Akvaryum hobisi, ev veya ofislerde yer alan bir akvaryum içerisinde balık yetiştirmeye odaklı bir hobidir. Bu hobi ile uğraşan kişiler ise akvarist olarak adlandırılmaktadır. Akvaristliğin kökeni binlerce yıl öncesine dayanır. Öyle ki, Sümerlerin vahşi balıkları havuzlarda besledikleri bilinmektedir. Yine Antik Mısır’da ise Oxyrhynchus adı verilen şehirde, havuzların içerisinde esaret altında balık tasvirleri ile karşılaşılmıştır. Akvaryum hobisi çok yaygın bir hobi olsa da akvaryum kurulumu ve bakımı pek çok akvarist tarafından yanlış bilinmekte ve uygulanmaktadır. Bu nedenle akvaryum içerisinde yaşayan canlılar zarar görmekte ve hatta ölmektedir. Akvaryum hobisinde yapılan hatalar sonucunda meydana gelen olumsuzluklar kişilerin bu keyifli hobiden uzaklaşmalarına da neden olabilmektedir. Peki, akvaryum hobisinde sıklıkla yapılan hatalar hangileridir?
Akvaryum Hobisinde Yapılan Hatalar ve Çözüm Yolları
Evlerimizin ve ofislerimizin narin misafiri balıkların dinlenmemizi ve daha huzurlu hissetmemizi sağladıkları bilimsel olarak kanıtlamıştır. Ancak akvaryumda yapılan hatalar sonucunda oluşan uygunsuz ortam, balıkların ve diğer akvaryum canlılarının sağlığı için tehlikelidir. Akvaryum canlılarının daha sağlıklı ve uzun ömürlü olmaları için bu hatalardan kaçınmak ve küçük bir ekosistem olan akvaryumda dengeyi sağlamak oldukça önemlidir. Akvaryum hobisinde yapılan hatalar ise kısaca aşağıdaki gibidir.
1. Küçük Boyutlu Akvaryum Tercih Etmek
Günümüzde akvaryum hobisine yeni başlayanlar için küçük ve hazır akvaryumlar satışa sunulmaktadır. Ancak küçük akvaryum tercih etmek, özellikle acemi akvaristler için sakıncalı bir durumdur. Çünkü küçük boyutlu akvaryumlarda su miktarı azdır. Böyle bir akvaryumun suyunda yaşanabilecek en ufak bir değişiklik ise tüm canlıları etkileyecektir. Oysa daha büyük akvaryumlarda meydana gelen değişiklikleri düzeltmek için daha fazla zaman vardır. Eğer akvaryum hobisine yeni başlayacaksanız en az 75 lt’lik bir akvaryum satın almalısınız.
2. Akvaryuma Kapasitesinin Üzerinde Canlı Koymak
Akvaryum hobisinde yapılan hatalar arasında en sık karşılaşılanlardan birisi de akvaryuma çok fazla canlı koymaktır. Oysa akvaryumlar kapalı ekosistemlerdir. Eğer bir akvaryuma gereğinden fazla canlı eklenecek olursa bu canlıların organik atıkları tanktaki amonyum seviyesini yükseltecektir. Amonyum miktarı belli bir seviyeyi geçerse balıklar hastalanabilir ve hatta ölebilirler. Bunun önüne geçmek için 2 lt başına bir canlı düşecek şekilde akvaryumun kaldırabileceği canlı yükü hesaplanabilir. Ayrıca akvaryumunuzun az balıkla boş göründüğünü düşünüyorsanız akvaryum bitkileri, kütük ya da kayalar ile daha zengin bir görünüm kazanmasını sağlayabilirsiniz.

3. Birbiriyle Uyumlu Olmayan Balıkları Aynı Akvaryuma Koymak
Özellikle akvaryum hobisine yeni başlayanlar, beğendikleri her balığa akvaryumlarında yer vermek isterler. Oysa her balığın özelliği aynı değildir. Bazı balıklar kavgacı iken bazıları ise daha uyumludur. Ayrıca her balığın ihtiyaç duyduğu su koşulları da farklıdır. Bu nedenle akvaryum balık türleri arasından seçim yaparken aynı şu şartlarında yaşayabilen ve birbiriyle uyumlu türler tercih edilmelidir.
İlginizi çekebilir: Balık Yemleri
4. Balıkları Aşırı Beslemek
Balıkları, sürekli aç olduklarını düşünerek çok sık beslemekten kaçınmak gerekir. Yavru balıkların günde 2-3 kez, yetişkin balıkların ise 1-2 kez en fazla 3-5 dakika içerisinde tüketebilecekleri miktarda yemlenmeleri yeterli olacaktır. Aksi halde aşırı yemleme nedeniyle tüketilmeyen yemler suyun dengesini bozacak, amonyak patlamasına neden olacaktır. Bu da balıkların zehirlenmelerine neden olur.
