Filtrasyon sistemi, akvaryumun en temel yapı taşlarından birisidir. Uzmanlara göre akvaryumlarda başarılı bir organik yapı oluşturmanın yolu, iyi bir filtrasyondan geçmektedir. Akvaryum filtreleri ise akvaryum içerisindeki katı atıkları yakalar, sıvı atıkları zararsız bir hale getirerek temiz suyu yeniden akvaryum ortamına kazandırırlar. Bu, akvaryumda yaşayan canlıların sağlıklı ve uzun ömürlü olmaları bakımından önemlidir. Akvaryum suyunun temiz kalmasını sağlamak için sürekli su değişimi yapmak ise balıkların alışkanlıkları ve sağlıkları bakımdan önerilen bir durum değildir. Akvaryumların bakımı, temizliği ve estetiği açısından en önemli filtre sistemlerinden birisi ise dış filtredir. Akvaryum dış filtre geniş hacmi nedeniyle akvaryumun dışına konumlandırılan ve suyun temiz kalmasını sağlayan önemli bir ekipmandır.
Akvaryum Dış Filtre Ne İşe Yarar?
Akvaryum dış filtresi, dış filtre kutusuna bağlı iki hortum ve çeşitli aparatlardan meydana gelmektedir. Dış filtrenin çalışma mantığını ise kısaca şöyle açıklayabiliriz. Akvaryum içerisindeki su, dış filtrenin hortumlarından birisi olan çekiş hortumu ile filtre kutusuna taşınmaktadır. Dış filtre içerisine giren su ise kutunun altından üst kısmına doğru filtre malzemelerinden geçerek filtre çıkış hortumuna ulaşır ve akvaryum içine yeniden pompalanır. Pompalanan su, her devridaim sırasında filtreye kirli olarak girer ve temizlenerek akvaryuma ulaşır.
Yukarıda da açıklamaya çalıştığımız üzere, akvaryum dış filtresi akvaryumda sabit bir su sirkülasyonu sağlar ve sağlıklı bir akvaryum için çalışır. Balıkların ve akvaryumda yaşayan diğer canlı türlerinin yeterli miktarda oksijen almaları oldukça önemlidir. Yeterli miktarda oksijen sağlama işini ise dış filtre üstlenmektedir.
İlginizi çekebilir: Akvaryum Dış Filtreleri
Her dış filtrede kullanılan temel bazı malzemeler bulunmaktadır. Bunlardan birisi de seramik halkadır. Akvaryum seramik halka, sudaki kaba pislikleri tutar ve gözeneklerinde yararlı bakterilerin yuvalanmasını sağlar. Yine Akvaryum dış filtre malzemeleri arasında mavi kalın sünger de yer almaktadır. Bu sünger parçası filtre içerisinde yer alır ve seramik halkadan kaçan küçük pislikleri tutar. Yine substrat ise zehirli dışkı, çürümüş bitki ve çürüyen yem gibi artıklar nedeniyle oluşan amonyağın yok edildiği kısımdır. Ayrıca akvaryum suyunun filtrelenmesinde rol oynayan elyaf, aktif karbon, zeolit ve bioball gibi dış filtre malzemeleri de bulunmaktadır.
Akvaryum İçin Dış Filtre Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Akvaryumlarda suyun temizliği için kullanılan dış filtreler, farklı markalar tarafından üretilmekte ve satışa sunulmaktadır. Akvaryum dış filtresi çeşitleri arasında litre başına sirkülasyon oranı değişen alternatifler yer almaktadır. Bunların yanı sıra filtre kutusundaki sepet sayısına göre değişiklik gösteren modeller de bulunmaktadır. Ancak dış filtre satın almadan önce bazı noktalara dikkat etmek, dış filtreden beklenen verimi almak bakımından oldukça önemlidir. Bu anlamda akvaryum dış filtre seçimi yaparken dikkat edilmesi gerekenleri kısaca aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
● Dış Filtre Debi Miktarı
Akvaryum suyunun doğru şekilde sirkülasyonu için dış filtrenin debisi oldukça önemlidir. Ancak çok unutulmamalıdır ki yüksek debi, suyun daha iyi temizlendiği anlamına gelmez. Aksine bu durumda dış filtrenin pislik tutma ve yararlı bakteri bağlama katsayısı düşmektedir. Bu nedenle gereğinden fazla yüksek debiye sahip bir dış filtre tercih etmekten kaçınmak gerekmektedir.
