat seviyesini ölçmeniz önemlidir.
Her zaman için, akvaryum suyunun tamamını değiştirmek yerine su değişiminin sık aralıklar ile kısmi olarak yapılması tavsiye edilmektedir. Ayrıca akvaryuma su ilavesi sonrasında hazır preparat olarak kullanılan bakteri katkısı kullanabilirsiniz. Böylece hızlı bir şekilde yararlı bakteri miktarı yeterli seviyeye ulaşır ve balıkların sağlığı risk altına girmemiş olur.
Ayrıca kullanacağınız biyolojik su temizleyici (Aquq clean, bio clean gibi) ürünler sayesinde akvaryumun suyunu daha uzun süre temiz tutmanız mümkün olacaktır. Akvaryum suyunun kalitesini bozmadan su değişimi yapılması önceliğiniz olmalıdır.
Su değişimi için ihtiyacınız olan akvaryum malzemeleri şöyle sıralanabilir;
Akvaryum dip süpürgesi (Akvaryum temizleme sifonu)
Kova
Nitrat giderici
Su yapıcı (Tetra Aqua Safe, Reeflowers Effective Conditioner vb.)
Dinlenmiş temiz su
İşte bu kadar basit malzemeler sayesinde akvaryumun suyunu kolayca yenileyebilirsiniz. Daima bir kapta dinlenmiş su bulundurmanız ve bu suyun içerisine de birkaç damla bakteri kültürü damlatarak suyu hazırda tutmanızı tavsiye ederiz.
Akvaryum su değişimi sırasında eğer küçük balıklarınız var ise dikkatli olmalısınız. Küçük balıklar dip sifonuna takılabilir. Böyle bir kazayı önlemek için tül yavru havuzu kullanarak balıklarınızı güven altına alabilirsiniz.
Uzmanlar tarafından haftada bir kez mutlaka kısmi su değişimi yapılması tavsiye edilmektedir. Bu işlem için akvaryum temizleme sifonu ile bir kovaya akvaryum suyunun en fazla % 20 kadarını boşaltarak yerine daha önceden hazırladığınız dinlenmiş suyu ilave etmeniz yeterli olacaktır. Tavsiye edilen sık aralıklar ile akvaryum suyunun % 10 – 15 kadar bir miktarının değiştirilmesidir. Akvaryum suyunun % 30 dan fazlasının bir defada değiştirilmesi suyun bütün özelliğinin, kimyasal yapısının değişmesi anlamına gelir ve mutlaka su eklendikten sonra akvaryum su testleri ile ölçümlerin yapılması ve gerekli su düzenleyicilerin kullanılması hayati önem taşır.
Bu işlem sırasında kullanacağınız Akvaryum temizleme sifonlarının pek çok çeşidini mağazalarda bulabilirsiniz. Özellikle vanalı dip temizleme sifonu ve pompalı dip temizleme sifonu olan çeşitleri tercih etmenizi tavsiye ederiz. Çünkü bunlar suyu çekmenizi ve akacak suyun miktarını kontrol etmenizi kolaylaştıracaktır.
Akvaryumdan boşaltacağınız suyu yüzeyden değil dipten almanız faydalı olacaktır. Bu işlem sırasında özellikle tabandaki kum veya çakılı hareket ettirerek dipte biriken kirleri almanız daha iyi olacaktır.
Daha sonra boşalttığınız miktar kadar suyu ilave etmelisiniz. İlave edeceğiniz bu suyun değerlerini mutlaka kontrol etmelisiniz. Bu amaçla klor, kloramin ve nitrat değerlerini kontrol ederek balıklarınız için uygun değerde suyu ilave etmelisiniz. Bu amaçla akvaryum klor testi, akvaryum nitrat testi kullanmalısınız. Eğer suyunuzun klor seviyesi yüksek ise mutlaka klor giderici özelliği olan bir akvaryum su düzenleyici ürün kullanarak bu seviyeleri uygun hale getirmelisiniz.
Akvaryum Su Değişiminde Isı Önemli Bir Faktördür
Balıklarınızın şok olmaması için suyun sıcaklığını kontrol ettikten sonra ilave edeceğiniz suyu az miktarlarda yavaş yavaş ilave etmelisiniz. Akvaryum suyunun ısısı ile eklenecek suyun ısısı aynı olmalıdır. Özellikle kış aylarında yapacağınız su değişimlerinde bu konu oldukça dikkat edilmesi gereken bir konudur. Bunun bir akvaryum termometresi size yardımcı olacaktır. Pet shoplardan rahatlıkla bulacağınız bir dijital derece akvaryum camında sabit olarak tutulmalı. Ayrıca bir cam termometre ile eklenecek suyun derecesi kolayca eşitlenebilir.
Komple akvaryum su değişimi ise pek fazla tavsiye edilmez. Çünkü bu işlem için balıkların akvaryumdan çıkarılması gerekir. Tekrar çok farklı bir suya konulduğunda ve farklı bir ortama alınmak balıklar için aşırı stres kaynağıdır ve zarar verir. Ancak zamanla kirlenen dekorlar ve akvaryum taban malzemesi temizlenmeli veya yenilenmelidir. Bu dönemlerde balıklarınız için stres giderici bir su düzenleyici preparat kullanılması oldukça fayda sağlar.
Komple değişimlerde en önemli konu yenilenen suyun tüm kimyasal değerlerinin alışık olduğu seviyede olduğundan emin olduktan sonra balıkların akvaryuma geri konulmasıdır. Bu nedenle mutlaka birkaç saat suyun dinlendirilip gerekli testler uygulanması ve suyun ısısının uygun aralıkta olması hayati önem taşır. Bu süreçte mutlaka klor giderici, stres giderici, nitrat giderici gibi su düzenleyicilerin uygun oranlarda takviyesi gerekebilir.
Akvaryumda kısmi su değişimi basit bir işlemdir. Bir kova ve dip süpürgesi sayesinde kısa sürede tamamlayacağınız bu işlem eğer büyük bir balık tankınız veya birden fazla akvaryumunuz varsa epey zaman alan bir işlem olacaktır. Böyle bir durum söz konusu ise otomatik sifonlama ile düzenli su değişimi yapabilirsiniz.
Otomatik sifonlama sisteminde musluğa takılı bir hortum ve aynı anda akvaryumdan su çeken atık hortumu bulunmaktadır. Oldukça kolay kurulan bu sistem sayesinde sürekli su değişimi sağlayabilir ve akvaryumunuzu temiz tutabilirsiniz.
Bu sistemi kullanacaksanız birkaç konuda dikkat etmeniz gerekecektir. Özellikle küçük balık bulunan akvaryumlarda atık hortumunun ucunda balıkların geçemeyeceği bir filtrenin olması gerekir. Ayrıca çıkış ucunda mutlaka daha ince bir filtre olmalıdır. Bu sayede akvaryum taban kumunun kayba uğramasını önlemiş olursunuz.
Bir diğer konuda sürekli değişen su sonrası akvaryumun kimyasal değerlerinin düzenli olarak ölçülmesi ve kontrol altında tutulmasıdır. Sürekli eklenen musluk suyu akvaryum kimyasında değişikliğe neden olacağını unutmamalısınız.
Suyu değiştirip, temizliğini yaptıktan sonra, kristal berraklığında su içerisinde keyifle yüzen sağlıklı balıklarınızı seyretmek size huzur verecektir.
Akvaryum Temizliği Nasıl Olmalı konusundaki yazımızı da inceleyebilirsiniz.