5. Yetersiz Filtrasyon
Akvaryum hobisinde yapılan hatalar arasında en önemlilerinden birisi de yanlış filtre seçimidir. Oysa akvaryum için doğru filtreyi tercih etmek, akvaryum canlıları için hayati önem taşımaktadır. Bir akvaryum filtresi akvaryumdaki suyu 1 saat içerisinde en az 3 kez içinden geçirerek sirkülasyonu sağlamalıdır. Özellikle tasarruf etmek için ihtiyaç olandan daha küçük bir filtre satın almak balıkların hastalanmasına neden olacaktır.
İlginizi çekebilir: Akvaryum Askı Filtreleri
6. Akvaryum Filtresini Musluk Suyu ile Temizlemek
Akvaryumda bir ekosistemin oluşmasını sağlayan azot döngüsüdür. Azot döngüsünün tam olarak oturmasında ise akvaryum filtreleri önemli bir rol oynar. Ancak filtrelerin işlevlerini yerine getirebilmeleri için düzenli olarak temizlenmeleri gerekir. Filtre malzemelerinin musluk suyu yani klorlu su ile yıkanması ise filtredeki bakteri kültürünü yok eder. Bu hata sonucunda da akvaryumda çeşitli hastalıklar görülebilir. Bunun önüne geçmek adına filtre temizliği yaparken akvaryumdan çekilen bir miktar su ya da dinlendirilmiş kloru uçmuş su kullanmakta fayda vardır.
7. Akvaryum Bakımı İçin Bir Program Yapmamak
Akvaryumlar kapalı ekosistemler oldukları için düzenli olarak bakımlarının yapılması gerekir. Ancak akvaryum hobisine yeni başlayan pek çok kişi, akvaryum bakımının nasıl yapılması gerektiği ile ilgili yeterli bilgiye sahip değildir. Akvaryum bakımı oldukça önemli ve dikkat gerektiren bir iştir. Belki akvaryumun düzenli temizlenmemesi balıkların kısa süre içinde ölmelerine neden olmaz ancak strese girmelerine yol açar. Balıklarda stres ise hastalanmalarına ve ömürlerinin kısalmasına yol açar.
Akvaryum içerisinde balıklar ve diğer canlılar için uygun bir ortam yaratmak adına haftalık olarak %10 ile %30 arasında su değişimleri yapılmalıdır. Böylece atık kimyasallar temizlenir, eklenen suyun içindeki maddeler sayesinde su zenginleşir. Ancak su kesinlikle tamamen değiştirilmemelidir. Akvaryum suyunun tamamen değiştirilmesi akvaryumdaki ekosistemin çökmesine neden olur. Bu da balıklarda şok etkisi yaratacaktır.

8. Akvaryum Suyunun Test Edilmemesi
Akvaryum suyunun belli aralıklar ile test edilmesi gerekir. Ancak hobiye yeni başlayan bireyler, suyu test etmeleri gerektiğini bilmedikleri için toksinler ile uğraşmak durumunda kalırlar. Özellikle akvaryumun kurulmasının ardından yani başlangıç döngüsünde amonyak ve nitrit ölçümleri yapmak oldukça önemlidir. Başlangıç döngüsünün tamamlanması ve suyun istenen seviyeye gelmesiyle birlikte testlerin ayda bir kez yapılması yeterli olacaktır.
9. Akvaryumda Bitki Bulundurmamak
Nitrat, nitrojen döngüsü sonucunda ortaya çıkan ve bitkilerin gelişimi için gerekli bir elementtir. Akvaryum bitkileri suda halihazırda bulunan nitratı tüketirler. Ancak akvaryumda bitki bulundurmamak nitrat seviyesinin yükselmesine ve balıkların zehirlenmelerine neden olacaktır. Bunu önlemek için akvaryumda bitki bulundurmaya özen gösterilmelidir.
10. Aşırı İlaç Kullanmak
Akvaryumda yapılan hatalardan birisi de aşırı ilaç kullanmaktır. Oysa aşırı ilaç kullanımı azot döngüsünü sekteye uğratacağı için balıkların ölmesine neden olabilir. Bu nedenle ilaçları bilinçsizce kullanmamak ve bir uzmandan doğru doz ile ilgili bilgi almak gerekir. Ayrıca hasta balıkların tedavisi için karantina akvaryumu kullanılmalıdır. Böylece diğer balıkların ilaçtan olumsuz etkilenmesinin önüne geçilebilir.
Akvaryum hobisinde yapılan hatalar kısaca yukarıda bahsettiğimiz gibidir. Eğer akvaryumunuzdaki canlıların sağlıklı ve uzun ömürlü olmalarını istiyorsanız bu hataları yapmaktan kaçınmalı, akvaryum hobisi ile ilgili araştırma yaparak sürekli kendinizi geliştirmelisiniz.
Akvaryumdaki Nitrat Nasıl Azaltılır? konulu yazımız da ilginizi çekebilir.