Özellikle bitkili akvaryumlar için dış filtre hacminin akvaryum hacminin on katı kadar olması gerektiği gibi bir düşünce hakimdir. Ancak bu yanlış bir tespittir. Çünkü 50 litrelik bir akvaryum için 500 lt/saat debiye sahip bir filtre tercih edilecek olursa aşırı sirkülasyona neden olacaktır. Bu, suyu daha fazla temizlemeye yaramadığı gibi akıntıyı sevmeyen canlılar için de oldukça zararlıdır.
“Akvaryum dış filtre debisi ne olmalı” sorusuna verilebilecek net bir yanıt yoktur. Fakat akvaryumun net hacminin 3 ya da 5 katı debiye sahip bir dış filtre alarak daha sonra gözlemlere göre sirkülasyonda iyileştirme yapılabilir. Bu anlamda özellikle debisi ayarlanabilen dış filtreler arasından seçim yapmak kolaylık sağlayacaktır.

● Enerji Tüketimi
Dış filtre, 7/24 hiç durmadan çalışan akvaryum ekipmanları arasında yer almaktadır. Bu nedenle de dış filtre seçimi yaparken tükettiği enerji bakımından da değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu anlamda özellikle enerji tasarruflu dış filtre modelleri arasından seçim yapmakta fayda bulunmaktadır.
● El Pompası
Dış filtre satın alırken göz önünde bulundurulması gereken önemli noktalardan birisi de el pompasıdır. El pompası, akvaryumun kurulum aşamasında suyun filtreye doldurulmasına yarayan ve kolaylık sağlayan bir üründür. Fakat çok ucuz modellerde el pompası sıkışıp kalabilmektedir. Bu nedenle el pompalı bir model satın alınacaksa çok ucuz dış filtre modellerinden kaçınmak gerekmektedir. Yine bu tip sorunlar ile karşılaşmamak adına el pompasız dış filtreler arasından seçim yapılabilir. El pompasız filtrelerde emiş hortumu içerisinde kalan su ile tekrar dolum yapılabilmektedir.
● Ses Miktarı
Her akvaryum dış filtresi bir miktar ses yapar. Ancak bu ses ne kadar düşükse o kadar iyidir. Çünkü hiç kimse evinde ya da iş yerinde sürekli gürültü yapan bir dış filtreye uzun süre tahammül edemez. Bu nedenle mümkün olduğunca sessiz dış filtre modelleri arasından seçim yapılmalıdır. Bunun yanında filtrenin fiyatı arttıkça çıkardığı ses azalmaz. Çok pahalı dış filtreler dahi sesli çalışabilir. Ayrıca tüm filtreler içlerinde yer alan havayı atana kadar ses üretir. Bu durum, filtrenin çok ses çıkardığı şeklinde değerlendirilmemelidir. Çünkü çıkan ses, motor sesi değil hava sesidir ve kısa süre içerisinde hava atılacak filtre normal şekilde çalışmaya başlayacaktır.
● Dış Filtre Malzemeleri
Akvaryum dış filtre satın alırken içinde sünger, elyaf ve biyolojik temizleme malzemesi gibi dış filtre malzemelerini barındırıp barındırmadığına dikkat edilmelidir. Çünkü içinde dış filtre malzemelerini barındıran filtreler, daha sonra masraf gerektirmediği için daha ekonomiktir. Ayrıca sadece dış filtre süngeri dahi tek başına yüksek fiyatlara satılabilmektedir. Fakat çok ucuz dış filtrelerin içindeki malzemeler, hem kalitesiz hem de yetersiz çıkabilmektedir. Böyle bir durumda tercih edilecek dış filtrenin içindeki malzemelerde değişikliğe gidilebilir ya da eklemeler yapılarak daha iyi bir performans elde edilebilir.
İlginizi çekebilir: Akvaryum Filtre Malzemeleri
● Dış Filtre Yedek Parça Temini
Akvaryum dış filtreleri zaman içerisinde çeşitli arızalar çıkarabilen ekipmanlardır. Bu durum göz önünde bulundurularak dış filtrenin yedek parçasının kolay temin edilebilir olmasına dikkat etmek gerekir. Ayrıca dış filtre yedek parçaları çok pahalı olmamalı, ürünün fiyatı ile doğru orantılı olmalıdır.
● Dış Filtre Garanti Süresi
Akvaryum dış filtre uzun ömürlü kullanım için tasarlanmış bir ekipmandır. Ancak yine de satın alma sürecinde filtrenin garanti süresine mutlaka dikkat edilmelidir. Ayrıca garanti kapsamında olması için garanti belgesinin imzalı ve kaşeli olduğundan da emin olunmalıdır.
Akvaryum Bitki Çeşitleri konulu yazımızda ilginizi çekebilir.